Еди Рама: Национализмите во ЕУ се пречка за Западен Балкан

Албанскиот премиер ги повика лидерите на Западен Балкан да го отфрлат отворањето кон надворешните сили и да ја задржат вербата во нивниот сон за влез во ЕУ.

Еди Рама рече дека Албанија „никогаш нема да се откаже од Европа и ЕУ, без оглед на формата на ЕУ во иднина“, додека се обидува да ги ископа политичарите од блокот за да не бидат премногу под влијание на националистичкиот притисок.

Говорејќи за „Фајненшл тајмс“, тој призна дека е фрустрирачко да се чека. Но, бидејќи Русија, Кина и Турција му се додворуваат на регионот, Рама рече дека таквите тврдења, кои тој не ги спомна, се несоодветни. „Другите можат да донесат пари, инвестиции, можеби дури и кавијар, но не можат да го донесат она што ви треба за да изградите слободна земја што функционира“, рече тој.

Забелешките дојдоа кога Босна се соочи со најсериозната политичка криза од крајот на граѓанската војна пред 25 години, предизвикана од порастот на сецесионистичката реторика од страна на тврдокорниот лидер на босанските Срби Милорад Додик.

Рама рече дека е загрижен за растечкиот национализам во Босна, но дека национализмот во ЕУ сега е поголема пречка за тие амбиции во регионот да се приклучат на 27-члениот блок.

ЕУ не се „оздрави“ од бегалската криза во 2015 година, рече тој, бидејќи повеќе од еден милион луѓе побараа азил во Европа, главно бегајќи од сириската војна. Оттогаш, ЕУ е „водена од страв, а не од аспирации“, а владите „кои сами по себе не се екстремни“ се „под влијание на крајности“.

Кога Албанија го започна процесот на пристапување пред речиси две децении, клучот беше да се дистанцира од балканскиот национализам, но „денес нашиот проблем не се балканските национализми, тоа се национализмите на ЕУ. Што нè спречува [приклучување кон ЕУ]. . . тоа е влијанието на национализмите на ЕУ врз политичкиот живот на важните земји од ЕУ. “

„Албанците имаат свое разочарување од Брисел, но тоа не го менува убедувањето дека ќе бидеме тука“, рече тој. „Ние ги конзумиравме сите љубовни приказни и бракови“, додаде тој во имплицитна референца за врските прво со Русија, а потоа со Кина, кои Албанија ги имаше во комунистичката ера. „Бараме нов брак, не старите. Но, секако, овој тип на брак е тежок“.

Рама, во својот трет мандат, ја промовираше идејата за заеднички регионален пазар на кој се согласија сите шест земји до ноември 2020 година. Во обид да го забрзаат процесот Албанија, Србија и Северна Македонија, потпишаа договорот „Отворен Балкан“. „Ако го направиме ова на Балканот, ова ќе биде најдоброто одвраќање против лудилото, а ако не го направиме тоа, никој нема да го направи наместо нас“.

Тој призна дека другите тројца не сакале. „Бошњаците, затоа што не можат ништо да одлучат, очигледно Црногорците затоа што секогаш се во илузија дека би можеле да влезат во ЕУ следната година, а секоја година потоа станува следната година… Косово поради проблемите со Србија, што мислам дека може да се третираат подобро кога луѓето слушаат и зборуваат“.

Што се однесува до Албанија, која во последните 30 години претрпе болна транзиција за обнова на својата економија по крајот на нејзиниот строг комунистички режим, тој рече дека „тоа можеби е место каде што луѓето можат да уживаат во животот. Никогаш 100 проценти дисциплинирани, каде што сè ќе функционира како швајцарски часовник или како било германски, но никогаш здодевно“.