Глобален колапс поради „Синиот екран на смртта“: Приземјени летови, погодени болници, компании…

Светските авиокомпании, аеродромите на четири континенти, здравствените системи, банките, телекомуникациите, медиумите... се соочуваат со проблеми поради голем ИТ дефект


(Фото: АП)

 

Многу институции и компании ширум светот, вклучително и аеродроми, банки, болници и медиуми, пријавија технички дефекти што им предизвикуваат тешкотии. Информации за компликации стигнуваат и од земјите во регионот, Хрватска, Србија, Грција… Светските авиокомпании, аеродромите на најмалку четири континенти, здравствените системи, банките, телекомуникациите, медиумите и други компании, институции и организации денеска се соочуваат со потешкотии во работата поради голем ИТ дефект.

Во нашата земја нема информации за поголеми проблеми, но компанијата „Визер“ апелираше патниците на скопскиот аеродром да дојдат најмалку три часа пред предвидениот лет.

Како што информираа од „Визер“, може да има прекини низ мрежата бидејќи услугите на веб-страната и мобилните апликации привремено се недостапни.

„За време на прекинот, достапно е бесплатно пријавување на аеродромот. Затоа, ги советуваме патниците да пристигнат на аеродромот најмалку три часа пред закажаното време на поаѓање за да овозможат доволно време за пријавување, безбедносна контрола и здравствени и безбедносни процедури специфични за аеродромот“, стои во соопштението од „Визер“.

Помеѓу услугите што во моментот не се достапни се веб-страницата и мобилната апликација на Wizz Air, системот за резервации, онлајн системот за пријавување и прикажување на картата за патување и контакт центри – нови резервации и промени на постоечките.

 

Медиумите пренесуваат дека се забележани значителни проблеми на аеродромите во Австралија, Германија, Холандија и Шпанија. Голем број летови беа одложени и на патниците им беше препорачано да контактираат со нивните авиокомпании за најновите информации. Скај њуз беше во прекин во Британија, а голем број европски авиокомпании и аеродроми исто така пријавија проблеми.

Британскиот аеродром „Хитроу“ и ирската авиокомпанија „Рајанер“ предупредија денеска дека се соочуваат со големи турбуленции поради ширењето на хаосот за патување што произлегува од глобалниот прекин на системите за ИТ.

„Хитроу“ соопштија дека проблемот влијае на некои системи, додека „Рајанер“ – дека се соочува со прекин поради „глобален прекин од трета страна“.

„’Мајкрософт’ моментално има глобален прекин што влијае на одредени системи на Хитроу“, објави аеродромот на Икс.

„Летовите се оперативни и ние спроведуваме планови за вонредни ситуации за да го минимизираме секое влијание врз патувањата“, се додава во соопштението.

„Рајанер“ предупреди дека се соочува со последици од колапсот што предизвика технички проблеми ширум светот, вклучително и на програмата на британскиот ТВ канал Скај њуз и на Лондонската берза, како и на железничките оператори и на здравствените установи во државата.

 

Проблемот настана по последното ажурирање на антивирусната програма Crowdstrike, што предизвика феномен познат во ИТ светот како „синиот екран на смртта“ на компјутерите со оперативниот програм Виндоус (Windows) на „Мајкрософт“.

Широко распространет технолошки прекин ги приземји летовите, ги исфрли банките офлајн и медиумите исклучени беа исклучени во петокот во масовен прекин што ги погоди компаниите и услугите ширум светот и ја истакна зависноста од софтверот на неколку провајдери.

Компанијата за сајбер безбедност CrowdStrike соопшти дека проблемот за кој се верува дека стои зад прекинот не е безбедносен инцидент или сајбер напад.

Исто го потврдуваат и сѐ поголем број влади и институции кои велат дека зад големиот технолошки дефект што ги погоди компаниите и системите ширум светот, не стои хакерски напад, а виновникот го наоѓаат во софтверот на компанијата за кибер безбедност CrowdStrike.

