Вучиќ на „удар“: Пицула со извештај за Србија пред Европскиот парламент, не штедеше критики

Падот на настрешницата во Нови Сад, во кој животот го загубија 16 граѓани, стана трагичен симбол на длабоко вкоренета корупција, непотизам и неефикасни контролни механизми кои треба да ги заштитат граѓаните, а не го прават тоа – оцени известувачот за Србија во Европскиот парламент, Тонино Пицула.
Пицула истакна дека работел на својот извештај во атмосфера карактеризирана со недипломатски потези, неосновани обвинувања, манипулации и лични напади.
„И покрај ова, пристапив кон извештајот професионално и со искрени намери, верувајќи во силата на европскиот проект, трансформативниот потенцијал на процесот на приклучување кон Европската Унија, како и придобивките што им ги носи на граѓаните на земјите-членки и земјите-кандидатки“, рече тој.
Пицула, исто така, презентираше детална анализа на моменталната политичка состојба во Србија.
„Оваа политичка реалност е исклучително сложена веќе долго време, особено во последните шест месеци. Падот на настрешницата во Нови Сад, која одзеде 16 животи, стана симбол на широко распространета корупција, непотизам и колабирани контролни системи“, нагласи тој.
Зборувајќи за ситуацијата во Србија, Пицула рече дека изборните закони имаат сериозни недостатоци, медиумите се под притисок и недостапни за сите, регулаторното тело за медиуми не функционира правилно, додека судството селективно го спроведува законот.
„Оние кои укажуваат на овие проблеми често се цел на јавни напади, а личните информации на граѓаните кои протестираат често се објавуваат јавно“, рече тој.
Тој додаде дека против демонстрантите се користат неидентификувани, нелегални средства и дека руските служби истражуваат поединечни случаи. Исто така, граѓани на ЕУ се притвораат и протеруваат поради содржина што ја објавуваат на социјалните медиуми, додека властите во Србија ги обвинуваат членките на ЕУ дека стојат зад наводната „шарена револуција“.
Пицула, исто така, потсети на континуираното одбивање на Србија да се усогласи со надворешната политика на Европската Унија, вклучително и воведувањето санкции против Русија.
„Србија постигна одреден напредок, особено во кластерот на конкурентност и инклузивен раст, но сè уште се соочува со сериозни предизвици“, оцени Пицула.
Тој нагласи дека клучните приоритети се подобрување на внатрешниот политички дијалог, зајакнување на владеењето на правото, борба против корупцијата, постигнување на сеопфатен договор за нормализација на односите со Косово и целосно усогласување со заедничката надворешна политика на Унијата.
„Недостасува вистинска независност на клучните институции, вклучително и REM, како и целосно спроведување на сите препораки на ОБСЕ и Советот на Европа за изборна реформа, во транспарентен и инклузивен процес. Ова е од клучно значење пред какви било нови избори, на што Европската комисија особено нагласува“, рече Пицула.
Тој предупреди дека економските индикатори, иако се подобруваат, не можат да бидат единствената мерка за успех.
„Европската Унија не е само заеднички пазар. Во последните десет години, ЕУ инвестираше милијарди евра во Србија, но перцепцијата на граѓаните и реториката на српските лидери најчесто не го одразуваат ова. Економскиот раст често се базира на нетранспарентни договори кои се ослободени од законот за јавни набавки, а таквите договори имаат и политички последици“, рече тој.
Според него, ЕУ носи дел од одговорноста за моменталната ситуација.
„Од политички пораки за напредокот на владеењето на правото, преку билатерални договори на најголемите членки, до слаби инвестиции во секторите што носат клучни реформи, како што се судството и борбата против корупцијата – ова се области каде што ЕУ мора да биде порешителна“, рече Пицула.
Тој им се обрати и на српските студенти кои учествуваат во протестите и се борат за европските вредности.
„Ја ценам нивната борба и посветеност. Јасно ги слушам нивните пораки од самиот почеток, а во извештајот ги нагласувам истите цели за кои се залагаат. Нивната енергија е иднината на Србија, а ставот на владата кон нив кажува повеќе од која било партиска програма“, заклучи тој.
На крајот, Пицула потсети дека Европскиот парламент, кој ја носи конечната одлука за пристапувањето на Србија, ќе остане најгласниот поддржувач на проширувањето, но со услов процесот да се базира на вистински реформи и усогласување со европските вредности и геополитички приоритети.