Русија ја нападна и западна Украина, проширувајќи ја офанзивата

ЛВОВ – Русија ја прошири својата воена офанзива во Украина во петокот, за првпат нападна аеродроми на запад и индустриски град на исток, додека огромната оклопна колона долго стопирана надвор од Киев повторно беше во движење во блиските шуми и градови.

САД и нивните сојузници се подготвени да ги засилат своите напори за изолирање и санкционирање на Русија со отповикување на нејзиниот најповолен трговски статус. Но, со инвазијата која сега е во својот 16-ти ден, Русија се чини дека се обидува да се регрупира и да ја врати динамиката, со проширено бомбардирање и притисок на градовите кои веќе се нападнати, особено клучниот пристанишен град Мариупол, каде што десетици илјади се мачат да најдат храна под интензивна 10-дневна опсада.

Рускиот претседател Владимир Путин рече дека има „одредени позитивни случувања“ во разговорите меѓу Русија и Украина – но не понуди детали.

Рускиот лидер го пречека белорускиот претседател Александар Лукашенко на разговори во Москва во петокот, велејќи му дека преговорите „се одржуваат речиси на дневна основа“ и дека „има одредени позитивни случувања, ми известија преговарачите од наша страна“.

Украинскиот претседател Володимир Зеленски, од своја страна, рече дека украинските сили „достигнале стратешка пресвртница“, говорејќи во видеото пред претседателската администрација во Киев.

„Невозможно е да се каже уште колку дена ќе ни требаат да ја ослободиме нашата земја, но можно е да се каже дека ќе го направиме тоа затоа што… достигнавме стратешка пресвртница“, рече тој, но не елаборираше подробно. Тој рече дека властите работат на 12 хуманитарни коридори и се обидуваат да обезбедат храна, лекови и основни добра за луѓето ширум земјата.

Западните и украинските власти рекоа дека руските сили се бореле соочени со потежок од очекуваниот отпор, снабдување и морални проблеми. Досега, тие постигнаа најголем напредок во градовите на југ и исток, додека имаат застој на север и околу Киев.

Нападите во петокот беа насочени кон запад, далеку од главните бојни зони, каде што украинските воздухопловни сили користеа бази за да дејствуваат. Портпаролот на руското Министерство за одбрана Игор Конашенков изјави дека Русија употребила високопрецизно оружје со долг дострел во петокот за да ги стави воените аеродроми во Луцк и Ивано-Франковск „надвор од акција“. Тој не соопшти детали.

Во нападите во Луцк загинаа четворица украински војници, а шест беа ранети, изјави градоначалникот на Луцк, Ихор Полишчук. Во Ивано-Франковск, на жителите им беше наредено да се сместат во засолништа по предупредувањето за воздушен напад, рече градоначалникот Руслан Марцинкив.

Во друго потенцијално застрашувачко движење, новите сателитски фотографии покажаа дека огромниот руски конвој надвор од главниот град на Украина се развил во блиските градови и шуми.

Хаубици беа влечени на позиции за да се отвори оган, а оклопни единици беа забележани во градовите во близина на аеродромот Антонов северно од градот, според Maxar Technologies, компанијата која ги направи сликите.

Линијата од возила, тенкови и артилерија долга 64 километри се собра пред Киев на почетокот на минатата недела. Но, се чинеше дека нејзиниот напредок е запрен поради извештаите за недостиг на храна и гориво, додека украинските војници исто така го гаѓаа со противтенковски проектили.

Целта на новите потези беше нејасна. Русија најверојатно има намера на крајот да го опколи главниот град. Но, Ник Рејнолдс, аналитичар за копнена војна во британскиот одбранбен тинк-тенк Институт на кралските обединети сервиси, рече дека потегот „изгледа како одбранбена мерка за да му се овозможи на конвојот и подобро да се заштити себеси“ и може да укаже дека не може брзо да го опколи градот.

„Затоа, со растурање, тие можат подобро да се заштитат себеси во областите каде што навистина се држат“, рече Рејнолдс. Се чинеше дека Русите се заглавени во близина на Киев и Харков, но напредуваа во други области, а украинската војска трпи удари додека Русија ги зголемува бомбардирањата и ги прегрупира своите сили на теренот.

„Веќе е грдо, но ќе се влоши“, рече тој.

Москва, исто така, посочи дека планира да внесе борци од Сирија во конфликтот.

