Симптомите на мали и на овчи сипаници не се исти! Прочитајте како изгледаат малите, а како овчите сипаници – компликациите се опасни
Прочитајте се што треба да знаете за симптомите и компликациите на малите сипаници и на овчите сипаници.
Мали сипаници или морбили
Малите сипаници односно морбилите се една од најзаразните вирусни инфекции. Тие се пренесуваат на неколку начини:
– директен контакт со болно лице
– преку бакнеж
– ракување
– низ воздухот, респираторни капки испуштени од болно лице (кашлица, кивање)
– ретко индиректно преку свежо контаминирани предмети
Најчести симптоми
По инкубацијата (периодот од моментот на влегување на вирусот на сипаници во телото до манифестацијата на болеста, т.е. појавата на симптомите) од 7 до 18 дена, се случува следново:
– појава на покачена телесна температура
– назален секрет
– кашлање
– конјунктивитис (водени, црвени очи, отечени очни капаци)
Наведените симптоми на сипаница траат 2 до 4 дена, по што се јавува следново:
– скок на телесната температура (над 40°C)
– појава на макулопапуларна сипаница прво на лицето, зад ушите и на вратот
– сипаницата потоа се шири на трупот и екстремитетите
Болно лице е заразно на последниот ден од инкубацијата (кога се уште е без симптоми), 4 дена пред појава на сипаници и 4 дена по појава на сипаници. Ова е токму најопасното, бидејќи човек го шири вирусот без да го сфати.
Компликации
Компликациите се почести кај децата под 5-годишна возраст и кај возрасните над 20-годишна возраст. Тоа се:
– воспаление на белите дробови (пневмонија) – во повеќето случаи, оваа – компликација води до смрт
– воспаление на средното уво
– дијареа
– воспаление на мозокот
– губење на видот
Алармантни податоци
Пневмонија се јавува кај секој 20-ти пациент и околу 60 проценти од смртните случаи се должат на оваа компликација! Секој илјадити пациент добива воспаление на мозокот, додека на секои 1.000 пациенти со оваа компликација умираат.
Превенција – вакцинација
Вакцинацијата е единствената ефикасна превентивна мерка која води до создавање на долгорочен (доживотен) имунитет. МРП вакцината е задолжителна вакцина, затоа е вклучена во календарот за задолжителна вакцинација и се дава во две дози:
деца во втората година од животот (вакцината е дадена навреме на возраст од 12-15 месеци)
во 7-ма година од животот (како дел од подготовките за поаѓање на училиште)
Варичела или овчи сипаници
Овчата сипаница е многу заразна болест која припаѓа на осип трески. Болеста е обично блага и самоограничувачка, кај имунокомпромитирани лица болеста може да има неповолен исход. Предизвикувачкиот агенс на болеста е вирусот на варичела, кој е патоген само за луѓето. Резервоарот на болеста е болен човек. Вирусот се наоѓа во секретите и екстремитетите на респираторниот тракт и во содржината на везикулите.
Вирусот е чувствителен во надворешната средина и брзо се деактивира со висока температура, ултравиолетови зраци и средства за дезинфекција.
Симптоми на овча сипаница
– температура
– малаксаност
– лоша општа состојба
– мали точки на телото
Инфекцијата се пренесува преку респираторниот пат со капки од назофарингеален секрет и со контакт со пациент кој има присутни везикули.
Малите дамки на телото понекогаш може да изгледаат како каснувања од инсекти, алергии, но брзо почнуваат да се развиваат, најчесто на трупот, лицето и вратот. Почнуваат како мозолчиња, по што се појавува воден врв, а понекогаш се појавуваат пустули, врвот се заматува, по што се формираат красти. И само кога ќе се појави последната краста на телото, детето повеќе не е заразно.
Човек се заразува два до три дена пред појавата на осипот, а вистински изнори на зараза се родендените, градинките и училиштата. Инкубацијата трае од седум до 21 ден, така што некој што бил во контакт со лице кое има сипаници, може да добие варичела и по три недели.
Заразност пред појавата на осип
Заразноста започнува ден или два пред појавата на сипаници и трае околу пет дена од појавата на првите везикули. По болеста, имунитетот е цврст и доживотен. Инкубацијата обично трае од 14 до 16 дена.
Овчите сипаници се прележуваат многу подобро ако детето е заразено во предучилишна или училишна возраст. Компликациите се многу поретки во однос на пневмонија, воспаление на менингите… Но, треба да се има предвид дека може да се пренесат од деца на повозрасно лице кое не прележало, а тоа може да предизвика компликации.
Вакцинација
Успешна превенција од овчи сипаници може да се постигне само со добивање вакцина против оваа болест. Многу подобро е децата да ја примат вакцината, што значи дека детето прво нема да добие варичела, а второ, има многу помали шанси подоцна во животот да добие таканаречен херпес зостер, што е една од компликациите на инфекцијата со сипаници во раното детство.
Ако детето претходно имало варичела, кога имунитетот му паѓа во подоцнежните години, може да добие промени кои одат по нервите, било каде на телото, што создава исклучително силна болка, а тоа се промени кои наликуваат на сипаници и се јавуваат само кај луѓе кои имале овчи сипаници.