Бугарија се плаши од ревизија на консензусот за Македонија во ЕУ

Единствениот пат напред за Република Северна Македонија е целосно спроведување на договорите од европскиот консензус од јули 2022 година, без можност за нивна ревизија. Ова го изјави премиерот на Бугарија, Росен Жељасков, на заеднички брифинг со претседателот на Европскиот совет Антонио Кошта, објави БГНЕС. Тој потсети дека бугарските влади на Бојко Борисов добро соработувале со владите на РСМ на Зоран Заев и Димитар Ковачевски, а беше потпишан и Договор за добрососедство.

„Беше пронајден начин на дејствување што ќе им овозможи на РСМ, како и на другите балкански земји, врз основа на нивните сопствени заслуги да напредуваат во процесот на пристапување. Компромисниот предлог за време на француското претседателство беше одобрен од Советот, доби одобрение од бугарскиот парламент и оттогаш ништо не се променило, ниту во однос на принципите, ниту во однос на пристапот, што би им дало основа на нашите колеги од Скопјe да тврдат дека постои бугарски диктат“, нагласи премиерот Жељасков.

Тој изјави дека со одлука на Народното собрание оваа година, ја потврдиле нивната позиција:

„Експлицитно изјавивме дека нема да поставуваме никакви други барања за обврски од нашите соседи“.

Премиерот Жељасков смета дека е „апсолутно неоправдано и непотребно да се жали до Уставниот суд на Република Северна Македонија против потпишаниот протокол кон Договорот за добрососедство. Протоколот предвидува годишен преглед на спроведувањето на договорите, а ова е дел од Договорот за добрососедство е и дел од консензусот од 2022 година.

„Никогаш не сме барале аргументи во внатрешните политички дебати во Република Северна  Македонија, но се надеваме дека јазикот на омраза и почитување на правата на бугарското малцинство, вклучително и обврската да бидат вклучени во Уставот на Република Северна Македонија, ќе биде исполнет, бидејќи тоа е предуслов за нив да продолжат по патот на целосно соседство“, категорично изјави Жељасков.

Тој потсети дека Бугарија, од своето претседателство со ЕУ, многу јасно изјави дека проширувањето на ЕУ, особено во Западен Балкан, е приоритет за нив.

„Ова гарантира повисоко ниво на безбедност, повисоко ниво на просперитет за земјите од Западен Балкан со кои граничиме или се во непосредна близина“, рече бугарскиот премиер.

Бугарскиот премиер нагласи дека Европската унија е силна кога е обединета.

„Донесувањето одлуки со квалификувано мнозинство за прашања поврзани со проширувањето и надворешната политика ќе ја ослабне ЕУ. Бугарија постојано не го поддржува воведувањето на квалификувано мнозинство. Само преку консензус можеме да ја одржиме довербата во ефикасноста на одлуките“, нагласи бугарскиот премиер.

Претседателот на Европскиот совет, Антонио Кошта, изјави дека во 2022 година ЕУ ги одобрила условите за пристапување на РСМ во ЕУ.

„Република Северна Македонија секако, мора да ги исполни овие обврски за да напредува во овие преговори“, рече Кошта. „Но, го разбирам негодувањето на Република Северна Македонија, бидејќи тие го променија нивниот Устав, националното знаме, името на нивната држава, и природно очекуваат дека може да се конкретизира процесот на пристапување кон Европската Унија. Но, одобреното е одобрено, договореното – договорено, и тие треба да го исполнат. Лично сум многу ангажиран во тој процес, ги посетував и Бугарија и Република Северна Македонија. Верувам дека по изборите во Република Северна Македонија можеме да напредуваме. Република Северна Македонија работи долго време на овој процес“, одговорил Кошта.

Како што пренесе БТА, тој нагласил дека во исто време е многу важно да се гради доверба и да се гарантира пред РСМ дека Бугарија нема да сака ништо повеќе да се прави последователно. Го поздравил и фактот што повеќето влади работеле на специфични прашања кои можат да ја подобрат поврзаноста на двата народа и конкурентноста на двете економии.

Изјавата на Желјазков е втора критика од бугарскиот политички врв за инцијативата за оценка на уставноста на протоколот потпишан со Бугарија. На први септември годинава, шефот на бугарската дипломатија Георг Георгиев истото го искритикува во писмо испратено до неговите колеги од државите-членки на ЕУ.

„Пакет-договорот одобрен на европско ниво во јули 2022 година останува единствениот можен пат за напредок на таа земја-кандидат за ЕУ. За жал, наместо конструктивен дијалог и добрососедски односи, забележуваме политика на конфронтација, провокации и повлекување од преземените обврски, вклучително и насочено оспорување на клучните договори пред Уставниот суд во Скопјe“, напишал Георгиев во писмото, од кое дел е објавено на веб-страницата на бугарското МНР.

Прашана за коментар на ова, претседателката Гордана Сиљановска-Давкова, одговори: „Уставните судови се надвор од поделбата на власта внатре во државата, а сигурно не се под јурисдикција на соседни политичари. Ако некој покренал постапка во Уставниот суд, судот ќе реши дали има основа за негово проследување, а одлуките на уставните судови и во Бугарија и во Македонија се конечни, извршни и не се коментираат“.

Георгиев во писмото потенцира дека не е можно да се смени тоа што е веќе договорено, во ниту еден сегмент.

„Не е можна промена на договорениот европски консензус или на која и да е негова компонента. Бугарија очекува соседната земја да ги исполни своите обврски со добра намера, како што самиот Европски совет постојано инсистираше“, напишал тој. (Н.В.)