ЕУ воведува нов систем: Ќе се укинат печатите во пасошите, странците ќе се фотографираат на граница

Европската комисија денеска предложи постепено воведување на новиот електронски систем кој ќе ги регистрира влегувањата и излегувањата од Европската унија со цел да се забрза почетокот на неговата примена.

Комисијата предлага постепено воведување на Системот за излез/влез (ЕЕС) и земјите-членки ќе имаат шест месеци за целосна имплементација. Предлогот за постепено воведување се смета за најдобар начин да се започне што побрзо да се применува системот, бидејќи според сегашната регулатива, целосната примена би започнала одеднаш на сите граници, за што моментално не се исполнети условите.

Предлогот сега треба да биде усвоен од колегаторите, Советот на ЕУ и Европскиот парламент. Кога предлогот ќе биде усвоен, комисијата ќе го објави датумот на започнување на постепеното воведување на системот откако ќе добие изјава за подготвеност за имплементација од сите земји-членки.

Земјите-членки кои сакаат да започнат целосна имплементација на системот ЕЕС од првиот ден можат да го сторат тоа, а шест месеци по почетокот на постепената имплементација, системот мора да биде целосно оперативен, односно да се имплементира на сите гранични премини.

Напуштање на печати во пасошите

ЕЕС е заеднички електронски систем кој ќе ги евидентира и складира информациите за датумот, времето и местото на влез и излез на граѓани кои не се членки на ЕУ кои ги преминуваат границите на ЕУ, со што дефинитивно се напушта ставањето печат во пасошите.

Автоматски ќе го пресметува времетраењето на овластениот престој на државјаните на трети земји и ќе издава предупредувања до земјите-членки на ЕУ за истекот на периодот на овластен престој.

Ќе важи за луѓето на кои им е потребна виза за краток престој и за оние кои доаѓаат од земји кои не се членки на ЕУ и се ослободени од визи.

ЕЕС ќе чува лични податоци, патни документи и биометриски податоци, кои ќе се чуваат три години за оние патници кои ги почитуваат правилата за краткотраен престој и пет години за оние кои го надминуваат времетраењето на дозволениот престој.

Според овој нов систем, граничните службеници ќе ги скенираат отпечатоците од прстите на луѓето кои првпат ја минуваат границата и ќе ги фотографираат.

Овие податоци ќе се чуваат во дигитална датотека, што ќе овозможи точно да се знае кој влегува во Шенген зоната со странски пасош, а кој останува подолго од дозволените 90 дена.

„Најсовремен дигитален систем за управување со границите“

„Европа наскоро ќе премине кон најсовремениот дигитален систем за управување со границите во светот“, рече извршниот потпретседател за технолошки суверенитет, безбедност и демократија Хена Виркунен.

„Треба да знаеме кој влегува, а кој излегува од ЕУ. Системот ЕЕС е голем чекор напред кон поинтегрирано и сеопфатно управување со границите“, рече комесарот за внатрешни работи и миграција Магнус Брунер.

Беше најавено дека системот ќе почне да се користи веќе минатиот месец, но беше одложен поради сложеност. Системот ќе чини 480 милиони евра во следните четири години.

Во својот предлог, Комисијата предвидува и можност за привремено прекинување на употребата на EES во случај на технички проблеми или голема гужва на границите. Привремената суспензија значи прекинување на електронската регистрација на патниците и преминување на класичниот начин на контрола.

Тесно поврзан со системот ЕЕС е Европскиот систем за информации и овластување за патување (ЕТИАС), електронски систем за претходно овластување за влез за посетители ослободени од виза кои патуваат во Шенген зоната. ЕТИАС може да се имплементира само откако ЕЕС биде целосно оперативен.