Америка во нихилистичка граѓанска војна

Тешките конфликти во Америка беа за големи работи - војна, ропство, депресија - но овој пат едноставно не се сакаат едни со други


Портрет на поранешниот претседател на САД, Доналд Трамп, во барот на Кулата Трамп во Њујорк

 

Ризикот е сѐуште многу реален бидејќи „следбениците на Трамп се толку ропски под неговата магија што се подготвени да го киднапираат правниот апарат кој гарантира слободни и чесни избори со цел да се олесни неговото враќање на власт во 2024 година“, предупредува основачот на „Политико“ Џон Харис во една одлична колумна

Првата нихилистичка граѓанска војна во светот: За разлика од претходните конфликти и реалните, како и фигуративните граѓански војни кои се однесуваа на судири на економски или политички модели, оваа нема очигледна основна причина и цел, освен тоа што „половина од земјата се сомнева другата половина ја презира, а пак одговара со презир“, пишува Хариз. „Земја во која може да има граѓанска војна без никој да знае за што е конфликтот е земја во која мускулите на владеењето се жалосно атрофирани“.

Еве поголем дел од неговата колумна:

„Во поголемиот дел од мојата репортерска кариера, да се осврнам на некој или друг спор – околу судска номинација, можеби, или врева поради предложениот трговски центар во близина на бојното поле – споменувањето на „нова граѓанска војна“ беше посегнување по метафора.

На годишнината од бунтот на 6 јануари во Капитол, ја одбележуваме еволуцијата на новинарското клише: Сериозните луѓе сега се повикуваат на „Граѓанската војна“ не како метафора, туку како буквален преседан.

Годините на Трамп, за кои сега е очигледно дека не завршија со неговото претседателствување, разбудија толку длабок конфликт што, како и во 1860-тите, демократијата, уставниот поредок и самата унија се во опасност.

Голема работа, навистина. Но, исто така и загатка: ако ова е верзија на 21. на разединувањето од 19. век, зарем не треба да биде поочигледно за што е војната, на крајот?

Годишнината на 6 јануари е потсетник дека хаосот од годините на Трамп во еден важен аспект – а можеби само во еден – е историска аномалија. Земјата многупати била сведок на несогласување и нарушувања многу понасилни од она што било видено во последниве години. Но, претходните епизоди вклучуваа длабоки идеолошки и морални прашања – лесно видливи со голо око, во сегашноста и за историчарите потоа – кои лежеа во срцето на материјата.

Вистинската граѓанска војна беше за ропството – на почетокот, за да се ограничи неговото територијално проширување, до крајот на војната за целосно да се елиминира. Капиталистите кои се против Њу дил знаеја зошто го мразат Рузвелт – тој фундаментално ја менуваше рамнотежата на моќта меѓу јавниот и приватниот сектор – а Рузвелт исто така знаеше: ‘Тие се едногласни во нивната омраза кон мене и ја поздравувам нивната омраза’. Немирите од 1960-тите беа за ставање крај на сегрегацијата и запирање на Виетнамската војна.

Само во последниве години видовме политички конфликт што ги тресе темелите – двете страни веруваат дека другата би ги претворила Соединетите Држави во нешто непрепознатливо – без очигледна и лесно сумирана основна причина. Кое е основното прашање што виси на рамнотежата помеѓу луѓето кои го мразат Трамп и она за што тој се залага и луѓето кои го сакаат Трамп и ги мразат оние што го мразат? Ова е помалку идеолошки конфликт отколку психолошки.

На површина, се разбира, секој знае за што се хаосот во Капитол и неговите жестоки последици. Едната страна неразумно верува дека претседателската победа на претседателот Џо Бајден во 2020 година е украдена, а другата страна разумно стравува дека следбениците на поранешниот претседател Доналд Трамп се толку ропски под негова магија што се подготвени да го киднапираат правниот апарат кој гарантира слободни и чесни избори со цел да се олесни неговото враќање на власт во 2024 година.

Но, насилниот конфликт поттикнат од изборите во 2020 година произлезе од повеќегодишни конфликти околу секој аспект од подемот на Трамп на претседателската функција и неговата изведба во неа. Во речиси седум години откако неговите претседателски амбиции зедоа замав во 2015 година, имаше секојдневен порој од негодувања и провокации и соодветна поплава од објаснувања за тоа што навистина се случува овде. Напорите да се објасни Трамп често се потпираат на сложени социолошки или економски теории. Тој беше реакција на глобализацијата и себичните елити. Тој го искористи незадоволството од трговијата и падот на реалните плати. Тој беше претставник на луѓето кои не го сакаа културното воздигнување на жените и Афроамериканците и намалувањето на белите мажи од работничката класа. И така натаму.

Сите полуверодостојни. Сето тоа е несоодветно во лицето на зиговите на Трамп еден ден, а другиот ден, и очигледната вистина дека повеќето од неговите следбеници се привлечени кон него помалку од која било програмска причина отколку поради чистата бомба на неговата изведба – а особено дека тој ја навредува својата опозиција.

Колку повеќе витриолот се зголемува, толку помалку има консензус за потеклото на гневот. Напротив, има нешто поблиску до консензусот на естаблишментот дека потрагата по основната причина е глупост – феноменот Трамп му пркоси на објаснувањето, а заканата од неговата демагогија ги прави шпекулациите за неговото потекло ирелевантно одвлекување на вниманието.

Трансцендентното прашање на ова време – без разлика на специфичната суровина на кој било даден циклус на вести – е верувањето дека едната половина од земјата се сомнева дека другата половина ги презира, а пак одговара со презир. ‘Сајнфелд’ не беше всушност, како што често се велеше, ‘шоу за ништо’. Наместо тоа, покажа дека со вистинските ликови и рамка на умот, можете да направите шоу за сè што може да се случи во секојдневниот живот. Доналд Трамп покажа дека можете да го искористите истиот пристап за да создадете национално распукување. Насилниот метеж што го урна Капитол пред една година покажа дека пукнатините се плодна почва за распукување.

Ја започнувате 2022 година со оптимистичко расположение? Можеби ќе се утешите со аргументот дека е тешко да се има вистинска граѓанска војна без вистинска причина – одлично прашање што ќе се реши со исходот. Моментот на Трамп во националниот живот ќе згасне затоа што тој секогаш има многу да каже, но веќе нема ништо значајно да каже.

Или можеби последните години ве насочија кон ескалација на песимизмот. Можеби бедата на модерната политика произлегува од древните вистини на човековата природа. Луѓето лесно се манипулираат со апели за предрасуди и параноја, никогаш повеќе отколку кога технологијата доведе до огромен раст во индустријата на комерцијализиран презир. Земја во која може да има граѓанска војна, а никој навистина да не знае за што е конфликтот е земја во која мускулите на владеењето се жалосно атрофирани“.