Reportazh i AFP: Çfarë fshihet pas plaçkitjes së vijës bregdetare të Shqipërisë

Vetëm kur policia e pyeti në janar, Rrahman Qosja zbuloi se kishte qenë viktimë e vjedhjes së identitetit të tij – dhe disa prej pronave të bregdetit të Shqipërisë në pronësi publike ishin shitur në emër të tij.
“Kjo është mafia, edhe më e rrezikshme se një mafie”, tha shtatëdhjetëvjeçari i tronditur, një fermer nga fshati Sterbeg, rreth 7 km nga bregu i Adriatikut.

Dhe Qosja nuk ishte i vetmi në këtë fatkeqësi – gjithsej 180 njerëz të zakonshëm si ai ishin prekur nga kjo skemë.

Të gjithë ata kishin qenë gjoja bashkëpronarë të tokës – pjesë e një baze ushtarake ushtarake në Rreth-Greth – dhe ia kishin “shitur” atë një biznesmeni në Kavajë, sipas prokurorit Artan Madani, i cili po udhëheq hetimin.

Ndryshime të ngjashme e të guximshme mashtrimi janë bërë të zakonshme në Shqipëri, një nga vendet më të varfra të Evropës.

“Duket ndjekur i njëjti model” në çdo rast, tha shefi i krimit anti-financiar i policisë, Lutfi Minxhozi, për AFP.

Me ndihmën e noterëve, zyrtarët dhe politikanëve të korruptuar lokalë, pastruesit e parave po krijojnë certifikata të rrejshme të pronës në emër të individëve të cilët nuk janë në dijeni të plotë.

Ata pastaj “blejnë” parcelat e tokës, të cilat në fakt janë pronë e shtetit dhe i shesin me një çmim më të lartë ose ndërtojnë vila, ndërtesa dhe hotele mbi to.

Një zyrtar i lartë gjyqësor, i cili kërkoi të mbetej anonim, i tregoi AFP-së një rast në qytetin jugor bregdetar të Vlorës ku një punëtor i thjeshtë nuk kishte dyshim se ai gjoja ishte “pronari” i 220 ha tokë ushtarake në gadishullin e Karaburunit.

Në fillim të marsit, autoritetet vendosën të shqyrtonin më shumë se 30,000 tituj pronash mbi 200 km² të vijës bregdetare, sipas administratës së planifikimit urban. Tridhjetë e pesë punonjës të regjistrit të tokës tashmë janë shkarkuar.

Deri në mes të marsit, të gjitha shitjet ishin pezulluar përgjatë 450 km bregdet, nga Shëngjini deri në Sarandë.

Masat e tjera për të penguar mashtrimin me pronat kanë filluar në fillim të vitit.

Në shkurt, një duzinë baresh dhe restorante në plazh u rrëzuan pranë Golemit.

Llogaritë bankare, vila, toka dhe hotele gjithnjë e më shumë po konfiskohen.

Shqipëria është rrënuar nga korrupsioni, plaçkitja e pronës publike dhe sistemi anarkik i regjistrit të tokës. Vija bregdetare e saj është shpërfytyruar, degradimi i mjedisit është injoruar, ndërsa pastrimi i parave dhe trafikimi, sidomos i drogave, është i përhapur.

Në rastin e Qosja, hetimi i policisë zbuloi se dokumentet e tij personale dhe nënshkrimi ishin keqpërdorur nga një zyrtar lokal kur Qosja shkoi të regjistrojë tokën e fituar nga familja e tij në vitet 1990, tha Madani.

Prokurorët në rastin, që ka të bëjë me 10 ha, po hetojnë 23 vetë, duke përfshirë zyrtarët dhe politikanët lokalë.

Gjyqtari i vrarë

“Është krimi i organizuar i bardhë, i cili bie nën korrupsion dhe pastrim parash nëpërmjet pronës”, tha Fabian Zhilla, i Institutit Kanadez të Teknologjisë i cili specializohet në temën e krimit të organizuar.

Ky është një “krim i stilit mafioz”, nëse shikohet natyra e organizimit të saj dhe toka në fjalë”, tha Minxhozi, nga skuadra e policisë kundër krimit.

Në vitin 2011, një gjyqtar, Skerdilajt Konomi, u vra në Vlorë.

Hetuesit besojnë se ai ka paguar çmimin përfundimtar për refuzimin e firmosjes së veprave të rrejshme të pronës për tokën afër qytetit portual të Durrësit, u shpreh një burim ligjor nga prokuroria për krime të rënda.

Shtrirë në jug të Durrësit, ndërtesa që vijojnë me kilometra, shpesh të zbrazëta, dëmtojnë bregdetin.

“Çdo zyrtar i përfshirë do të jetë përgjegjës penalisht, pavarësisht nga niveli i tyre hierarkik,” tha Madani.

Reformat e kërkuara nga BE

Shqipëria ka nxitur reformën e gjyqësorit në përpjekje për të shtypur korrupsionin dhe lidhjet me krimin e organizuar si pjesë e kërkesave të Brukselit për hyrjen në Bashkimin Evropian.

Nga vend kandidat në vitin 2014, Shqipëria shpreson të fillojë bisedimet e pranimit këtë vit.

Ministri i Drejtësisë, Etilda Gjonaj ka premtuar se reformat do t’u mundësojnë autoriteteve “të identifikojnë gjyqtarët dhe prokurorët e përfshirë në operacione të paligjshme”.

Më 16 mars janë lëshuar urdhër arreste për 24 vetë në qytetin verior të Lezhës, duke përfshirë kryetarin dhe zëvendësin e bashkisë së këtij qyteti.

Me një sy në zhvillimin e turizmit të saj, aksionet për Shqipërinë janë gjithashtu ekonomike.

Në vitin 2009, kompania franceze “Club Med” hoqi dorë nga planet për ndërtimin e një vendpushimi fshati në brigjet e Jonit për shkak të mosmarrëveshjes mbi pronësinë e tokës. – AFP