Израел не ја „спасува западната цивилизација“

„Израел не го напаѓа Либан, тој го ослободува“. Така прогласи угледниот француски либерален филозоф Бернар-Анри Леви додека израелските тенкови минуваа преку границата и неговите воени авиони бомбардираа села на југ во Либан и станбени области во Бејрут.

„Има моменти во историјата“, се радуваше тој, кога „„ескалацијата“ станува неопходност и доблест. За Леви, Израел не го ослободува само Либан, туку и голем дел од Блискиот Исток.

Леви не е единствениот што се радува на воената офанзива на Израел што се шири. За многумина, Израел води војна, не само во „самоодбрана“, туку, според зборовите на претседателот Исак Херцог, „за да ја спаси западната цивилизација, да ги спаси вредностите на западната цивилизација“, тврдење што го повторија многу негови поддржувачи. И уништувањето на Газа, нејзините болници и универзитети и убиството на 40.000 луѓе? И 2.000 луѓе убиени во Либан за две недели, и петтина од неговото население раселено? Колатерална штета на пат кон спасување на цивилизацијата?

Не треба да треба да го кажам ова, но, бидејќи стана вообичаено да се прикаже секој што ги критикува војните на Израел во Газа и Либан како поддржувач на Хамас или Хезболах или дека го слави масакрот на 7 октомври минатата година, дозволете ми да кажам дека она што го направи Хамас беше варварско и дека, како што напишав во тоа време, „Хамас претставува предавство на палестинските надежи, како и закана за Евреите“. Истото може да се каже и за Хезболах.

А, сепак, до 7 октомври 2023 година, премиерот на Израел и поголемиот дел од неговата влада му даваа многу поголема поддршка на Хамас отколку што би дал јас.

„Секој што сака да го спречи формирањето на палестинска држава мора да го поддржи зајакнувањето на Хамас и трансферот на пари на Хамас“, рече Бенјамин Нетанјаху на состанокот на Ликуд во 2019 година. „За да се спречи опцијата за две држави“, забележа поранешниот израелски генерал Гершон Хакоен, кој со години ја поддржуваше политиката на Нетанјаху, „тој го претвора Хамас во свој најблизок партнер. Отворено, Хамас е непријател. Тајно, тој е сојузник“.

Поддршката на Израел за Хамас датира со децении наназад како „обид да се подели и да се намали поддршката за силна, секуларна ПЛО со користење на конкурентна религиозна алтернатива“, како што изјави  висок агент на ЦИА пред повеќе од 20 години. Оваа стратегија беше толку успешна што Хамас дојде на власт во Газа во 2006 година, а палестинските власти беа поделени на два дела, при што Хамас ја контролира Газа, а Фатах Западниот Брег.

Во последниве години, „Тајмс оф Израел“ забележа: „Израел дозволи куферите во кои имаше милиони катарски пари да влезат во Газа преку неговите премини од 2018 година“, додека практично „замижуваше пред запаливите балони и ракетниот оган од Газа“. На 7 октомври, на денот по колежот се додаде: „Концептот за индиректно зајакнување на Хамас се претводи во чад“.

Хамас беше одговорен за касапењето на 7 октомври. Но, Израел му помогна да се зајакне со експлицитна цел да им се ускрати на Палестинците државата. И сега, во обид да ја поништи својата претходна работа, ја претвори Газа во отпад. Израел мора да спроведе „уште една Накба [катастрофа]“, инсистира Хакоен. „Газаните мора да бидат протерани од нивните домови засекогаш“.

Сепак, колку и да беше цинично, немаше ништо исклучително во стратегијата на Израел. Со децении западните влади се обидуваа да го искористат исламот за да помогне во остварувањето на нивните политички цели, од финансирањето на меѓународните џихадисти за протерување на Црвената армија во Авганистан по советската инвазија во 1979 година до секуларната Франција, која охрабруваше изградба на простории за молитва во фабриките, во однос на исламот. Според зборовите на Пол Дижуд, министер за имиграција во владата на Валери Жискар д’Естен, тоа е „стабилизирачки фактор што ќе ги одврати верниците од девијација, деликвенција или членство во синдикати или револуционерни партии“. Ваквите политики често создаваа простор во кој би можеле да процветаат порадикални исламистички движења. Сè уште живееме од последиците на оваа стратегија.

Целта на Нетанјаху со проширувањето на израелските војни и заканата дека ќе го претвори Либан во друга Газа, не е да „ослободи“ ништо или било кој, туку да одржува контрола, внатрешно и надворешно. Лекциите од претходните инвазии на Либан – во 1978, 1982 и 2006 година – треба да бидат доволно јасни. Во првите два наврати, Израел изврши инвазија за да се соочи со Палестинската ослободителна организација, во третиот за да се обиде да го елиминира Хезболах, кој се појави, со иранска поддршка, како одговор на инвазијата и окупацијата во 1982 година. Секоја инвазија беше обележана со значително крвопролевање – вклучително, во 1982 година, масакрот на до 3.500 Палестинци и либански шиити во двата бегалски кампови во Бејрут, Сабра и Шатила, од страна на израелските сојузници, либанската христијанска фалангиска милиција – ништо што некој би можел да го нарече „ослободување“. 

Тука има и подлабоко прашање. Симболичните улоги наметнати на Евреите станаа средство за решавање на пошироки општествени прашања. „Еврејското прашање“ не е дноставно став кон Евреите и нивната религија, туку начин на критички ангажман со светот“. Оваа употреба на „Евреинот“ како средство за разбирање на светот е највистинита, се разбира, за антисемитизмот. За антисемитите, верувањето во митската еврејска моќ ги објаснува злата на светот. Исто така, важи и за многу насоки на филоземизмот, термин кој првично го измислиле антисемитите, но кој почнал да се користи пошироко за да ги опише ставовите на оние кои имаат особено восхит од еврејското присуство во светот.И, сè повеќе, станува вистина за перцепциите за Израел, кој, исто така, доби симболичен статус на двете страни од дебатата.

За многумина од оние кои се непријателски настроени кон Израел, државата стана тотемична за многу зла на современиот свет. За поддржувачите на еврејската држава, таа е особено морална нација, која го носи товарот на одбраната на цивилизацијата од варварството. Едното гледиште води до славење на убиствениот напад на Хамас на 7 октомври како „отпор“, другото кон гледање на уништувањето на Газа и инвазијата на Либан како неопходна одбрана на западните вредности и на „цивилизацијата“. Ако 7 октомври беше чин на „отпор“ и ако уништувањето на Газа и брутализацијата на Либан може да се отфрлат како суштински чекори кон поцивилизиран свет, тогаш предлагам да размислиме што подразбираме под „отпор“ и „ цивилизација“.(Гардијан)