Политика со ѓубрето и во Софија: Градоначалникот тврди дека е уценуван, Борисов му нуди помош!
Софија треба да плати повисока сума за собирање еден тон ѓубре отколку што би платила за еден тон пченица на бизнисмен што ги добил сите јавни набавки од државата

Ѓубрето нема политичка боја и не може да се извлечат позитивни резултати. Ѓубрето е загадување, а загадувањето води кон загадување во политичката средина. Предложивме државата да интервенира со опрема и решение доколку е потребно, решение за надминување на сегашната ситуација.
Ова не е изјава од македонски политичар, туку на бугарскиот премиер Росен Жељазков, кој разговараше за драмата со ѓубрето во Софија со градоначалникот на главниот град, Васил Терзиев, кој на таа функција се најде како кандидат на опозициската партија на Кирил Петков, „Промените продолжуваат“ (ПП).
„Градоначалникот сподели дека има визија за ова прашање и нè увери дека ќе се справи со ситуацијата. Ќе обезбеди што е потребно“, рече Жељазков. „Министерот Георги Георгиев е назначен за координатор доколку е потребно за да обезбеди ресурси во време кога општина Софија бара конкретно решение од државата. Ние се восхитуваме на желбата на општина Софија да се справи со проблемот и јасно наведуваме дека државата ќе учествува во форма на соработка за решавање на проблемот“, рече Жељазков.
Од своја страна, градоначалникот на Софија, Васил Терзиев, рече дека ќе ја искористи подадената рака на владата, доколку е потребно.
„За работите да функционираат, мора да има добра синхронизација меѓу институциите, па доколку ни треба, ќе ја искористиме подадената рака, засега се справуваме со моменталната ситуација благодарение на волонтерите и сите од општината кои се вклучија. Нормализацијата се очекува во текот на следната недела. Но, ова е далеку од трајно решение“, рече Терзиев.
Кризата со ѓубрето во два главни округа на Софија се случи откако градоначалникот Терзиев одби да потпише договор со единствената победничка компанија на натпреварот за собирање ѓубре. Според него, со претходниот договор општина Софија плаќала 144 лева по тон отстрането ѓубре, а сега компанијата бара 420 лева по тон отстранет отпад. „Нема да дозволиме да бидеме уценувани, општината не може да си дозволи да плати до 200 лева по тон отстрането ѓубре“, рече Терзиев во саботата.
Градоначалникот беше категоричен дека не постои ситуација во која би прифатил цена од 400 лева по тон за собирање ѓубре.„Граѓаните ќе го почувствуваат тоа од фактот дека камионите за ѓубре нема да доаѓаат 3 пати на ден за да чистат“, рече тој и им порача на граѓаните дека очекува проблемите да продолжат со месеци и прогласи кризна состојба околу собирањето на отпадот.
Претходно тој ја отфрли, како што рече „подадената рака“ од Бојко Борисов, лидерот на ГЕРБ кој нема официјална државна функција во моментов.
„Господин Бојко Борисов ме покани во Парламентот – да ѝ „даде“ на Софија пари за отпад. Тој предлага промена во Законот за јавни набавки за да можеме брзо да купиме опрема за 100 или 200 милиони лева. Благодарам за „помошната рака“. Секој што зел помош од Борисов потонал во жив песок. Нам ни треба стабилна основа. Добив и покана од премиерот. Секогаш сум подготвен за дијалог кога е во корист на градот и се базира на реални акции, а не на уште еден популистички гест. На Софија не ѝ требаат вонредни акции – волонтерите од населбите можат да го сторат и тоа, како што можете да видите. На Софија ѝ треба стабилна, предвидлива и професионална државна политика за управување со отпад.
Битката на Софија со отпадот е видлива денес, но не е од вчера. Проблемот е резултат на години нерешени зависности, недостаток на контрола и распаѓачки државен систем за управување со отпад. Ако државата сака да помогне, нека почне со исполнување на своите обврски и да не се меша“, напиша на социјалните мрежи Терзиев пред состанокот со премиерот.
Потоа тој ги наведе потребните мерки (кои можат да се применат и во Скопје):
– Да се криминализира нелегалното фрлање отпад за да општините не мора да се борат со планини од земјишни маси и градежен отпад натрупан каде и да одлучи некој, вклучително и во речните клисури.
-Да се воведе систем на одлагање – модерен, транспарентен и фер, со цел да се зголеми нивото на преработка.
-Да се либерализира системот за собирање отпад од пакување за да можат општините сами да се организираат и да ги добиваат собраните надоместоци, наместо да бидат заложници на неколку приватни организации.На овој начин, половина од отпадот што денес го закопуваме на депониите може да се претвори во ресурс и да се врати во економијата. На овој начин, „загадувачот плаќа“ – повеќе нема да нè плаши.
Цели 20 години државата трпи целосен неуспех околу ова прашање – време е да си ја заврши работата. На локално ниво, поддршката оди преку истото – доследност и капацитет.
-Ни треба конструктивно мнозинство во Советот на општина Софија за да донесеме одлуки што ќе го подобрат собирањето и искористувањето на кабастиот и градежниот отпад.
– Исто така, треба да го зајакнеме капацитетот на општинските претпријатија кои се одговорни за чистотата – не со слогани, туку со опрема, луѓе и јасни правила.
И бидејќи Борисов ми предложи да дојдам со празен лист, слободно можам да го продолжам списокот со уште неколку важни теми кои чекаат државата да си ја заврши работата.
