Државата што „доби на лото“: Се гради, дијаспората се враќа

Во моментов, ова е земја со една од најсилните економски динамики во светот.

Имено, Гвајана е јужноамериканската земја која моментално бележи најголем економски раст. Од откривањето на големите наоѓалишта на нафта пред девет години, Гвајана е погодена од економски бум од невидени размери.

Судејќи според изјавите на американскиот концерн Ексон, количината на нафта што би можела да се експлоатира од досега познатите подрачја каде се откриени резервите на црно злато се проценува на околу единаесет милијарди барели. И сето тоа има влијание врз локалната економија, пишува Дојче веле.

Статистичкиот портал Статиста, кој се потпира на бројките на Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) и Светската банка, објави дека бруто домашниот производ (БДП) од 4,62 милијарди евра во 2019 година може да се зголеми за четири пати до 2029 година, на 29,3 милијарди евра.

Земјата, која се граничи со Венецуела, Бразил и Суринам, со тоа спаѓа во редот на земји со најсилна економска динамика во целиот свет, објави Пословни.хр.

„Тоа е како земјата да добила на лотарија“, рече Дилета Дорети, претставник на Светската банка за Гвајана и Суринам, во интервју за Би-Би-Си.

Последиците од бумот се видливи насекаде. Во главниот град Џорџтаун насекаде се гради, се реализираат бројни инфраструктурни проекти. Но, недостига (професионална) работна сила. И од сите страни.

Затоа Гвајана планира да ги мотивира иселениците да се вратат во земјата. До откривањето на резервите на нафта во 2015 година, Гвајана забележа бран на емиграција, особено на млади луѓе кои не гледаа перспектива во својата татковина и ја бараа среќата во странство.

Веќе четири години по откривањето на првото големо нафтено поле, околу 50.000 мигранти се вратиле во Гвајана, пренесува порталот Newsroom, повикувајќи се на Министерството за финансии.

„Не праќај пари дома“
Нафтата беше пресвртница: во 2016 година, за прв пат во поновата историја на Гвајана, повеќе луѓе имигрирале во земјата отколку што ја напуштиле (позитивен биланс од 1.510 луѓе), според извештајот на Меѓународната организација за миграција (ИОМ). Во 2018 година, нето миграцијата беше веќе 18.150 луѓе.

Токму таа година, за време на посетата на Канада, министерот за надворешни работи на Гвајан агресивно се залагаше за враќање на неговите сонародници во јужноамериканската земја:

„Не испраќајте пари дома, вратете се и инвестирајте“, рече тој.

Во изминатите две години билансот бил позитивен за уште 32.000 лица. Ова се огромни бројки кога знаеме дека Гвајана има само нешто повеќе од 800.000 жители.

Министерството за надворешни работи на Гвајана ја истакна владината програма за ремиграција како одговор на барањето на Дојче веле. Тоа е програма преку која властите нудат помош и поддршка на оние луѓе кои се подготвени да се вратат дома или размислуваат за тоа.

„Владата на Гвајана се стреми кон одржлив економски развој и е свесна за потенцијалот на дијаспората да го поддржи тој процес. Програмата за враќање на иселениците е една од многуте владини иницијативи, со цел да се мотивираат Гвајанците кои живеат во други земји да се вратат. е да придонесат за развојот на својата татковина“, изјавија тие.

Инструментите кои треба да го олеснат донесувањето одлука за враќање се, на пример, ослободување од плаќање даноци за квалификувана или професионална работа. „Канцеларијата за враќање на иселениците“ ги дефинира своите цели на многу јасен начин: се работи за „поддршка на граѓаните кои се заинтересирани да се вратат во Гвајана“ до „реинтеграција на Гвајанците кои се враќаат дома и користење на нивните способности и ресурси .

„Јас живеам овде веќе две години. И секогаш кога ќе ја напуштам земјата, забележувам разлика кога ќе се вратам“, вели директорката на Светска банка Дилета Дорети.

Овој впечаток го потврдуваат бројките: во 2019 година, инвестициите во инфраструктурни проекти (на пример патишта или пристаништа) изнесуваа 167 милиони евра, а оттогаш се зголемија на 582 милиони евра во 2023 година.

Темната страна
Но, успешната приказна на Гвајана има и своја темна страна. Соседната Венецуела, каде на власт е социјалистичкиот диктатор Николас Мадуро, реагираше на откривањето на нафтени резерви во Гвајана со прокламирање на своите барања кон таа земја.

Имено, Венецуела претендира на некои Гвајски региони. На крајно спорниот и прилично нетранспарентен референдум, Мадуро го доби она што го побара – народот ги „благослови“ неговите територијални претензии кон Гвајана. Ова се оправдува со историскиот спор со поранешната британска колонијална сила за начинот на исцртување на границата.

Со години на дневен ред е заканата на Венецуела дека ќе ги реализира своите територијални претензии, доколку е потребно, со помош на војската. Мадуро веќе имаше отпечатени мапи кои покажуваат добар дел од територијата на Гвајана со директен пристап до нафтените полиња припоени кон Венецуела.

Факт е дека веќе има многу Венецуелци во Гвајана. Тоа се луѓе кои побегнале од својата татковина во Гвајана – од репресија и криза, заклучува ДВ.