„Фајнанс тинк“: Што го придвижи растот на БДП, Буџетот во третиот квартал речиси врамнотежен

Во третиот квартал од 2024, БДП се зголеми за 3% на годишна основа, продолжувајќи го забрзувањето кое отпочна претходно. Тоа е во линија со очекувањата изразени во претходниот Макроекономски монитор, посочучуваат од економскиот институт „Фајнанс тинк“ (Finance Think).

Забрзувањето е водено од благото забрзување на приватната потрошувачка (1.9%) и значајното интензивирање на јавната потрошувачка (13.3%). Последното, пак, следи по значајното продлабочување на буџетскиот дефицит од 5.8% за првото полугодие од годината, иако самиот трет квартал од 2024 заврши со скоро врамнотежен буџет (-0.5%). Додека, бруто инвестициите (0.6%), извозот (0%) и увозот (0%) стагнираат во третиот квартал, по падовите кои ги искусија низ целата 2023 и првото полугодие од 2024 година.

На производната страна, растот во овој квартал е скоро во целост воден од трговијата (10.6%), како најголем сектор според номиналниот придонес кон додадената вредност, додека евидентен е падот на вториот по големина сектор, индустријата (-4.6%).

Невработеноста во третиот квартал од 2024 понатамошно благо се намали на 12.3%. Во овој квартал продолжува намалувањето на воздржаноста на пазарот на трудот, имајќи предвид дека се креирани близу 7,000 нови работни места, а активноста на населението се подобри (52.6%).

Сепак, забележливо е дека најголем дел од работните места се создадени во земјоделството и индустријата, додека растот на додадената вредност во трговијата не е проследен со нови работни места, бидејќи таму бројот на работници е намален и во однос на претходниот квартал и во однос на истиот квартал од 2023.

Во третиот квартал од 2024, инфлацијата забави на 2.6% (по благото забрзување на 3.9%) на годишна основа. Овие тенденции кај цените се во линија со очекувањата за целата 2024 година, за што во прилог оди благото олабавување на притисоците од страната на платите (благо забавен раст од 11.9% и стагнација во однос на претходниот квартал). Но, потенцијални варијации кај цените на одредни групи производи и потезите на фискалната политика налагаат потреба од понатамошна претпазливост во однос на инфлацијата.

Позитивната динамика на економијата се очекува да продолжи до крајот на 2024 година и во првите квартали од 2025. „Фајнанс тинк“  останува на проекциите за раст на БДП во 2024 од 2.7% и за раст на цените од 3.8% дадени во претходните Макро-монитори. Проекциите за 2025 се: раст на БДП од 3.5% и раст на цените од 2.4%.

Целата анализа на следниот ЛИНК.