Австралиската влада, швајцарската канцеларија за кибер безбедност, Би-Би-Си и шефот на една украинска банка се меѓу оние кои веруваат дека софтверот „Фалкон сензор“ на компанијата за кибер безбедност CrowdStrike е причина за неуспехот.

CrowdStrike, со седиште во Остин, Тексас, го претставува својот софтвер Falcon како платформа „за спречување на упади со помош на унифицирани облак технологии што ги запираат сите видови напади – вклучувајќи малициозен софтвер и многу други“.

Светските медиуми пишуваат за начинот на „заобиколување“ на оваа грешка, која подразбира лоцирање и бришење на една датотека, но нагласуваат дека во многу случаи тоа нема веднаш да го реши проблемот, бидејќи во големите системи оваа акција мора да се повторува рачно сто пати, што бара часови работа.

Информации за проблеми стигнуваат од целиот свет. Агенцијата АП јави дека на аеродромот во Хонгконг, стотици патници чекаа во редици за рачно пријавување околу шалтерите на буџетската авиокомпанија HK Express, која соопшти дека нејзиниот глобален систем за е-трговија е погоден од прекинот на услугата на „Мајкрософт“.

Некои од патниците изјавиле дека биле во редот повеќе од два часа чекајќи да се пријават за нивниот лет. Доцнењето значеше дека тие можеа да пристигнат во нивниот хотел во Токио само во раните утрински часови во саботата, поради ретки услуги за јавен превоз.

 

Експерт за сајбер безбедност вели дека прекините на интернетот ќе предизвикаат вистинска штета бидејќи болниците и другите основни услуги се нарушени.

„Поради ова ќе има смртни случаи. Тоа е неизбежно“, рече Џејмс Бор, управен директор на консултантската компанија за сајбер безбедност Борес, пренесува АП.

„Имаме толку многу системи поврзани со ова. Имаме служби за итни случаи. Ќе има прекумерни смртни случаи. Ќе умрат луѓе кои поинаку не би завршиле трагично. Не зборуваме за милиони, но ќе им наштети на луѓето. И има навистина сериозни последици. Тоа е без навлегување во ништо финансиско, што е од помала важност. Ова ќе предизвика штета“.

Британската Национална здравствена служба соопшти дека глобалниот прекин на интернетот предизвикува проблеми во повеќето лекарски ординации низ Англија.

НХС Англија во соопштението рече дека дефектот го погодува системот за закажување прегледи и евиденција на пациенти што се користи во јавниот здравствен систем. НХС финансиран од државата го третира огромното мнозинство луѓе во Обединетот Кралство.

Од таму велат дека проблемот влијае на поголемиот дел од ординациите на матичните лекари, но не и на бројот 999 што се користи за повикување брза помош во итни случаи.

Во Париз, кој е домаќин на претстојните Олимписки игри, пристигнувањето на некои олимписки делегации беше одложено поради прекинот, како и испораката на униформи и акредитации, се вели во соопштението на организаторите на Олимпијадата во Париз.

Тоа не влијаеше на издавањето билети или на движењето на штафетата која го носи факелот со олимпискиот оган.

 

„Нашите тимови се целосно мобилизирани за да обезбедат континуитет на операциите на оптимално ниво“, се вели во соопштението.

CrowdStrike вели дека работи на решавање на проблемите предизвикани од ажурирањето на Виндоус.

„CrowdStrike активно работи со клиентите погодени од дефект пронајден во едно ажурирање на содржината за хостовите на Виндоус. Хостовите на Mac и Linux не се засегнати. Ова не е безбедносен инцидент или сајбер напад. Проблемот е идентификуван, изолиран и поправката е применета. Ги упатуваме клиентите на порталот за поддршка за најновите ажурирања и ќе продолжиме да обезбедуваме целосни и континуирани ажурирања на нашата веб-локација. Понатаму им препорачуваме на организациите да се осигураат дека комуницираат со претставниците на CrowdStrike преку официјални канали. Нашиот тим е целосно мобилизиран за да обезбеди сигурност и стабилност на клиентите на CrowdStrike“, велат од компанијата. (Според агенциите)