Рекорден број Полјаци во странство се регистрираа да гласаат на изборите

Повеќе од половина милион луѓе се регистрираа во странство за да гласаат на изборите во Полска в недела, додека владејачката партија Право и правда се надева на невиден трет последователен мандат на власт.

Дури 608.000 гласачи во странство се пријавиле да гласаат до крајниот рок на полноќ, што е рекорден број во историјата на земјата.

„Пред четири години имаше 314.000 [гласачи регистрирани во странство]; Во моментов има 560.000“, рече полскиот министер за надворешни работи, Збигњев Рау, за време на прес-конференција.

Полска има голема прекуокеанска дијаспора, се проценува дека 5 милиони полски граѓани дека живеат во странство. На претходните избори во 2019 година, Полјаците во странство повеќе гласаа за опозицијата од оние што живеат во земјата, при што Граѓанската коалиција (КО) освои 39 отсто од гласовите во странство, но само 25 отсто од гласовите севкупно.

Првпат избрана во 2015 година, десничарската, популистичка и социјално конзервативна ПиС се соочува со тежок предизвик од опозициските групи предводени од поранешниот премиер и претседател на Европскиот совет, Доналд Туск. Анкетите покажуваат дека трката ќе биде тесна.

Касија Гжелак, учителка по уметност од Њукасл, која живее во ОК од својата седумгодишна возраст, рече дека ќе го даде својот прв глас на изборите во Полска бидејќи влогот изгледал толку голем.

„Никогаш претходно не сум гласала на избори во Полска, ова ќе ми биде прв пат“, рече Гжелак. „Овие избори се чувствуваат поважни. Членови на семејството ми праќаа пораки да се регистрирам“.

Гжелак рече дека ќе гласа за опозициската централно-десничарска Граѓанска платформа (ПО) предводена од Доналд Туск, кој рече дека ќе го легализира абортусот на барање до 12 недели од бременоста, доколку биде избран за премиер. Полска има некои од најрестриктивните закони за абортус во Европа.

„Тие се помалото зло“, рече таа. „Главната причина зошто гласам е затоа што ПиС ги ограничи правата за абортус. Сега е многу страшно за младите жени. Имајќи семејство таму, гледам толку многу страв околу бременоста. Мислам дека е ужасно. Така, ќе гласам за партија која мислам дека ќе го измени тоа и која има подобра етика“.

Рау во вторникот рече дека поради зголемената регистрација на гласачи бројот на изборни комисии во странство мораше да се зголеми за 70 отсто за да се задоволат „демократските потреби на Полјаците“.

Во јануари, владата усвои контроверзен закон со кој се обврзуваат изборните комисии во странство да ги достават своите пребројувања во рок од 24 часа или гласовите да бидат отфрлени како ништовни и поништени. Овие временски ограничувања не важат за изборните комисии со седиште во Полска, што предизвикува загриженост дека законот е обид да се ограничи бројот на гласовите на опозицијата.

Полскиот комесар за човекови права, Марчин Вичек, рече дека законот е неуставен и дека го прекршува изборниот закон, кој според него „не го разликува правото на учество на избори во зависност од местото на живеење“.

Ева Поспиешинска, која живее во Велика Британија од 2016 година, рече дека е загрижена поради новиот закон. „Се плашам дека мојот глас нема да се смета. Дури размислував да патувам назад во Полска“, рече таа. Таа бараше комисија во Лондон со најмал број регистрирани гласачи за да ја минимизира можноста нејзиниот глас да биде поништен, додаде таа.

Кампањата на ПиС, од која голем дел беше фокусирана на тврдењето дека е единствената сила која може да се грижи за безбедноста на земјата, доживеа неуспех во вторникот кога двајца врвни воени команданти, вклучително и началникот на Генералштабот, поднесоа оставки.

„Тоа е симболична одлука. Тие решија да го направат овој чекор непосредно пред изборите за да покажат дека немаат доверба во оваа политичка класа“, изјави поранешниот министер за надворешни работи Јацек Чапутович за новинскиот портал Onet.pl. (Гардијан)