Иранскиот претседател Раиси загина во хеликоптерска несреќа
Раиси и иранскиот министер за надворешни работи Хосеин Амирабдолахиан се меѓу деветте загинати
Сите девет лица во хеликоптерот на иранскиот претседател Ебрахим Раиси кој се урна во северозападниот дел на земјата загинаа, јави иранската државна новинска агенција ИРНА и државната телевизија.
Раиси и иранскиот министер за надворешни работи Хосеин Амирабдолахиан се меѓу деветте загинати, пренесува ДПА.
No trace of survivors at site of Iranian president’s copter crash: IRSC chief https://t.co/43R36VSILT pic.twitter.com/FsOv3gyPXD
— IRNA News Agency (@IrnaEnglish) May 20, 2024
Хеликоптерот на Раиси, заедно со уште два хеликоптери, бил на пат кон градот Табриз, откако претходно вчера тој ја отвори браната Киз Каласи на границата со Азербејџан.
Локалните власти присутни на местото на несреќата ја потврдија смртта на Раиси и другите патници, јави ИРНА.
Weather conditions during the rescue operation of the president’s helicopter pic.twitter.com/UOUrKo8CP8
— IRNA News Agency (@IrnaEnglish) May 19, 2024
Ројтерс пренесува дека иранскиот претседател Ебрахим Раиси долго време се сметаше за потенцијален наследник на врховниот лидер, ајатолахот Али Хамнеи.
Хеликоптерската несреќа се случи на планински терен во близина на границата со Азербејџан, соопштија во понеделникот официјални лица и државните медиуми.
Јагленисаните остатоци од хеликоптерот што се урна во неделата во кој беа Раиси и министерот за надворешни работи Хосеин Амирабдолахиан беа пронајдени рано во понеделникот по потрагата во текот на ноќта во услови на снежна снежна бура.
„Претседателот Раиси, министерот за надворешни работи и сите патници во хеликоптерот загинаа во падот“, изјави висок ирански функционер за Ројтерс, барајќи да остане анонимен поради чувствителноста на предметот.
Смртта на Раиси подоцна беше потврдена во изјава на социјалните мрежи од страна на потпретседателот Мохсен Мансури и на државната телевизија.
The footage shows the area where the president’s helicopter crashed pic.twitter.com/h78E9ta8LH
— IRNA News Agency (@IrnaEnglish) May 19, 2024
Државната телевизија објави дека сликите од локацијата покажуваат дека авионот удрил во планински врв, иако нема официјални информации за причината за падот. Државната новинска агенција ИРНА соопшти дека Раиси летал со хеликоптер Бел 212 од американско производство.
Раиси (63) беше избран за претседател во 2021 година и откако ја презеде функцијата нареди заострување на законите за моралот, го надгледуваше крвавото задушување на антивладините протести и силно притискаше во нуклеарните разговори со светските сили.
Search operation underway to find President Raisi’s helicopter
An extensive search and rescue operation is underway after a helicopter carrying Iranian President Ebrahim Raisi was forced to make a “hard landing” in a mountainous region in northwestern Iran.
The incident… pic.twitter.com/kPiNMM52ZV
— IRNA News Agency (@IrnaEnglish) May 19, 2024
Иранскиот врховен водач, ајатолахот Али Хамнеи, кој ја има крајната моќ со последниот збор за надворешната политика и иранската нуклеарна програма, претходно се обиде да ги увери Иранците, велејќи дека нема да има нарушување на државните работи.
Спасувачките тимови се бореле со снежни виулици и тежок терен во текот на ноќта за да стигнат до урнатините во понеделникот во раните часови.
„Со откривањето на местото на несреќата, не се откриени знаци на живот меѓу патниците на хеликоптерот“, изјави за државната телевизија шефот на Црвената полумесечина на Иран, Пирхосеин Коливанд, пренесе Ројтерс.
Претходно, националниот радиодифузер ги прекина сите редовни програми за прикажување на молитвите што се одржуваат за Раиси низ целата земја. Видеото покажа спасувачки тим, облечен во светли јакни и факели за глава, стуткани околу ГПС-уред додека пеш ја пребаруваа планинската падина пеш во снежна бура.
Неколку земји изразија загриженост и понудија помош. Белата куќа соопшти дека американскиот претседател Џо Бајден бил информиран за извештаите за несреќата. Кина соопшти дека е длабоко загрижена. Европската унија понуди итна технологија за сателитско мапирање.
Несреќата доаѓа во време на растечко несогласување во Иран поради низа политички, социјални и економски кризи. Иранските свештенички владетели се соочуваат со меѓународен притисок поради спорната нуклеарна програма на Техеран и неговите продлабочени воени врски со Русија за време на војната во Украина. Откако иранскиот сојузник Хамас го нападна Израел на 7 октомври, провоцирајќи го нападот на Израел врз Газа, пожарите во кои учествуваа групите настроени со Иран избувнаа низ Блискиот Исток.
Во двојниот политички систем на Иран, поделен меѓу свештеничкиот естаблишмент и владата, 85-годишниот ментор на Раиси, Хамнеи, врховен лидер од 1989 година, е тој што ја има моќта на одлучување за сите главни политики. Со години, многумина го гледаа Раиси како силен кандидат за наследник на Хамнеи, кој ги поддржуваше главните политики на Раиси. Победата на Раиси на тесно управуваните избори во 2021 година ги стави сите гранки на моќ под контрола на тврдокорните, по осум години кога претседателството го имаше прагматичарот Хасан Рохани и нуклеарниот договор преговараше со силите, вклучително и Вашингтон.
Сепак, положбата на Раиси можеби беше нарушена од широките протести против свештеничкото владеење и неуспехот да ја сврти економијата на Иран, попречена од западните санкции.
Раиси беше на границата со Азербејџан во неделата за да ја инаугурира браната Киз-Каласи, заеднички проект. Претседателот на Азербејџан Илхам Алиев, кој рече дека „пријателски се збогувал“ со Раиси претходно истиот ден, понуди помош во спасувањето.