Украинците навлегле уште 10 километри кај Курск. Но која е поентата на оваа операција?
Некои од воените експерти велат дека најискусните украински трупи се трошат беспотребно, други зборуваат дека тоа може да биде стратегиска пресвртна точка
Украинските трупи продолжуваат да ја прошируваат својата зона на контрола во регионот Курск во Русија, и покрај ветувањата на руското воено раководство дека ќе го запре нивното напредување и ќе им нанесат пораз.
По напредувањето на 20 километри од границата во вторникот и окупирањето на површина од приближно 300 квадратни километри, до средата наутро украинските вооружени сили напреднаа најмалку 10 километри подлабоко во регионот Курск, според извештаите на руски јазик од воените Z-дописници.
Како што пишува каналот „Тва мајори“ на Телеграм, повикувајќи се на локални жители, украинските војници го окупирале селото Мала Локња, кое се наоѓа на околу 10 километри од Свердликово, кое беше окупирано претходниот ден.
Освен тоа, се пука и во селото Анастасиевка, кое според податоците на картата е на уште 19 километри од Мала Локња. Од Анастасиевка до Курчатов, градот во кој се наоѓа нуклеарната централа Курск, вооружените сили на Украина треба да поминат уште 30 километри.
„Гледаме како групата за покривање, составена од лавови, тигри, херои, легендарни татковци и други херои на модните извештаи, се покажа како неефикасна“, напиша каналот „Рибар“, близок до руското Министерство за одбрана.
Според него, само претходниот ден украинските сили успеале да окупираат половина од Суџа, градот во кој се наоѓа клучната станица за дистрибуција на гас на „Гаспром“, преку која се доставува гас до потрошувачите во централна Европа.
По упадот на украинските вооружени сили на руска територија – најголем од почетокот на војната – рускиот претседател Владимир Путин вчера одржа итен состанок со раководството на безбедносните сили. Началникот на Генералштабот Валериј Герасимов објави дека напредувањето на украинските трупи е „запрено“ и вети дека операцијата во областа Курск ќе заврши со нивно „разбивање“.
Меѓутоа, во Курската област „ситуацијата останува доста тешка“, пишува „Рибар“: „И покрај активниот трансфер на засилувања, брзото собирање на заштитната група и регрутирањето резерви, главниот проблем сè уште не е решен: не се исцрпени бројот на украински формации, резервите на воена опрема во насока и воениот потенцијал на непријателот.
„Непријателот се вкопува, што укажува на веројатната долгорочна природа на претстојните битки“, предупредува каналот „Два мајори“.
„Но, која е поентата на оваа операција?“, прашуваат експертите.
Руската војска има значителна предност во жива сила, поради што украинските вооружени сили не беа во можност да го задржат својот напредок во регионот на Донецк, напиша Роб Ли, висок соработник во Програмата за Евроазија во Институтот за надворешна политика. Инвазијата на регионот Харков дополнително ги рашири украинските резерви, оставајќи ги командантите со недоволни ресурси за да ги надополнат единиците на првата линија и да ги спречат руските пробиви. Имаше и претходни упади на руска територија, но во тие операции беа вклучени руски единици кои се бореа на страната на Украина, како Легијата за слобода на Русија и Рускиот волонтерски корпус. Тие имаа мало влијание врз текот на борбите во Украина или врз јавното расположение во Русија што може да претставува каква било опасност за Владимир Путин, забележува Ли.
Сега во операцијата учествуваат редовни единици на украинските вооружени сили, посочува тој. Но, ако нејзината цел е да ја принуди руската команда да префрли единици од фронтот во регионот Курск, тогаш тоа е малку веројатно да се постигне, бидејќи руската армија има единици во пограничните области, смета експертот:
Русија веќе има големи сили/редовни единици во областа, добар систем за команда и контрола, а има и регрутни единици кои не се користат во Украина и би можеле да бидат распоредени.
Неколку десетици регрути, судејќи според извештаите од фронтот, завршија во украинско заробеништво. И неспособноста на армиските единици и единиците на ФСБ да ја спречат украинската офанзива ги принуди руските власти од Африка да бидат донесени борци на „Вагнер“.
