Како се подготвуваше и како се спроведе посетата на Зеленски на Вашингтон
Подготовките траеле некеолку месеци, Ненси Пелоси го наговарала Зеленски да дојде да се обрати пред Конгресот, украинскиот претседател ја прифатил поканата од Бајден минатиот петок
ВАШИНГТОН – Идејата за одважното воено патување на Володимир Зеленски во Вашингтон се провлекуваше некое време пред да се открие ненадејната посета само неколку часа пред пристигнувањето на украинскиот претседател.
За време на октомврискиот самит во Загреб, претседателката на Претставничкиот дом Ненси Пелоси разговараше со нејзиниот колега во украинскиот парламент за можноста Зеленски да се обрати пред американскиот Конгрес. Претставници на администрацијата на Бајден на сличен начин со месеци разговараа со Украина за посетата на Зеленски на Белата куќа, надевајќи се дека таква пред крајот на годината ќе испрати непогрешлив сигнал за поддршка пред бруталната зима што може да го продлабочи нападот на рускиот претседател Владимир Путин.
Во претходните разговори, Зеленскиј им посочил на Бајден и на другите високи функционери дека Соединетите Држави се првата земја што сака да ја посети кога е вистинското време за него да патува, според американски функционер кој знаел за разговорите. Така, во телефонскиот разговор на 11 декември меѓу двајцата лидери, Бајден ја повтори поканата.
Овој пат, Зеленски му рече на Бајден, дека е вистинското време.
„Навистина сакав да дојдам порано. Господинот претседател знае за тоа, но јас не можев да го сторам тоа бидејќи ситуацијата беше толку тешка“, рече Зеленски од Овалната соба во средата. Патувањето можеше да се случи сега, рече украинскиот лидер, бидејќи „ја контролиравме ситуацијата и… пред сè, поради вашата поддршка“.
Деталите од зад сцената за ненадејната посета на Зеленски на Вашингтон беа опишани од помошник на Пелоси, официјален претставник на САД и висок функционер на администрацијата, кои сите побараа анонимност за да го опишат планирањето на тајното патување. Откако почна планирањето почнаа на 10-часовната посета на Зеленски – која беше исполнета со состанок во Овалната соба со Бајден, заедничка прес-конференција во Белата куќа и обраќање до Конгресот кој главно го поддржуваше – таа брзо беше детализирана.
Откако двајцата претседатели разговараа за патувањето на 11 декември, Белата куќа упати официјална покана на 14 декември, според високиот претставник на администрацијата. Зеленски ја прифати поканата во петокот, а посетата беше потврдена два дена подоцна, по што претставници на Белата куќа ја известија канцеларијата на Пелоси за плановите за патување на украинскиот лидер.
„Среќен сум што успеавте да го направите ова патување за да бидете овде“, му рече Бајден во средата на Зеленски. „Чест е да се биде покрај вас во обединета одбрана против она што е брутална, брутална војна што ја води Путин“.
Она што се случи во средата беше детално изведен план од страна на американските и украинските власти за брзо и безбедно патување на Зеленски до Вашингтон, неговото прво познато патување надвор од границите на земјата по руската инвазија во февруари.
Украинскиот претседател преминал во Полска рано во средата, според полскиот приватен радиодифузер ТВН24, пристигнувајќи на железничката станица во Пшемишл, пограничен град и местото на пристигнување на многу бегалци кои бегаат од војната. Придружуван од американската амбасадорка во Украина, Бриџит Бринк, Зеленски беше пренесен со возило на американската амбасада до аеродромот во Жешов, каде што се качи на непрекинат лет кој слета во базата Ендрјус, нешто попладне во средата.
Зеленски беше донесе во Ендрјус со авион на американските воздухопловни сили – владин авион што вообичаено се користи за секретари на кабинетот и други достоинственици под претседателот и потпретседателот. Белата куќа јавно не ја објави претстојната посета на Зеленски до среда во 1 часот по полноќ – чекајќи додека не видат оти Зеленски е безбедно надвор од Украина.
Откако Зеленски слета, започна заштитата на Тајната служба, како што вообичаено се прави за шефовите на држави кои ги посетуваат.
Високиот претставник на администрацијата рече дека САД тесно се консултирале со Зеленски за неговата безбедност и дека украинскиот претседател сметал дека е доволно тој накратко да отпатува во Соединетите Држави.
Во меѓувреме, Пелоси, која патуваше низ светот во последните месеци во жестока одбрана на Украина, исто така со месеци го садеше семето за обраќањето на Зеленски пред Конгресот.
Таа беше на самитот во Загреб во октомври на покана на Зеленски и Руслан Стефанчук, претседателот на украинскиот парламент. Таму, Зеленски ѝ зборуваше на публиката за „важноста на непоколебливата солидарност на слободниот свет со Украина“ – обраќање што Пелоси го истакна во нејзината покана до украинскиот претседател.
Претседателката на Претставничкиот дом на САД се врати од Хрватска и почна да разговара за идејата за обраќање на Зеленски, информирајќи ги другите главни конгресни лидери – лидерот на мнозинството во Сенатот Чак Шумер (демократ), лидерот на малцинството во Претставничкиот дом Кевин Мекарти (републиканец) и лидерот на малцинството во Сенатот Мич Меконел (републиканец) — за нејзините разговори во странство и барањето нивна поддршка за украинскиот лидер да дојде во Капитол.
Во средата, Пелоси – на само неколку дена од предавањето на нејзиниот чекан под контрола на републиканците – конечно го пречека Зеленски во Капитол, што таа го нарече „длабока привилегија“ и „голема гордост“, доаѓајќи во моментот кога Капитол Хил е пред зелено светло да одобри дополнителни 45 милијарди долари итна помош за Украина.
„Вашата посета доаѓа додека Конгресот се подготвува повторно да помине уште еден последователен круг на безбедносна, економска и хуманитарна помош“, му рече Пелоси на Зеленски. „Се надеваме дека тоа ќе биде направено во следните 48 часа“.
Пред да ја напушти Украина, во зборовите на Зеленски имаше индиции дека може да се работи за изненадување во странство.
Во вторникот во посета на Бахмут, кој се наоѓа во украинскиот регион Донецк, каде сега се водат најжестоки борби, на Зеленски му беше врачено украинско знаме. Тој тогаш вети дека ќе го пренесе знамето „од момците до Конгресот, до претседателот на Соединетите Држави“.
Стоејќи пред Конгресот на САД во средата навечер, Зеленски конечно го покажа знамето – покриено со потписи од украинските војници кои се борат на фронтот.
„Тие ме замолија да го донесам ова знаме до вас, до Конгресот на САД, до членовите на Претставничкиот дом и сенаторите чии одлуки можат да спасат милиони луѓе“, рече Зеленски во последните зборови пред пратениците. „Значи, нека се донесат овие одлуки. Ова знаме нека остане со вас. Дами и господа, ова знаме е симбол на нашата победа во оваа војна“. (АП)