Една година по инвазијата на Украина работите можат да станат уште полоши отколку што се

На војната изгледа дека ѝ нема крај, преговори не се ни на повидок. Путин е решен да ги постигне своите цели, Украина чека западно оружје да ги поврати териториите


Украински војник му помага на свој ранет другар во близината на Харков (Фото: АП)

 

За Русија, тоа беше година на смели напади и бомбардирања, понижувачки повлекувања и жестоки опсади. Украина возврати со жесток отпор, изненадувачки контраофанзиви и неочекувани удари.

Сега, на годишнината од руската инвазија која уби десетици илјади и ги претвори градовите во урнатини, двете страни се подготвуваат за потенцијално уште покатастрофална фаза што претстои.

Русија неодамна ги интензивираше напорите да го освои целото источно индустриско срце на Украина, Донбас. Киев и неговите западни сојузници, исто така, велат дека Москва би можела да се обиде да изврши поширок, поамбициозен напад на друго место долж линијата на фронтот долга повеќе од 1.000 километри.

Украина чека борбени тенкови и друго ново оружје што го вети Западот за да ги врати окупираните области.

Она што никаде не е на повидок е договор.

Руски повеќецевен ракетен фрлач „Град“ во акција во Украина

Кремљ инсистира дека мора да го вклучи признавањето на полуостровот Крим, кој незаконски го анектираше во 2014 година, заедно со прифаќањето на неговите други територијални придобивки. Украина категорично ги отфрла тие барања и исклучува какви било разговори додека Русија не ги повлече сите сили.

Додека Путин е решен да ги постигне своите цели, Украина и нејзините сојузници стојат цврсто на тоа да ја спречат Русија да заврши со која било нејзина земја.

Експертите предупредуваат дека најголемиот конфликт во Европа од Втората светска војна би можел да трае со години, а некои стравуваат дека може да доведе до директна конфронтација меѓу Русија и НАТО.

НОВИ ОФАНЗИВИ, НОВИ ЦЕЛИ

Во последните месеци, руските сили се обидоа да го опколат украинското упориште Бахмут и да се пробијат подлабоко во регионот на Доњецк. Заедно со исполнувањето на својата цел за заземање на целиот Донбас, Москва сака да ги истроши украинските сили и да ги спречи да започнат офанзиви на друго место.

Бахмут стана важен симбол на истрајноста за Украина, како и начин за врзување и уништување на најспособните руски сили. Двете страни потрошија муниција со брзина невидена со децении.

Украинскиот воен аналитичар Олех Жданов рече дека Русија испратила повеќе војници и оружје во Донбас и нападнала други области во очигледен обид да го одвлече вниманието на украинските сили.

Украинска артилерија во регионот Донецк (Фото: АП)

„Русија моментално ја има иницијативата и предноста на бојното поле“, рече тој, истакнувајќи го акутниот недостиг на муниција во Киев.

Русија се потпира на својот огромен арсенал и го засили производството на оружје и муниција, што ѝдаде значителна предност. Додека украинските и западните разузнавачки агенции забележаа дека Москва е без прецизни проектили, таа има многу оружје од стар стил.

Но, иако Украина и нејзините сојузници очекуваат поширока руска офанзива надвор од Донбас, тоа би можело да биде коцка за Москва, која минатата есен мобилизираше 300.000 резервисти за да ги зајакне своите сили.

Игор Стрелков, поранешен руски безбедносен офицер кој ги предводеше сепаратистичките сили во Донбас кога таму избувнаа борбите во 2014 година, предупреди дека секоја голема офанзива може да биде катастрофална за Русија бидејќи нејзината подготовка ќе биде невозможно да се сокрие и напаѓачите ќе се соочат со разорен одговор. Тој рече дека офанзивата ќе предизвика и логистички предизвици како оние што го спречија обидот на Русија да го заземе Киев на почетокот на војната.

„Секоја офанзива од големи размери брзо и неизбежно ќе повлече многу големи загуби, исцрпувајќи ги ресурсите акумулирани за време на мобилизацијата“, предупреди Стрелков.

Џастин Бронк, висок научен соработник во РУСИ во Лондон, предвиде дека секоја руска офанзива ќе пропадне, но рече дека тоа би можело да ги исцрпи ресурсите на Украина и да ја спречи да подготви своја контраофанзива од големи размери.

„Големото прашање е колкава штета прави руската офанзива пред да остане без пареа, бидејќи тоа ќе ја диктира украинската позиција“, рече тој, истакнувајќи дека нејзината цел може да биде да ја наруши способноста на Киев да организира контраофанзива.

Бронк рече дека Украина ја помина зимата градејќи ги своите механизирани бригади кои ги предводеа есенските контраофанзиви во регионите Харков и Херсон и претрпеа загуби.

Тој рече дека Украина има прозорец на можности од шест до осум месеци да поврати повеќе територија, истакнувајќи дека Русија би можела да започне уште една мобилизација за да регрутира уште 500.000 војници кои би можеле да бидат подготвени за борба по најмалку шест месеци обука.

