Ердоган избра ветерани од Волстрит за да го спречи економскиот хаос

Новиот „дрим тим“ на Турција, Мехмет Шимшек и Хафизе Гаје Еркан, се соочени со трка со времето да се избегне економската пропаст


 

Од неговиот реизбор, Реџеп Тајип Ердоган сигнализираше остра промена на економскиот курс додека се обидува да ја спречи претстојната криза во платниот биланс во Турција.

Доцна во четвртокот, официјалниот весник на земјата го објави именувањето на поранешната банкарка на Голдман Сакс, Хафизе Гаје Еркан, како прва жена гувернер на централната банка на нацијата. Тоа уследи по повторното именување претходно во неделата на ветеранот на Мерил Линч, Мехмет Шимшек, за министер за финансии.

Разрешувањето на Шимшек од страна на Ердоган пред пет години беше еден од причините за последната финансиска криза во Турција.

Двајцата се соочуваат со огромен предизвик: инфлацијата е на речиси 40 отсто, а на централната банка брзо ѝ снемува девизни резерви откако употреби очајни и неодржливи методи за да ја одложи валутната криза до изборите минатиот месец. Според анализата на Светскиот совет за злато, таа продала речиси две третини од вкупните резерви на злато – над 80 тони – само во април.

„Тие се во многу длабока дупка“, изјави Пол Мекнамара, инвестициски директор во швајцарскиот менаџер на средства ГАМ за „Политико“.

И тековната сметка и буџетот се длабоко во дефицит, а меѓународните финансиски пазари се практично затворени за турските должници. Лирата, која беше на помалку од четири за долар кога Шимшек беше отпуштен пред пет години, во петокот се искачи на новото најниско ниво на историјата од 23,64 и изгуби над една петтина од својата вредност од првиот круг на изборите во мај. Мекнамара рече дека очекува таа да се стабилизира „поблиску до 30 отколку до 25“.

Надворешните долгови доспеваат, а голем дел од преостанатите резерви на централната банка се веќе заложени, со цел да го одбрани ветувањето што Ердоган го даде пред неколку години на домашните штедачи – дека ќе можат да ги претворат своите заштеди во лири назад во долари по одредена стапка. .

Ердоган изврши притисок врз претходните гувернери да ги намалат стапките далеку под нивото на инфлација, инсистирајќи дека плаќањата со високи каматни стапки се двигател на инфлацијата. Кога гувернерот Наџи Агбал му пркосеше и ги зголеми стапките пред две години, тој беше отпуштен за неколку дена.

Овој пат е … различно?

Таквото однесување предизвикува сомнеж дали Еркан и Шимшек ќе имаат авторитет и време да го свртат бродот. За 20 години владеење со Турција, популистот Ердоган ретко можеше да се држи до оние ортодоксни политики кои традиционално носат стабилност, а Мекнамара изрази сомневање дека овој пат ќе биде поинаку.

„Ќе биде отровно непопуларно“, предупреди тој, наведувајќи го „преседанот Агбал“.

И покрај тоа што некои фактори одат во корист на новиот тим – туризмот е раздвижен и цените на нафтата значително паднаа – меѓународните пазари сè уште веројатно ќе бидат на страната на претпазливоста, барем додека не видат официјална финансиска поддршка за кредибилен реформски курс, од поддржувачите со длабоки џебови.

Во минатото, тоа би значело спасување од Меѓународниот монетарен фонд, комплетно со радикални кратења на трошоците и структурни реформи. Но, стигмата поврзана со потчинувањето на условите диктирани во Вашингтон, и достапноста на други поддржувачи со длабок џеб како Саудиска Арабија и Катар, го прават тој пат неверојатен, мислат аналитичарите.

Може да има и преостанати сомнежи за способноста на Еркан, лично, да испорача. Додека репутацијата на Шимшек излезе неповредена кога беше министер за финансии, блескавите академски акредитиви и искуството на Еркан со Голдман се извалкани со седумгодишната асоцијација со банката Фрст рипаблик, која кулминираше со мандатот како ко-извршен директор.

Банката пропадна спектакуларно помалку од 18 месеци откако Еркан ја напушти, бидејќи затегнувањето на политиката на Федералните резерви ги откри грубите несоодветности во управувањето со ризикот од каматни стапки. (Политико)