Втор дуел на познатите ривали – Макрон и Лепен одат понатаму на изборите во Франција

ПАРИЗ – Француските агенции за истражување на јавното мислење во неделата предвидуваа дека актуелниот претседател Емануел Макрон и екстремно десничарската националистка Марин Лепен одат кон уште еден втор круг на претседателските избори во Франција, со нивното жестоко политичко ривалство и остро спротивставени визии кои доминираа на преполното поле од 12. кандидати во првиот круг на гласање.

Доколку биде потврдено со официјалното пребројување на гласовите што се очекува подоцна во недела навечер, првичните проекции на анкетарите значат дека Франција се подготвува за повторување на директниот натпревар во 2017 година што го постави Макрон на власт – но нема гаранција дека овој пат исходот ќе биди ист.

Макрон собра 28,1-29,5% од гласовите во првиот круг, додека Лепен освои 23,3-24,4%, според одделни проценки на анкетарите Ifop, OpinionWay, Elabe и Ipsos.

Тоа би предизвикало дуел меѓу економскиот либерал со глобалистички поглед на Макрон и длабоко евроскептичната економска националистка која, до војната во Украина, беше отворен обожавател на рускиот претседател Владимир Путин. Кандидатот на крајната левициа, жан-Лук меланшон имаше извонреден резултат од околу 20 отсто. Валери Пекрес, кандидат на класичната деголистичка десница доживеа вистинска катасторофа, бидејќи излезните анкети ѝ даваат само 5 отсто од гласовите. Ерик Земур, које дури и подесно од крајното десно на Лепен, освои 7 проценти од гласовите.

Кандидатот на социјалистите Ан Идалго, која беше деветта со нешто помалку од 2 отсто од гласовите, го поддржа Макрон. „За да не падне Франција во омраза од сите против сите, свечено ве повикувам да гласате на 24 април против екстремната десница на Марин Лепен“, рече таа.

Конзервативната кандидатка Валери Пекрес, исто така, рече дека ќе гласа за Макрон, предупредувајќи на „катастрофални последици“ доколку тој не победи во вториот круг. Но, ривалскиот екстремно десничарски кандидат Ерик Земур ќе ги повика своите приврзаници да ја поддржат Лепен, изјави Марион Марешал – која е сојузничка на Земур и внуката на Лепен.

Жан-Лук Меланшон им рече на своите поддржувачи: „Свртена е нова страница на борбата… треба да бидеме горди на сработеното. Собравме народен фронт“. И ги замоли да не гласаат за Марин Лепен: „Знаеме за кого никогаш нема да гласаме. Не давајте ги вашите гласови за мадам Лепен. Не смееме да дадеме ниту еден глас за мадам Лепен. Мислам дека оваа порака сега се слуша“.

За две децении ниеден француски претседател не добил втор мандат.

Макрон, 44-годишен политички центар, победи со убедлива победа пред пет години и стана најмладиот претседател на Франција. Но, Макрон се подготвува за далеку потешка битка од вториот круг, овојпат против неговиот 53-годишен политички непријател кој ветува сеизмички промени за Франција – и домашно и на меѓународно ниво – доколку биде избрана за прва жена претседател на земјата.

Пред едвај еден месец, се чинеше дека Макрон речиси сигурно ќе го промени тоа, со високо ниво во анкетите благодарение на силниот економски раст, фрагментираната опозиција и неговата државничка улога во обидот да се избегне војна на источното крило на Европа.

Но, тој плати цена за доцното влегување во кампањата за време на која ги избегнуваше прошетките на пазарот во провинциската Франција во корист на еден голем митинг надвор од Париз. Планот да ги натера луѓето да работат подолго, исто така, се покажа непопуларен.

Спротивно на тоа, Лепен со месеци ги обиколуваше градовите и селата низ Франција, фокусирајќи се на проблемите со трошоците за живот кои вознемируваат милиони и зголемувајќи го гневот кон политичката елита.

Резултатот од изборите ќе влијае на насоката на Европа додека таа се обидува да го задржи хаосот предизвикан од војната на рускиот претседател Владимир Путин против Украина.

Анкетите сугерираат дека само неколку процентни поени би можеле да ги разделат познатите противници во гласањето во вториот круг. Тоа сценарио за грицкање нокти ќе ја постави кампањата за вториот круг која најверојатно ќе биде многу поконфронтирачка и нестабилна отколку во првиот круг, која во голема мера беше засенет од војната во Украина.

Со својот потенцијал за преобликување на повоениот идентитет на Франција, изборите имаат широко меѓународно значење. Победата на Макрон би се сметала за пораз за европските популисти. Исто така, таа можеби нема да биде поздравена во Кремљ: Макрон силно ги поддржа санкциите на Европската унија кон Русија, додека Лепен јавно се загрижи за нивното влијание врз францускиот животен стандард.

Победата на Макрон над Лепен во 2017 година за да стане најмладиот модерен претседател на Франција се сметаше за победа против популистичката, националистичка политика, која дојде по изборот на Доналд Трамп во Белата куќа и гласањето на Велика Британија за напуштање на Европската унија, и двете во 2016 година.

Помекиот имиџ на лепен освои некои гласачи, но другите ги направи уште посомнителни.

Ив Мејло, пензиониран инженер, рече дека гласал за Макрон само за да се обиде за контрабаланс на Лепен. Тој рече дека стравува дека нејзиното долгогодишно непријателство кон ЕУ може да ја натера да се обиде да ја извади Франција од блокот, иако таа го отфрли тоа од нејзиниот манифест.

„Мислам дека таа воопшто не е променета“, рече тој. „Тоа е истото, но со мачките“. (Според агенциите)