Да се грабне иницијативата
Михаило Подољак, советник на шефот на украинскиот претседателски кабинет, понуди друго објаснување. Украина започна офанзива во регионот Курск за да ја зајакне својата преговарачка позиција, рече тој во етерот на сеукраинскиот телетон. Според него, руските загуби на територија, луѓе и опрема „ќе имаат позитивен ефект врз преговорите“, додека напредувањето на украинските вооружени сили длабоко на руската територија „ќе ги исплаши Русите и ќе го влоши нивниот однос кон Путин“.
„Дали тие [Русија] реагираат на нешто друго освен страв? Не, ние треба конечно да го сфатиме ова“, рече Подољак.
Операцијата може да има политички мотиви, вели Мик Рајан, пензионерски генерал-мајор на австралиската армија, цитиран од „Фајненшел тајмс“:
„Украинската влада сака да ја зграпчи иницијативата и стратешката агенда и да ја користи таквата операција“.
Киев не го извести Вашингтон за неговите намери за тактичка операција, изјави во средата вечерта шретставникот на Стејт департментот, Метју Милер. Во јуни, САД и дадоа дозвола на Украина да користи американско оружје за напаѓање воени цели за руска територија за да го заштити на Харков. „Таа политика не е променета и тие [украинските вооружени сили] не ги прекршуваат своите акции денес“, рече Милер.
Вашингтон не е свесен за целите на мисијата и и се јави во Киев за да дознае информации, изјавија американски претставници за „Волстрит џорнал“. Првичната оценка, како што рече еден од нив, е дека инвазијата била одговор на постојаните напади што доаѓаат од Курск.
Пресвртна точка
„Украина не може да отвори втор фронт. Тие треба да ја стабилизираат линијата на фронтот во Донбас“, вели Ник Рејнолдс, експерт за копнена војна во Кралскиот институт за обединети услуги.
И покрај огромните загуби (според британското воено разузнавање, од мај руската армија губи околу 35 илјади војници месечно во убиени и ранети), поточно, благодарение на нив, окупаторските сили го забрзаа напредувањето во регионот на Донецк. Градовите Часов Јар (има стратешка локација на рид) и Торецк со Покровск, кој служи како центар за снабдување на украинските вооружени сили, се изложени на ризик да бидат изгубени. Доколку бидат заробени од руската армија, ќе бидат отворени рутите до градовите како Константиновка (уште еден голем логистички центар за украинските вооружени сили), Дружковка, Краматорск и Славјанск.
Одбраната пука. Русија во 2024 година зазеде двојно повеќе територија отколку што Украина ја ослободи за време на контраофанзивата
Руската армија има доволно резерви да ги фрли против украинската група во регионот Курск без да ги повлече единиците од фронтот, смета Паси Пароинен од финската компанија за анализа на отворени воени податоци, Белк брд. Украинските вооружени сили ризикуваат да ги загубат вештите борци што им недостасуваат, изјави тој за „Њујорк тајмс“:
„Оперативно и стратешки овој напад нема смисла. Се чини дека тоа е огромно губење на луѓе и ресурси кои се очајно потребни на друго место“.
„Со оглед на притисокот врз украинската одбрана на други места, тешко е да се дојде до стратешко образложение за оваа операција во овој момент“, признава Рајан.
Во текст за „Форин аферс“, тој сугерира дека Украина треба да се фокусира на поголема задача: развивање на „теорија на победата“ која би вклучила воени, економски, дипломатски и информативни аспекти. Во воен аспект, украинските вооружени сили „ќе мораат да го удвојат бројот на руските жртви за да ја принудат Москва, која моментално губи онолку луѓе на фронтот колку што регрутира (повеќе од 1.000 дневно), двапати да размисли кого да регрутира“. Ова ќе бара „развој на нова, поефикасна офанзивна доктрина и распоредување на голем број беспилотни системи на земја и во воздух“.
Теоријата на победата ќе се спроведе во пракса во 2025 година: сега, смета Рајан, Украина е во најтешка ситуација, но наскоро треба да почне да се подобрува. Со ваквата стапка на загуби од почетокот на годината, руската армија ќе може да се бори уште еден месец или два, смета генерал-мајорот:
Дури и најголемите и најефективните воени организации не можат да продолжат да напаѓаат континуирано, а по загубата на толку многу војници, прозорецот на можности на Русија наскоро може да се затвори… Во војската ова се нарекува пресвртна точка – времето кога на напаѓачката сила ѝ снемуваат луѓе, опрема и способности потребни за продолжување на ефективната операција. (Според агенциите)