Турската лира потона на ново историско најниско ниво

Турската лира падна на ново рекордно ниско ниво откако турската централна банка ја зголеми референтната каматна стапка на земјата за 650 базични поени во драматичен пресврт на монетарната политика.

Централната банка речиси ја удвои основната каматна стапка од 8,5 отсто на 15 отсто во четвртокот, што го означи првото зголемување на земјата од март 2021 година. Сепак, таа сè уште беше под очекувањата на Ројтерс за зголемување до 21 отсто.

Лирата – која го продолжи падот по реизборот на претседателот Реџеп Таип Ердоган – последен пат се тргуваше за 24,97 во однос на доларот.

„[Лирата] силно паѓа и најверојатно ќе продолжи да го прави тоа додека се обидуваат да фатат чекор“, рече Стив Ханке, професор по применета економија на Универзитетот Џон Хопкинс, додавајќи дека одлуката на централната банка е „малку зад кривата“, пренесува бизнис порталот СЕЕбиз.

Новоименуваниот гувернер Хафиза Гаје Еркан навести дополнителни зголемувања додека не се подобри состојбата со инфлацијата во земјата.

„Монетарното затегнување ќе продолжи да се затегнува колку што е потребно навремено и постепено додека не се постигне значително подобрување на изгледите за инфлација“, рече Еркан во изјавата во четвртокот.

Според владините статистики, годишната стапка на инфлација во земјата за мај изнесува 39,59 отсто. Во октомври минатата година стапката на инфлација во Турција скокна на 85,51 отсто.

Турскиот министер за финансии Мехмет Шимшек рече дека предвидливата фискална политика и режимот на слободниот девизен курс „ќе осигурат турската лира да ја врати стабилноста и да стане сигурна валута“.

Сепак, Ханке изјави дека само тоа нема да биде доволно.

„Монетарната политика не се занимава со каматните стапки. Станува збор за растот и количината на пари“, рече професорот, додавајќи дека паричната маса во Турција „расте пребрзо“ со оглед на тоа што годишната стапка на пораст на паричната маса е околу 50% годишно.

Голдман Сакс соопшти дека зголемувањето на каматните стапки сугерира дека, барем на краток рок, централната банка „има намера да се држи до својата неортодоксна рамка фокусирана на макропрудентни мерки и квантитативно олеснување, а не на пристапот за ликвидност базиран на стапки за затегнување на политиката“.

Сепак, аналитичарите предупредија дека напорите насочени кон овие мерки кои ја стабилизираат и зголемуваат отпорноста на турскиот финансиски систем ќе бидат ограничени без став на монетарната политика заснован на стапки.