Сезоната почна, а на Грција и недостигаат 80.000 работници

На фасадата на таверната „Каријатис“ на плоштад од палми и градинарски растенија под Акропол, известувањето кажува сè: „Бараме персонал, готвачи, келнери, кујнски персонал“.

Со оглед на тоа што рекорден број туристи се најавени да ја посетат Атина ова лето, сопствениците на рестораните не ризикуваат.

„Станува сè потешко да се најдат вработени“, вели Димитрис Статокостопулос, кој го води ресторанот со својот брат. „Туризмот дефинитивно е во пораст, но денес Грците претпочитаат да работат од 9 до 5 канцелариски работи кои не бараат работа со часови навечер или за време на викендот.“

Во одбројувањето до влегувањето на сезоната во полн ек, потрагата по персонал што ќе ја одржи индустријата на површина доби неочекувана итност. Грција можеби е меѓу најпопуларните дестинации во Европа, но има недостиг од работници.

Недостатоците се такви што само неколку недели пред пристигнувањето на туристите, околу 80.000 работни места сè уште не се пополнети во прехранбениот и хотелскиот сектор – ‘рбетот на индустријата која, со 25% од БДП, е моторот на грчката економија.

Статокостопулос не е единствениот претприемач кој се бори да најде персонал за да ги задоволи барањата на популарната таверна во она што веројатно ќе биде најпрометното време од годината. Низ целата земја, хотелиерите се во трка да најдат менаџери на рецепција, чистачи, спасители, персонал на врата, келнери и готвачи. На големите острови како што се Крит и Родос, се зголемија извештаите за хотелиери кои ги крадат вработените од конкурентите со ветувања за подобри плати и услови за работа.

„Тоа е делумно наследство од пандемијата [Ковид-19], која ја почувствува цела Европа, но во Грција проблемот е особено акутен“, рече Јоргос Хоцоглу, претседател на Панхеленската федерација на работници во угостителството и туризмот (POEET).

„Она што го гледаме е невиден недостаток на квалификувани и искусни работници, особено во хотелската и прехранбената индустрија, по егзодусот на вработените за време на карантинот. Многумина никогаш не се вратија. Како резултат на тоа, сега се потребни околу 80.000 работни места.“

За Хоцоглу е виновна сезонската природа на секторот.

„Откако ќе заврши сезоната, работниците имаат право на само три месеци надомест за невработеност. Кога има криза со трошоците за живот, како се очекува евентуално да преживеат во остатокот од годината?“

Туризмот не е единствениот сектор погоден од недостиг на работна сила. Градежништвото и земјоделството, исто така, беа погодени од недостигот во земјата која не само што се соочува со драматичен демографски пад, туку сè уште се опоравува од егзодусот на повеќе од 500.000 претежно висококвалификувани студенти и работници на врвот на нејзината речиси децениска економска криза.

Во обид да се реши проблемот, делумно поради притисок од локалните пратеници, централно-десничарската влада се обиде да го легализира статусот на околу 30.000 нерегистрирани мигранти. Исто така, потпиша низа билатерални договори „за мобилност на работната сила“ со трети земји, вклучувајќи ги Египет, Виетнам, Бангладеш, Грузија, Индија и Молдавија.

„Тукушто добив понуда за вработување од компанија во Дубаи што ја разгледувам“, рече Статокостопулос. „Еден Бангладешанец работи во нашата кујна и е одличен. Луѓе од Азија и други делови од светот сега аплицираат за ваков вид работа.“

Барателите на азил, кои до неодамна очајуваа во бегалските установи, ќе се вработат во северна Грција подоцна овој месец откако ќе бидат обучени од страна на Грчката хотелска асоцијација – револуционерен чекор во нација каде што крајбрежната стража и други службеници беа обвинети од групите за човекови права за нелегални враќања на мигрантите за да се држат настрана.

Откако ја презеде функцијата министер за миграција во март, Макис Воридис, поранешен екстремно десничарски студентски активист, вети дека ќе ги протера „нелегалните мигранти“, заострувајќи ја владината политика што има „строг, но фер“ пристап кон имиграцијата.

„Незамисливо е да зборуваме за зголемен број депортации кога статистиката покажува дека во Грција ќе треба да се пополнат 750.000 работни места до 2050 година“, рече Софија Кувелаки, која раководи со „Домашен проект“, организација која ги поддржува децата бегалци и мигранти во Атина.

„Повеќе од 1.400 деца поминале низ нашите засолништа, а стотици напредувале кога им се дала можност на работни места кои често бараат многу висококвалификувани .“

На службениците не им е непознато дека дилемата на Грција е поттикната и од сопствениот успех: во економијата во подем, која е исто така една од најбрзо растечките во Европа, стапките на невработеност се преполовија, паѓајќи од 18% на 9%, во текот на изминатите шест години.

„Петстотини илјади нови работни места се создадени во области кои се движат од градежништво до логистика, малопродажни услуги и здравствена заштита“, рече Спирос Протопсалтис, гувернер на грчката јавна служба за вработување, DYPA.

„Реториката околу слободните работни места е, мислам, малку преувеличена, но сè уште има неискористени извори на работна сила… почнувајќи од жените.“

Времето е од суштинско значење. До 2028 година, Министерството за туризам на Атина прогнозира 40 милиони посетители – речиси четири пати повеќе од населението на земјата – како резултат на зголемените пристигнувања главно од пазарите во развој на Индија и Кина. Туристичката сезона се продолжува и како што се менуваат навиките за патување со климатските промени.

Грција започна активно да регрутира кадри во странство, одржувајќи саеми за вработување за денови на кариера во Германија, Холандија и Велика Британија. Освен странците, се надеваме дека ќе се вратат и Грците кои заминаа за време на финансиската криза, рече Протопсалтис.

„Им велиме на луѓето: ’вратете се’“, рече тој. „Грчката економија не е она што ја паметите. Ѝ оди многу добро.“