Рускиот претседател Владимир Путин одобри носење „доброволни“ борци и му рече на својот министер за одбрана да им помогне „да се преселат во борбената зона“. Портпаролот на Кремљ Дмитриј Песков потврди дека меѓу „доброволците“ има и борци од Сирија.

Министерот за одбрана Сергеј Шојгу рече дека Русија знаела за „повеќе од 16.000 апликации“ од земјите на Блискиот Исток, од кои многумина ѝ помогнале на Русија против групата Исламска држава, се вели во транскриптот на Кремљ.

Од 2015 година, руските сили го поддржуваат сирискиот претседател Башар Асад против различни групи кои се противат на неговото владеење, вклучително и Исламска држава. Опозициските активисти во Сирија, исто така, објавија руски напори за регрутирање за војната во Украина. Но, тие проценуваат дека бројот на волонтери досега е стотици или неколку илјади.

На фронтот на санкциите, отповикување на трговскиот статус на Русија „најповластена нација“ од страна на САД и другите нации би овозможило повисоки царини за некои руски увозни производи. Западните санкции веќе ѝ нанесоа тежок удар на Русија, предизвикувајќи пад на рубљата, бегство на странските бизниси и нагло зголемување на цените. Путин инсистираше на тоа дека Русија може да ги издржи санкциите.

Во меѓувреме, офанзивата врз украинските градови се прошири.

Во Сирија, Русија ја поддржа владата во наметнувањето долги, брутални опсади на градовите под контрола на опозицијата, предизвикувајќи тешки разурнувања на станбените области и предизвикувајќи широки цивилни жртви. Таа историја, заедно со тековната опсада на пристаништето Мариупол во Азовското Море, ги зголеми стравувањата од слично крвопролевање во Украина.

Руските воздушни удари во петокот за првпат го нападнаа источниот град Днипро, главен индустриски центар и четврти по големина град во Украина на стратешка позиција на реката Днепар. Според советникот на украинското Министерство за внатрешни работи, Антон Херашенко, имало три удари, при што загинало најмалку едно лице.

На сликите од ударите објавени од државната агенција за вонредни состојби на Украина, пожарникарите гаснеа запалена зграда и расфрлана пепел падната врз крвавите урнатини. Чад се извиваше над скршениот бетон и урнатите ѕидови каде некогаш стоеја згради.

Украинскиот генералштаб соопшти дека нападите на запад и во Днипро биле извршени бидејќи Русите „не можеле да успеат“ на други фронтови. Се наведува дека руските напори и понатаму се концентрирани околу Киев и Мариупол и дека руските сили се прегрупираат на север и околу источните градови Суми и Харков.

Температурите паднаа под нулата низ поголемиот дел од Украина и се предвидуваше дека ќе достигнат -13 степени Целзиусови  во Харков, кој беше под силно бомбардирање. Околу 400 станбени згради беа исклучени од снабдувањето со греење, а градоначалникот на Харков, Ихор Терехов, апелираше до преостанатите жители да се спуштат во системот на подземната железница или други подземни засолништа каде што властите и волонтерите делат ќебиња и топла храна.

Смртоносниот напад на породилиште во Мариупол оваа недела предизвика меѓународен гнев и обвиненија за можно воено злосторство.

Жителите на Мариупол рекоа дека бомбардирањето продолжило во петокот. Конашенков, портпаролот на руското Министерство за одбрана, рече дека борците поддржани од Русија напреднале до 800 метри од Мариупол од исток, север и запад, дополнително притискајќи го градот кој го има Азовското Море на југ. Тој рече дека напредувањето го спроведуваат борци од регионот Донецк, кој е под контрола на сепаратистите.

Украинските власти планираат да испратат помош во Мариупол, каде живеат околу 430.000 луѓе, изјави украинската вицепремиерка Ирина Верешчук во видео порака.

Повеќе од 1.300 луѓе загинаа во опсадата, рече Верешчук. „Тие сакаат да го уништат народот на Мариупол. Сакаат да ги натераат да гладуваат“, додаде таа. „Тоа е воено злосторство“.

Околу 2,5 милиони луѓе ја напуштиле Украина од почетокот на инвазијата, соопшти во петокот Меѓународната организација за миграција. Милиони други се протерани од своите домови. Градоначалникот на Киев, Виталиј Кличко изјави дека околу 2 милиони луѓе, половина од населението на градското подрачје, го напуштиле главниот град. (АП)