Летен туризам на Балканот: Кој заработува најмногу од туристите?

Кој има најголема корист од туризмот и што прават балканските земји за да го одржат и зголемат растот на туризмот?
Летниот туризам во Југоисточна Европа одамна го надмина сезонскиот бизнис и стана еден од најважните економски столбови во многу земји од регионот. Од бреговите на Јадранското Море до скриените езера во планините, милиони туристи годишно остваруваат милијарди евра приходи.
Додека некои земји постигнуваат завидни финансиски резултати, други само добиваат на интензитет во борбата за место на мапата на најпосакуваните дестинации.
Хрватска и Црна Гора – лидери на Јадранот
Во изминатата деценија, Хрватска и Црна Гора се позиционираа како водечки летни дестинации на Балканот.
Хрватска, со повеќе од илјада острови, чисто море и модерна инфраструктура, привлекува над 18 милиони туристи секоја година. Во 2024 година, таа ќе генерира повеќе од 14 милијарди евра приходи од туризам, што ја става меѓу 20-те најуспешни земји во светот во однос на приходот по глава на жител.
Црна Гора, иако значително помала, доживува значителен раст, особено во луксузниот туризам, преку инвестиции во хотели од висока категорија и ексклузивни марини. Минатата година заработи околу 1,3 милијарди евра.
Двете земји инвестираат во дигитализација на услугите, подобрување на сообраќајната инфраструктура, гастрономската понуда и достапност на патна помош. Покрај масовниот туризам во градови како Дубровник и Будва, тие развиваат и ексклузивни одморалишта во Хвар и Тиват, насочени кон гости со побогат џеб.
Грција – неоспорен туристички гигант
Грција е синоним за одмори во Европа со децении.
Со над 6.000 острови, разновидната понуда на оваа земја привлекува туристи од целиот свет. Само во 2024 година, Грција оствари приходи од туризам во износ од над 21 милијарда евра.
Освен морето, туристите доаѓаат и поради богатата историја, одличната кујна и автентичните сувенири. На пример, локалниот аквамарин накит се продава како луксузен сувенир, а приходите од продажбата на вакви производи стануваат важен извор на приход за локалните занаетчии.
Грчката влада дополнително го поддржува развојот на руралниот и културниот туризам, а со дигитализација на системот за резервации и промоција, ги прави дестинациите подостапни и попривлечни.
Албанија – новата ѕвезда на јадранскиот брег
Албанија доживеа туристички бум во последните неколку години. Дестинации како Саранда, Џамили и Драч станаа хит меѓу туристите од Европа и пошироко. Во 2024 година, повеќе од 11,7 милиони странски туристи ја посетија Албанија – огромен скок во споредба со претходниот период.
Прифатливите цени, недопрената природа и инвестициите во транспортната и хотелската инфраструктура придонесуваат за нејзината растечка популарност.
Оваа земја е особено привлечна за помладите туристи и семејствата од земјите од Централна Европа, а сепак има многу простор за понатамошен развој – особено преку обука на работната сила, заштита на крајбрежјето и подобрување на услугите.
Што нè очекува во иднина?
Во последниве години, целиот регион на Југоисточна Европа доживеа силен пораст на туризмот, особено по закрепнувањето од пандемијата. Регионалните промотивни кампањи ги охрабрија туристите да го гледаат Балканот како единствена туристичка целина, а не само како низа посебни земји.
Земји како Албанија, кои до неодамна не беа препознаени како водечки летни дестинации, сега доживуваат брз раст.
Се очекува бројот на туристи во Албанија да се удвои до 2040 година. Слични амбиции има и Бугарија, чиј годишен приход од туризмот се проценува на 16 милијарди лева.
Како да се зголеми профитот и да се одржи квалитетот?
Профитабилноста на летниот туризам не зависи исклучиво од бројот на туристи, туку и од нивната потрошувачка, должината на престојот и веројатноста за враќање. Затоа, клучни се следниве фактори:
Подобрување на инфраструктурата: квалитетни патишта, сигурен интернет и достапност на информации придонесуваат за подобро туристичко искуство.
Обука на вработените: пријателски расположен и професионален домаќин остава впечаток што нема да се заборави.
Промоција на локалната култура и производи: автентични сувенири, локална кујна и незаборавни приказни ја зајакнуваат врската помеѓу дестинацијата и посетителот.
Летниот туризам на Балканот влегува во фаза на зрелост, но сè уште има огромен потенцијал за раст.
Лидери како Хрватска и Грција веќе ги жнеат плодовите од децениските инвестиции, додека Албанија и Црна Гора покажуваат колку брзо можат да се постигнат резултати со јасна стратегија.
Клучот за успех во иднина ќе биде паметното инвестирање, регионалната соработка и фокусот на квалитетно искуство за секој посетител.