Политички земјотрес во САД: Врховниот суд ја укина легализацијата на абортусот
Одлуката беше незамислива пред неколку денови, но сѐ се смени кога Доналд Трамп именуваше тројца конзервативни судии во Врховниот суд
Врховниот суд на САД ја прекина уставната заштита на нацијата за абортус, која беше во сила речиси 50 години, со одлука на неговото конзервативно мнозинство да го отфрли законот Ро против Вејд. Исходот од петокот се очекува да доведе до забрани за абортуси во приближно половина од државите.
Одлуката, незамислива пред само неколку години, беше кулминација на децениските напори на противниците на абортусот, овозможена од охрабрената десна страна на судот што беше зајакната од тројца назначени судии од поранешниот претседател Доналд Трамп.
Двете страни предвидоа дека борбата за абортусот ќе продолжи, во државните престолнини и во Вашингтон, а судијата Кларенс Томас, дел од мнозинството во петокот, го повика судот да ги поништи другите одлуки на високиот суд за заштита на истополовите бракови, геј сексот и употребата на контрацептивни средства.
Пресудата дојде повеќе од еден месец по неверојатното протекување на нацрт-мислење од страна на судијата Самуел Алито, кое укажува дека судот е подготвен да го преземе овој значаен чекор.
Тоа го става судот во судир со мнозинството Американци кои се залагаат за зачувување на законот, според анкетите.
Алито, во последното мислење издадено во петокот, напиша дека „Ро и планирано родителство против Кејси“, одлуката од 1992 година со која се потврди правото на абортус, биле погрешни во деновите кога биле одлучени и мора да бидат поништени.
„Затоа сметаме дека Уставот не дава право на абортус. ‘Ро и Кејси’ мора да бидат отфрлени, а овластувањето за регулирање на абортусот мора да им се врати на народот и нивните избрани претставници“, напиша Алито, во мислење кое беше многу слично на протечениот нацрт.
Овластувањето за регулирање на абортусот е на политичките гранки, а не на судовите, напиша Алито.
На Алито му се придружија Томас и судиите Нил Горсуч, Брет Кавано, Ејми Кони Барет. Последните тројца судии се именувани од Трамп. Томас првпат гласаше да се отфрли Роу пред 30 години.
Четворица судии беа за останување на законот.
Судиите Стивен Брејер, Соња Сотомајор и Елена Каган – либералното ккрило во судот – беа против одлуката.
„Со тага – за овој суд, но повеќе, за многуте милиони Американки кои денес ја загубија основната уставна заштита – ние не се согласуваме“, напишаа тие, предупредувајќи дека противниците на абортусот сега би можеле да бараат забрана на национално ниво „од моментот на зачнувањето и без исклучоци за силување или инцест“.
Одлуката се очекува несразмерно да влијае на жените од малцинствата кои веќе се соочуваат со ограничен пристап до здравствена заштита, според статистичките податоци анализирани од Асошиетед прес.
Повеќе од 90% од абортусите се случуваат во првите 13 недели од бременоста, а повеќе од половина сега се прават со апчиња, а не со операција, според податоците собрани од Институтот Гутмахер, истражувачка група која ги поддржува правата за абортус.
Единствената клиника за абортус во Мисисипи, која е во центарот на случајот, продолжи да прима пациенти во петокот.
Мисисипи е една од 13-те држави, главно на југот и на средниот запад, кои веќе имаат усвоени закони кои го забрануваат абортусот во случај Ро да биде отфрлен. Уште половина дузина држави имаат речиси целосни забрани или забрани по 6 недели од бременоста, пред многу жени да знаат дека се бремени.
Во Висконсин, кој има забрана за абортуси од 1849 година на книгите, Планирано родителство веднаш ги прекина сите закажани абортуси во своите клиники во Медисон и Милвоки по пресудата на високиот суд. (АП)