Јанша го изнервира Пекинг заради Тајван, Си Џинпинг веќе ги направи првите потези

По Литванија, Кина презема трговски мерки против Словенија заради поддршката за Тајван, пишува британски Тајмс. Кина реагира бурно и тврдо на секој чекор за поддршка на одметнатиот остров, чие повлекување на признавањето во последниве години, благодарение на дарежливата финансиска помош, дојде од неколку земји кои имаа дипломатски односи со Тајван. Меѓутоа, во случај на спротивен пример, посилни врски со владата во Тајпеј, Кина нема милост.

Во случајот со Словенија, Пекинг одлучи да ги поништи договорите со словенечките компании со кои работи и да се повлече од договорот за инвестирање во Словенија, откако премиерот Јанез Јанша јавно проговори за градење подобри врски со Тајван. Словенечко-кинескиот економски совет во Љубљана објави дека компаниите кои соработуваат со Кина пријавиле нови деловни проблеми и дека мерките се слични на оние што Кина ги презема во Литванија, пишува Јутарњи лист.

Словенија и Литванија и ставија геополитички тест на Европската унија, а Брисел засега силно реагира.

Имено, Валдис Домбровскис, европскиот шеф за трговска политика, штотуку започна спор со Кина во Светската трговска организација, откако европскиот тим собра докази дека Кина минатиот месец „остро го ограничила или де факто го блокирала увозот и извозот со Литванија без предупредување или консултација. .

„Покренувањето постапка пред Светската трговска организација не е лесен чекор за преземање“, изјави Домбровскис за новинарите. „Меѓутоа, по неколку неуспешни обиди за билатерално решавање на прашањето, не гледаме друг начин. Европската унија е решена да дејствува како единствена и брза кога станува збор за одлуки кои ги прекршуваат правилата на Светската трговска организација и го загрозуваат нејзиниот единствен пазар“, рече Домбровскис.

Од друга страна, Пекинг посочува дека „обвинувањата се неосновани и нерамномерни“. Кинеската дипломатија ја предупреди Европската комисија дека „правната акција“ може да ги „одземе“ нивните односи и потенцијално да влијае на економското закрепнување во Европската унија, особено во Германија.

„Проблемот меѓу Кина и Литванија е од политичка природа, а не од економска“, изјави Жао Лиџијан, портпарол на кинеското Министерство за надворешни работи. „Ја потсетуваме ЕУ на претпазливост во врска со обидот на Литванија да ги киднапира кинеско-европските односи“, рече Жао.

Дипломатските проблеми сега се прошируваат поради Словенија. Во случајот со Литванија, спорот започна со одлуката на Вилнус кон средината на минатата година да отвори тајванско претставништво под тоа име, наместо вообичаеното и прифатено решение од Кина дека името секогаш го вклучува главниот град Тајпеј.

Овој потег ја налути и испровоцира Кина. Минатата недела Јанез Јанша изјави за индиската телевизија дека се надева дека Словенија ќе го следи примерот на Литванија и ќе размени претставништва со Тајван. Јанша рече и дека Љубљана го поддржува обидот на Тајван да стане членка на Светската здравствена организација.

Досега Словенија и Кина негуваа добри односи. Словенија беше дел од проектот на кинескиот претседател Кси Џинпинг „Еден појас, еден пат“, чија цел беше изградба на инфраструктура за зголемување на глобалниот досег на Кина.

Сепак, Словенија сега „отворено ја доведува во прашање политиката на Кина кон одметнатиот остров, познат како „една Кина“ и „дава опасни изјави за независноста на Тајван“. „Шокирани сме и силно се спротивставуваме“, рече Жао.

Но, и Европската комисија е против. Европските адвокати составија досие со кинески мерки против Вилнус во кое се документира како Кина одбила да издаде царински дозволи за литвански стоки, како го одбила барањето на Литванија за увоз од Кина и како ги притискала европските компании да не користат литвански стоки во нивните синџири на снабдување, наменети за кинескиот пазар.

Оваа дипломатска кавга предизвикува поделби во Европската унија. Според дипломатите, Германија врши притисок врз официјалните лица во Брисел да ги ублажат критиките кон Кина за да го смират спорот, пишува Тајмс.

Но, Домбровскис, кој е Литванец, одбил.

Германија има големи улоги. Големите германски компании, особено автомобилската индустрија, во голема мера зависат од трговијата со Кина. Тие дури го предупредија Вилнус дека ќе се повлече од Литванија доколку не се реши спорот со Кина.