Земјоделците во ЕУ на нозе: Зелениот план ќе не уништи

Министрите за животна средина на Европската унија го одобрија законот за обновување на природата, попознат како Зелен план. Тој беше во мирување со месеци, но одлуката конечно беше донесена во понеделникот. Законот предизвика многу контроверзии.

Тогаш, што се крие зад законот што некои го нарекуваат најважниот закон за заштита на животната средина во последните 20 години, затоа што австрискиот министер ризикуваше дури и да пропадне коалицијата, а земјоделците го обвинуваат законот за загрозување на земјоделството и безбедноста на храната .

Благодарение на австрискиот министер за животна средина Леоноре Гевеслер, Советот на министри за животна средина на ЕУ го одобри Законот за обнова на природата. Одлуката е во спротивност со желбите на нејзиниот коалициски партнер, конзервативната ОВП, но во една анкета 82 отсто од Австријците го поддржаа законот.

Инаку, поминаа две години откако Европската комисија предложи закон за обновување на природата. Според официјалните податоци, околу 80 отсто од живеалиштата во Европската унија се во лоша состојба. Дополнително, на десет отсто од видовите пчели и пеперутки им се заканува исчезнување, а 70 отсто од почвата е во лоша состојба.

Со овој закон ЕУ сака да го смени овој деструктивен тренд, пренесува focus.de. За тоа преговарачите на земјите-членки веќе се договорија со претставниците во Европскиот парламент во ноември.

Иако екологистите, многу научници и компании го поддржаа законот, имаше силно противење, главно од здруженијата на земјоделци. Критичарите стравуваат дека намалувањата ќе бидат преголеми за земјоделците и ќе влијаат на производството на храна во ЕУ.

За да се одговори на оваа загриженост, законодавството беше значително ослабено во текот на преговарачкиот процес.

Освен Унгарија, според дипломатите кои гласале, против законот биле и Италија, Холандија и Шведска. Поддршка обезбедија Белгија, Полска и Финска.

Во спротивно, би бил тежок удар за Европскиот зелен договор доколку немаше договор за новиот закон за заштита на природата, односно ако законот не се донесе. Експертите сметаат дека ваков важен закон за заштита на природата не постои повеќе од 20 години.

Научниците и еколозите сметаат дека законот е централна компонента на Зелениот договор и важен чекор во борбата против кризата со природата и видовите.

Законот бара од земјите-членки на ЕУ да обноват најмалку 20 отсто од оштетените живеалишта на копно и во вода до 2030 година со цел да се обноват екосистемите. До 2040 година оваа бројка ќе биде 60 отсто, а до 2050 година дури 90 отсто. Мора да се зачуваат старите шуми во ЕУ, да се даде повеќе простор на реките, а мочуриштата повторно да се „навлажнуваат“. Најдоцна до 2030 година, треба да го смениме и трендот кон истребување на инсектите кои опрашуваат.

Со Законот за заштита на животната средина, ЕУ сака да складира повеќе CO2 во природни одводи и да ги ублажи екстремните временски услови. Но, постои и заштита што ја запира примената на законот: тоа би се случило доколку, на пример, се загрози безбедноста на храната бидејќи нема доволно обработливо земјиште.

Од друга страна, земјоделските организации се многу незадоволни од донесените законски прописи. Претседателот на Австриската земјоделска комора Јозеф Мусбругер вели дека еколошките придобивки се повеќе од сомнителни, огромниот дополнителен товар на земјоделците ќе има тешки последици, а не е јасно кој ќе ги покрие проценетите трошоци од 154 милијарди евра.