Украина и Русија го потпишаа договорот за житото. Гутереш: „Ова е договор за светот“

Украина и Русија во петокот потпишаа договор за обновување на извозот на украинското жито од Црното Море, кој е надеж дека ќе ѝ овозможи на Украина, петтиот по големина извозник на пченица во светот и главен извозник на пченка и јачмен, да деблокира милиони тони жито за првпат по речиси пет месеци и потенцијално да ја спречи заканата од катастрофална глобална криза со храна.

На церемонијата на потпишување во палатата Долмабахче во Истанбул присуствуваа генералниот секретар на ОН, Антонио Гутереш и Реџеп Таип Ердоган, претседателот на Турција, кои одиграа клучна улога за време на неколкумесечните тензични преговори.

На церемонијата на потпишување во палатата Долмабахче во Истанбул присуствуваа генералниот секретар на ОН, Антонио Гутереш и Реџеп Таип Ердоган, претседателот на Турција, кои одиграа клучна улога за време на месечните тензични преговори.

Гутереш рече во забелешките по договорот дека ова ќе го отвори извозот на жито од Украина и дека ОН ќе работат на обезбедување на неговиот успех.

Ова е надеж дека договорот ќе обезбеди премин на жито и основни добра, како што е сончогледовото масло од трите украински пристаништа, вклучително и Одеса, иако војната продолжува да беснее на други места во земјата. ОН предупредија дека војната ризикува масовна неухранетост, глад и глад.

Договорот, исто така, има за цел да обезбеди безбеден премин на производи од ѓубрива произведени од Русија, неопходни за обезбедување идни високи приноси на земјоделските култури, во услови на напори за ублажување на глобалната криза со храна предизвикана од руската инвазија на Украина.

Официјални претставници на ОН рекоа дека се надеваат дека прелиминарните испораки би можеле да започнат веднаш во сабота, со надеж дека ќе се достигнат предвоените нивоа на извоз од трите украински пристаништа – стапка од 5 милиони метрички тони жито месечно – за неколку недели.

Генералниот секретар на ОН Антонио Гутереш се заблагодари на Турција и ја пофали руската и украинската страна за здружувањето. Тој рече:

„Денеска има светилник на Црното Море. Светилникот на надежта. Светилникот на можностите. Светилникот на олеснување во светот на кој му е потребен повеќе од кога било.

Многу благодарам на претставниците на Руската Федерација и Украина. Ги надминавте пречките и ги оставивте настрана разликите за да го отворите патот за иницијатива која ќе им служи на заедничките интереси на сите.

Промовирањето на благосостојбата на човештвото беше движечката сила на овие разговори. Прашањето не беше што е добро за едната или другата страна. Фокусот беше на она што е најважно за луѓето од нашиот свет.

И да нема сомнеж – ова е договор за светот. Тоа ќе донесе олеснување за земјите во развој на работ на банкрот, и за најранливите луѓе на работ на глад, и ќе помогне да се стабилизираат глобалните цени на храната“.

Ердоган, претседателот на Турција, рече дека договорот за извоз на жито ќе спречи милијарди луѓе да се соочат со глад. Ердоган рече дека договорот ќе ја ублажи глобалната инфлација и дека спроведувањето на договорот ќе биде надгледувано од заеднички координативен центар во Истанбул.

Ердоган ги повика Русија и Украина да ја прекинат војната, велејќи дека тоа не влијае само на инволвираните, туку и на целиот свет. Тој рече дека војната ќе мора да заврши на преговарачка маса.

Тој ја пофали позитивната атмосфера што Турција можеше да ја донесе на овие преговори и дека се надева дека овој договор за жито ќе биде пресвртница.

Според официјални лица на ОН, според договорот постигнат меѓу Киев и Москва:

• Коалиција составена од турски, украински и персонал на ОН ќе го надгледува товарењето на жито на бродовите во украинските пристаништа пред да плови по однапред планираната рута низ Црното Море, кое останува силно минирано од украинските и руските сили.
• Украинските пилот-пловила ќе ги водат комерцијалните бродови што го транспортираат житото со цел да се движат низ минираните области околу крајбрежјето користејќи мапа на безбедни канали обезбедени од украинската страна.
• Бродовите потоа ќе го преминат Црното Море кон турскиот теснец Босфор, додека внимателно ќе бидат надгледувани од заедничкиот координативен центар во Истанбул, кој содржи претставници од ОН, Украина, Русија и Турција.
• Бродовите кои влегуваат во Украина ќе бидат проверени под надзор на истиот заеднички координативен центар за да се осигура дека тие не носат оружје или предмети што би можеле да се користат за напад на украинската страна.
• Руската и украинската страна се согласија да ги спречат нападите на кој било од комерцијалните бродови или пристаништа вклучени во иницијативата за транспорт на витално жито, додека набљудувачите на ОН и турските набљудувачи ќе бидат присутни во украинските пристаништа со цел да се разграничат областите заштитени со договорот.