ЦЕФТА ги проширува зелените коридори ЦЕФТА-ТЦТ со Европската Унија

Оваа година во Брисел ќе се одржи традиционалната CEFTA Week, а во петок, 9 декември, ќе се одржи централната Конференција „ЦЕФТА: Чекор поблиску до Заедничкиот пазар на ЕУ“. На маргините на Конференцијата, царинските управи на Босна и Херцеговина, Хрватска и Црна Гора ќе потпишат Меморандуми на разбирање, со што дополнително ќе се прошират зелените коридори ЦЕФТА-ТЦТ со Европската Унија.

Проширувањето на иницијативата кон земјите-членки на ЕУ започна во јули оваа година со воспоставување на електронска размена на податоци меѓу Северна Македонија и Грција, а продолжи во септември со воспоставување на сини ленти (blue lines) меѓу Албанија, Црна Гора и Италија. Иницијативата овозможува забрзување на царинските постапки и другите формалности на премините и го олеснува извозот на ЦЕФТА, бидејќи системот SEED+ ги поврзува царинските управи на државите членки на ЦЕФТА и Европската Унија.

Директорот на Секретаријатот на ЦЕФТА, Емир Џикиќ, потсети на клучните придобивки од решението SEED – флексибилност и приспособливост кон потребите на царинските управи кои го користат за да ги намалат формалностите при транспортот на стоки.

„Покрај намалувањето на времето на чекање на премините, ефективно олеснување на транспортот и трговијата и намалувањето на времето на чекање, бизнисите сега добиваат нови можности за подобро користење на интегрираните синџири на снабдување со пазарот на ЕУ. Сето ова се големи и трајни придобивки за луѓето од Западен Балкан и трговските текови од ЦЕФТА регионот кон ЕУ“, рече Џикиќ.

„Зелените коридори, како важна алатка за поддршка на непречена и ефикасна трговска и транспортна интеграција на државите членки на ЦЕФТА со соседните земји на ЕУ, докажаа дека имаат значителен потенцијал за соработка меѓу царинските агенции. Во овој поглед, Меморандумите на разбирање ќе ни го обезбедат потребниот инструмент за понатамошно олеснување на легитимната трговија, обезбедување на нејзината безбедност и сигурност и намалување на нелегалната трговија. Паралелно, дополнително ќе ја продлабочи нашата царинска соработка со Босна и Херцеговина и Црна Гора, целосно во согласност со царинското законодавство на ЕУ,“ изјави Марио Демировиќ, директор на Царинската управа на Хрватска.

„Задоволство ми е да потпишам Меморандум на Разбирање за електронска размена на податоци помеѓу Управата за приходи и Царинската управа на Црна Гора и Царинската управа на Република Хрватска во рамките на иницијативата за проширување на Зелените патеки меѓу Црна Гора и Хрватска. Потпишувањето на овој меморандум има за цел зајакнување на партнерската мрежа, намалување на царинската измама, забрзување на царинските постапки на самата граница, како и поедноставување и олеснување на патниот сообраќај меѓу нашите две земји. Со потпишувањето на овој меморандум, како и на претходно потпишаниот меморандум со Италијанската Агенција за акцизи, царини и монополи, на 9 септември 2022 година, Управата за приходи и царина на Црна Гора даде целосен придонес во соработката помеѓу царинските служби чија основна задача и мисија е да се обезбеди потребната рамнотежа помеѓу заштитата на општеството, од една страна и олеснувањето на трговијата, од друга страна. Се надеваме дека по завршувањето на фазата 1 на еднострано испраќање на податоци од Црна Гора до Италија и Хрватска, размената на податоци ќе се спроведе во обратна насока и се надеваме дека членките на ЕУ предводени од Генерален директорат за даноци и царинска унија (GD TAXUD) ќе ни помогнат во дефинирањето на соодветна правна рамка која ќе го поддржи го ова. Би сакал да ја искористам оваа прилика да им се заблагодарам на акцијата SEED+ и на Секретаријатот на ЦЕФТА за поддршката во овој процес од самиот почеток“, рече Владимир Булајиќ, Директор за приходи и царинска управа на Црна Гора.

„Како земја која очекува наскоро да стане земја-кандидат за ЕУ, Босна и Херцеговина е решена да ги преземе сите мерки во рамките на царинската служба за да го олесни патниот сообраќај по Зелените коридори и да ги забрза царинските процедури. Од една страна, ова ќе го забрза транспортот на стоки и да биде значајна помош за сите обврзници кои работат согласно законските прописи. Од друга страна, со соодветна анализа на ризик, царинската служба на Босна и Херцеговина ги продолжува сите активности поврзани со борбата против царинската измама“. – изјави Загорка Гојковиќ, раководител на Одделот за интелектуална сопственост, забрани и ограничувања, царински сектор.

„Секретаријатот на TЦT многу го поздравува потпишувањето на Меморандум на Разбирање и ја поздравува визионерската одлука донесена од директорите на царинските органи на Хрватска, Босна и Херцеговина и Црна Гора. Ова претставува скалило плус кон уште подобро управувани граници и доведува до намалување на времето на чекање за транспорт на товар. ТЦТ продолжува да ги поддржува сите страни за целосно проширување на Зелените ленти и додека не се воспостават сите компоненти“, изјави директорот Матеј Закоњшек.

Заедно со овие важни договори, Секретаријатот на ЦЕФТА и Италијанската Агенција за акцизи, царини и монополи потпишаа договор за партнерство, со кој се прецизираат одредбите за соработка во спроведувањето на активностите на СЕЕД+ со ЦЕФТА страните.

Според Марчело Минена, генерален директор на Италијанската Агенција за акцизи, царини и монополи, изјави: „Западен Балкан е фундаментален регион за Италија и за Европската Унија како што во многу наврати изјавија европските институции. Сметаме и дека треба да се поттикне процесот на проширување. Ова е главната причина зошто ми е чест што го дадов придонесот на Агенцијата во овој процес. По речиси дваесет години, мислиме дека е време да се даде јасна порака за да се постигне посилна интеграција меѓу економиите на Западен Балкан и Европската Унија. Нашите напори одат во таа насока.

Во рамките на CEFTA Week 2022, на 8 декември ќе се одржи состанок на високо ниво SEED+ „Постигнувања, предизвици и патот напред“, на кој ќе се соберат директорите на царината, ветеринарството, фитосанитарните и агенциите за лекови, за да направат биланс на напредокот на SEED+ во подобрување на размената на царински податоци и генерирање, обработка и размена на фитосанитарни, ветеринарни и фармацевтски сертификати и документи за влез, вклучително и е-сертификати, со што ЦЕФТА се приближува до трговијата без хартија.

„Имајќи го предвид позитивното искуство од Зелените коридори во рамките на ЦЕФТА, во јули оваа година потпишавме Меморандум на Разбирање за електронска размена на податоци со Република Грција, а со тоа на граничниот премин Богородица – Евзони го воспоставивме првиот Зелен коридор со земја-членка на ЕУ. Резултатите и ефектите од оваа размена се оценуваат и од Европската комисија, со цел да се примени ова искуство меѓу другите земји од регионот и соседните земји-членки на ЕУ“, изјави директорот на Царинска управа во Северна Македонија, Славица Кутиров.