Кремљ се подготвува да се збогува со воените бази во Сирија


Воздухопловна база Хмеимим во Сирија (Фото: Планет лаборатории/АФП)

 

Брзиот колапс на режимот на Башар ал Асад во Сирија веројатно ќе ја лиши Русија од нејзината единствена прекуморска поморска база, како и од воените средства во кои Кремљ можеше да инвестира милијарди долари во последните девет години.

Целосното повлекување на Русија од Сирија, со губење на пристаништето Тартус и воздухопловната база Хмеимим, е веројатно, изјавија двајца руски дипломати за „Москва тајмс“ кои сакаа да останат анонимни. Рускиот воен контингент во Сирија, кој на врвот на кампањата про-Асад броеше десетици илјади војници, беше блокиран во областите на распоредување откако силите на опозицијата на Асад воспоставија целосна контрола врз териториите каде што се наоѓаат Тартус и Хмеимим.

Русија ги искористи своите дипломатски и воени канали за да комуницира со сите главни играчи во регионот – опозицијата, Истанбул, Ерусалим, Вашингтон и Лондон – за да каже дека „ќе употреби значителна воена сила – авијација и ракети – доколку нешто се случи со нејзината воен персонал во Тартус и Хмеимим“, изјави руски дипломат за „Москва тајмс“.

Сепак, успехот на оваа дипломатија не е загарантиран. „Ова ќе влијае на руската логистика за снабдување на Африканскиот корпус и сите овие амбиции за регионално присуство. Сè може да се распадне. Може да се најде алтернатива, на пример, во Алжир, но во секој случај, сè ќе стане многу покомплицирано“, забележува Александар Габуев, директор на Центарот Карнеги Русија-Евроазија во Берлин.

Режимот на Асад и можностите што ѝ ги даде на Москва во замена за поддршка „беа многу важен адут од кој сега сме лишени“, изјави за „Москва тајмс“ извор близок до Министерството за надворешни работи. Но, тој инсистира, она што се случи е „пред сѐ пораз за Иран, бидејќи Техеран инвестираше повеќе во Сирија и изгуби повеќе таму“.

Без бази во Сирија, Русија го губи влијанието и на Блискиот Исток и на Запад, вели Борис Бондарев, поранешен функционер во руската мисија во ОН во Женева, кој поднесе оставка во знак на протест по инвазијата на Украина.

„Од 2014 година, Путин го користи ова како платформа за да ги принуди Саудиска Арабија, Катар, Иран, Египет и Израел и, природно, западноевропските земји и САД да сметаат на него“, рече Бондарев.

Двајца сегашни функционери, поранешни воени и дипломатски функционери, инсистираат дека ситуацијата не е толку драматична. Според едниот, Асад и Сирија станале „куфер без рачка“ за Путин, додека другиот забележува дека трошоците за одржување на Асад сега се пренасочени на кампањата во Украина. „Дополнителни ескадрили на руската авијација сега ќе бидат прераспоредени да работат на украински цели со чиста совест“, објасни тој.

Бегството на Асад, кој стана шестиот странски диктатор кој доби азил во Русија по падот на неговиот режим, стана проблем со репутацијата за Кремљ. „Демонстрацијата дека Русија не го напушта своите, за разлика од [американскиот претседател] Обама, Путин може да повлече црвени линии и е подготвен да дејствува од позиција на сила, интервенирајќи во релативно далечни региони и постигнувајќи ги своите цели со бруталност. Сега сето ова се урна како куќа од карти“, забележува Габуев.