Невидени сцени во Јапонија, луѓе чекаат ред со часови за ориз, а си одат со празни раце
Многу потрошувачи се свртуваат кон поевтини јаглехидрати - леб и тестенини
Ориз од државни акции на распродажба во продавницата Ито-Јокадо во округот Ота во Токио. Јапонски ориз од државни акции, купен без тендер, почна да пристигнува на полиците во продавниците во некои делови од земјата минатиот викенд по прифатливи цени.
Ориз од државни акции на распродажба во продавницата Ито-Јокадо во округот Ота во Токио минатиот викенд по прифатливи цени.
Редиците пред задругите и супермаркетите во Јапонија станаа секојдневна појава во последните недели; сè затоа што луѓето чекаат со часови за да купат ориз. Во Атами, крајбрежен град југозападно од Токио, задруга од локални производители ги распродаде сите свои субвенционирани залихи за само неколку минути. Постар пар кој пристигна предоцна си замина со празни раце. „Прашавме кога ќе биде следната распродажба. Рекоа дека не знаат“, им рече постариот господин на новинарите.
Продавниците низ Јапонија се соочуваат со недостиг на залихи, цените се на рекордно високо ниво, а многу потрошувачи се свртуваат кон поевтини јаглехидрати како леб и тестенини, објавува „Фајненшл тајмс“. Владата ги искористи своите стратешки резерви на ориз за прв пат надвор од природна катастрофа. Кога дел од тие залихи беа пуштени минатиот викенд, во супермаркетите низ целата земја се формираа редици со часови.
Просечната цена на вреќа ориз од 60 килограми од жетвата во 2024 година во Јапонија достигна рекордни 26.400 јени (околу 161 евро или 184 долари). Иако нема физички недостиг, земјата сè уште не се опоравила од лошата жетва во 2023 година. Се појавија и шпекулации: граѓаните складираат залихи, а трговците на големо задржуваат стока.
Премиерот Ишиба затоа формираше посебен кабинет за итна реформа на политиката за ориз. Сегашниот министер за земјоделство е исто така заменет, а на негово место е назначен Шинџиро Коизуми, харизматичниот и амбициозен син на поранешниот премиер Јуничиро Коизуми.
Но, решавањето на проблемот нема да биде лесно. Со децении, јапонската политика се базираше на заштита на домашните земјоделци од конкуренција, вклучително и ограничувања за увоз на странски ориз. Ова сега создава големи пречки, предупредува Казухито Јамашита од Институтот Канони, експерт за јапонскиот пазар на ориз, за Фајненшл тајмс.
„Програмата за стимулации за некултивирање ориз беше клучен проблем. Доколку Јапонија се префрлеше на субвенции, како што направија другите земји, земјоделците можеа да ги зголемат површините под ориз, да ги намалат трошоците и да го зголемат производството“, рече Јамашита. „Јапонија можеше да стане најголем извозник на премиум ориз во светот доколку политиката не одеше во спротивна насока.“
Иако бројот на вработени земјоделци сега изнесува помалку од 1 процент од вкупното население (во споредба со 4,4 проценти во 1976 година), тие остануваат моќна политичка сила. Затоа политичкиот аналитичар Тобијас Харис верува дека владата ќе биде принудена да преземе потези што би ги увериле потрошувачите. Сепак, премиерот Ишиба и Коизуми ќе мора да внимаваат да не ја изгубат наклонетоста на другата страна, производителите.
Недостатоците и зголемувањето на цените предизвикаа и зголемена конкуренција меѓу задругите, трговците на големо и големите купувачи како што се националните синџири на ресторани и прехранбената индустрија. Многу задруги веќе купија ориз за 26.000 јени за 60 килограми, а сега не можат да го продадат под таа цена без да претрпат финансиска загуба.