Владимир Путин нема да се откаже од своите цели колкава и да биде цената (Фото: Спутник)

Жданов вели дека Украина би можела да започне нова контраофанзива кон крајот на април или почетокот на мај, откако ќе добие ново западно оружје, вклучително и борбени тенкови. Тој предвиде дека украинските сили најверојатно ќе нападнат од регионот Запорожје за да се обидат да ги вратат пристаништата Мариупол и Бердјанск и да го пресечат рускиот коридор до Крим.

„Ако Украина стигне до брегот на Азовското Море, тоа ќе ги поништи сите руски придобивки“, рече Жданов, претворајќи ги победите на Путин „во прашина“.

ЗАСТОЈ ВО УКРАИНА ИЛИ ПРЕСВРТ ВО РУСИЈА?

Набљудувачите гледаат мала перспектива за разговори. Двете страни се „непомирливи за нивните моментални позиции“, рече Бронк.

Големите успеси на украинското бојно поле ова лето би можеле да поттикнат „значајни политички превирања во Русија, бидејќи во тој момент, позицијата на Путин во раководството станува многу, многу тешко да се гледа како одржлива“, рече тој.

Во исто време, ако Украина не успее да врати повеќе територии пред Русија да ги собере своите трупи, тоа би можело да доведе до „долгорочен ќор-сокак и еден вид тешка војна на исцрпување која само некако продолжува и продолжува“, додаде Бронк, играјќи во планот на Москва „да ја продолжи војната и само да чека Западот да се исцрпи“.

Фиона Хил, висок соработник во Институтот Брукингс, која служеше во изминатите три американски администрации, исто така гледа мала перспектива за спогодба.

„Русите играат на долги патеки. Тие немаат намера да загубат“, рече таа. „Путин многу јасно стави до знаење дека е подготвен да жртвува сѐ што е потребно. Неговата порака таму во основа вели дека не можете да ми се спротивставите, бидејќи јас сум подготвен да направам сѐ и имам многу повеќе работна сила“.

Хил вели дека Путин се надева на снемување на поддршката од Западот за Киев – „дека таа ќе исчезне и дека Украина ќе биде оставена на цедило, а потоа Русија може да ја принуди Украина да капитулира и да се откаже од нејзината територија“.

Татјана Станова од фондацијата Карнеги рече дека Путин продолжува да верува дека може да ги постигне своите цели со засилување на кампањата.

„За него, единствениот начин на кој тој признава дека може да заврши е капитулацијата на Киев“, рече таа.

НУКЛЕАРНАТА ОПЦИЈА

Путин постојано изјавуваше дека Русија може да ги искористи „сите расположливи средства“ за да ја заштити својата територија, јасно упатувајќи на нејзиниот нуклеарен арсенал.

Нуклеарната доктрина на Москва наведува дека таа би можела да го користи тоа оружје како одговор на нуклеарен напад или напад со конвенционални сили кои го загрозуваат „самото постоење на руската држава“, формулација која нуди широк простор за толкување и ненадејна ескалација.

Некои руски јастреби побараа нуклеарни напади врз украинските мостови и друга клучна инфраструктура за да ги принудат Киев и неговите сојузници да ги прифатат условите на Москва.

Бронк рече дека не очекува Русија да прибегне кон тоа, тврдејќи дека тоа ќе има контраефект.

„Всушност нивното користење не генерира речиси никаква практична корист и секако ништо за да се компензира за сите трошоци, како во однос на ризикот од непосредна ескалација – зрачењето на работите за кои сакаат да се држат и да бидат дел – и, исто така, отфрлање на остатокот од светот“, рече тој.

Тоа сигурно ќе ја налути Кина, која не сака да се скрши нуклеарното табу, додаде тој.

Хил, исто така, истакна дека Русија добила одредено одвраќање од Кина и Индија, кои биле загрижени за нуклеарното ѕвецкање на Путин. Таа додаде дека Путин ги гледа нуклеарните закани како моќна политичка алатка и ќе продолжи да ги кажува со надеж дека ќе го принуди Западот да ја повлече поддршката за Украина.

„Путин само се надева дека сите ќе трепнат“, рече таа. „Тој нема да се откаже од идејата дека може да користи тактичко нуклеарно оружје на бојното поле“.

Но, Хил додаде: „Ако мислеше дека ќе ги добие резултатите што ги сакаше од тоа, тој ќе го искористи“.

Станова, која долго време го следи донесувањето одлуки во Кремљ, исто така рече дека нуклеарната закана на Путин не е блеф.

Ако види дека Украина може да нападне на начин што ќе ја загрози руската територија и ќе доведе до пораз на Москва, „мислам дека тој би бил подготвен да користи нуклеарно оружје на начин што ќе може да покаже дека тоа е прашање на опстанок за Русија“, рече таа. (АП)