A do të bëhet Maqedonia me një njësi zgjedhore?


Në rrjedhë janë bisedime midis palëve mbi legjislacionin zgjedhor dhe ndryshimin e mundshëm të modelit zgjedhor. VMRO-DPMNE thotë se është herët të shpallë pozicionin e tyre, nga LSDM-ja, thonë se janë për ndryshim të modelit ekzistues. Partitë më të vogla ankohen se modeli ekzistues i Donts favorizon partitë e mëdha, përcjell FLAKA.

Në prag të zgjedhjeve të ardhshme presidenciale që do të mbahen në gjysmën e parë të 2019, me të cilën është e mundur të mbahen zgjedhjet parlamentare, debati hapet përsëri për një ndryshim të ri në sistemin ekzistues zgjedhor dhe krijimin e një njësie elektorale, një ide që në të kaluarën u refuzua nga partitë më të mëdha LSDM dhe VMRO-DPMNE.

Modeli zgjedhor në Maqedoni rregullohet sipas Kodit Zgjedhor, pra rregullat e garës për marrjen e pushtetit nga palët. Vendi ka ndryshuar sistemin e tij zgjedhor për shumë herë dhe qytetarët kanë votuar 20 herë në zgjedhjet parlamentare shumëpartiake presidenciale dhe lokale.

Në fillim të viteve të 90-ta ekzistonte model zgjedhor i shumicës, në vitin 1998 u vendos i përzier, dhe që nga viti 2002 është zbatuar modeli proporcional i zgjedhjeve me gjashtë njësi zgjedhore.

Modeli i shumicës përdoret për të zgjedhur president dhe kryetarë komunash, dhe proporcional për zgjedhjen e depytetëve dhe këshilltarëve në komuna.

VMRO-DPMNE thotë se është shumë herët për të njoftuar qëndrimin mbi çështjen e ndryshimit, duke thënë se me LSDM është aktualisht në bisedime për legjislacionin zgjedhor.

“Është rënë dakord pas pushimeve të verës të hapet dinamika për modelin Zgjedhor. Është shumë herët për të njoftuar qëndrimin e partisë në negociata”, tha Ivo Kotevski nga Qendra e Komunikimit e VMRO-DPMNE.

LSDM thotë se partia ka një qëndrim të përcaktuar qartë për këtë çështje për një periudhë më të gjatë dhe se ka të bëjë me ndryshimin e modelit zgjedhor, në mënyrë që Maqedonia të bëhet një njësi elektorale.

“Kjo do të sigurojë barazi të votave për të gjithë qytetarët në vend, por edhe debatet joproduktive do të mbyllen për të ndryshuar kufijtë e njësive zgjedhore. Kjo është pjesë e programit zgjedhor të LSDM-së, “Plani i Jetës në Maqedoni”, thotë LSDM.

Përsa i përket çështjes, kryetari i NSDP, Tito Petkovski tha se për partitë më të vogla ky sistem është “vetëvrasje politike” në zgjedhje karshi dy partive më të mëdha politike, të cilat, sipas tij, favorizohen në kushtet e llogaritjes së votave nën të ashtuquajturën metoda e Dontovit.

Edhe partitë më të vogla shqiptare janë për ndrsyhim të modelit zgjedhor, konkretisht për një njësi zgjedhore, disa kanë kërkuar edhe Lista të hapura.

Ekspertët e sistemit politik thonë se nuk ka model ideal zgjedhor, dhe sipas tyre, një nga problemet kryesore me zgjedhjet është modifikimi i shpeshtë i Kodit Zgjedhor, i cili shënohet në raportet e vëzhguesve ndërkombëtarë. FLAKA