– Министерството за транспорт и финансии треба да обезбеди фер финансирање на градскиот транспорт – државата треба да ги подели трошоците на општините на половина, како што е предвидено во Регулативата на ЕУ 1370. Наместо уште една еднократна акција, да ветиме систематска поддршка за финансирање на транспортот – 15 милиони евра секоја година. Државата треба навреме да ја исплати доспеаната субвенција за картички за градски превоз за студенти, пензионери и лица со попреченост. Министерството за внатрешни работи треба да ја преземе безбедноста на метрото како стратешки објект на националната безбедност.
– Министерството за регионален развој и јавни работи треба да обезбеди навремени плаќања по инвестициски програми. Од 156 одобрени проекти, добивме само 236 илјади лева, а чекаме уште 35 милиони. Ако постои вистинска загриженост за Софија – нека се вршат плаќањата за клучни локации.
-Да се создаде државна програма за изградба на градинки и училишта со годишно финансирање, за да има место за секое дете и капацитет за преминување на режим на обука во една смена.
– И на крај, но не и најмалку важно – да се запре блокадата на работата на Општината дури и за мали промени во градот. Да почнеме со инсталирање на светилките во Јужниот парк или садење дрвја во Новата шума на Софија – мали активности за кои чекаме дозвола од Регионалниот инспекторат за животна средина и вода со месеци.
Помошта за Софија не се изразува во чек со пари. Тоа значи почит, предвидливост, нормалност. Не сакаме милостиња, а најмалку – ветувања. Сакаме само државата да не нè спречува да си ја работиме работата. Софија ќе се справи – како и секогаш. Но, не со акции и закани, туку со план, професионализам и упорност, напиша Терзиев.
Според него, битката за почиста Софија не е негова, туку на секој граѓанин кој не сака да живее во лаги, во страв и во сиромаштијата што тие ја произведуваат.
„Тоа е битка на секој што сака да биде граѓанин, а не поданик. На секој што не сака да биде направен селанец во сопствената земја или принуден емигрант. Ова не е криза со ѓубре. Ова е судир на два света – стариот, во кој неколкумина со прекари и влијание ги диктираат правилата, и новиот, во кој луѓето сакаат транспарентност, ред и правда. Можев да дозволам работите да се случуваат како што се случуваа досега – најлесното нешто е „така беше“.
Избрав да не им дозволам на луѓето кои со децении го газат градот и државата да можат да им ги виткаат рацете на жителите на Софија дури и сега.Не затоа што сум херој, туку затоа што секој од нас мора да најде храброст да каже „доста е“, напиша Терзиев како реакција на кризата со несобирањето на ѓубрето во софиските населби Љулин и Красно Село, што стана тема број еден во државата.
Тој рече дека градот се буди и тоа му дава надеж дека кризата ќе биде решена.
„Се надевам затоа што гледам како градот се буди. Ја гледам мобилизацијата – во тимот, меѓу волонтерите, меѓу граѓаните кои чистат, помагаат, споделуваат, инсистираат. Го видов тоа за време на транспортната „криза“ оркестрирана од истите сценаристи. Тоа се случува сега. Луѓето гледаат, слушаат и разбираат што се случува.
Мојата најголема болка отсекогаш била што некаде по патот на систематското уништување на нашиот народ заборавивме што значи да се биде општество – да се помагаме едни на други, да работиме заедно не само во криза, туку секој ден, за да не стигнеме до криза. Последните неколку дена ми даваат надеж дека ова чувство се враќа. Дека можеме повторно да станеме силно и здраво општество. Да не го бараме она што нè разделува, туку она што нè обединува – иднината на нас и нашите деца. Видов населби каде луѓето организирано чистеа додека ние ги чекавме компаниите што се обидуваат да го уценуваат и потчинат градот. Луѓе што вчера не разговараа едни со други, денес чистеа еден до друг.Ова е Софија во која верувам. Софија на разбудените, активните и способните.
И дозволете ми да кажам нешто важно: непријателот не е толку силен како што изгледа. Тој не е попаметен, посилен или подобар од нас. Тој едноставно се потпира на едно нешто – дека сме поделени, исплашени и разочарани. Да веруваме дека нема смисла. Но, кога ќе се разбудиме, кога зборуваме и дејствуваме заедно, тој веднаш ја губи својата моќ. Тие се хранат со моќ што се раѓа од нашето молчење.
Денес имаме избор – да се откажеме и да дозволиме стравот, апатијата и неверицата повторно да нè смачкаат, или да избереме да бидеме граѓани кои веруваат дека промената започнува од нас самите. Не е важно дали сме леви или десни, богати или сиромашни, проевропски или поскептични – важно е дека сите сакаме едно нешто: да живееме во нормален, чесен и слободен град. Сега е време. Не да се спаси нечија политичка кариера“, напиша Терзиев, повикувајќи ги граѓаните да бидат херои на ситуацијата а не гледачи кои чекаат некаков спасител.
„Вистинската моќ е со вас. Противникот има пари и влијание, но ние имаме едно нешто што тој никогаш нема да го има – заедница, достоинство и вера. Една Софија. Еден народ“, порача градоначалникот на Софија.
Според копретседателот на „Да, Бугарија“ Ивајло Мирчев, Софија е на прагот да плати над 1 милијарда лева за ѓубре, бидејќи контроверзен локален бизнисмен со прекар Таки ја презел контролата врз речиси сите јавни набавки во државата. Според Мирчев, ова е огромен проблем, бидејќи ако се прифатат цените што се доставени сега, Софија ќе плати екстремно надуени цени.
„Да го замислиме проблемот поинаку – Софија ќе плати повисока сума за еден тон ѓубре отколку што чини производство на еден тон пченица“, објасни тој.