Поезија за деновите на изолација – БЛАЖЕ КОНЕСКИ

Полицискиот час за време на полициските денови на Велгден не мора да поминува само во гледање телевизија за да се слушаат страшните вести за короната. Секој од нас вниманието може да го насочи и кон други нешта. Време имаме повеќе отколку што ни е потребно. Никаде не брзаме, никој не нѐ брза. Во наредните недели ќе ви претставиме песни на нашите најдобри поети. Уживајте во нив и обидете се на свој начин да ја сфатите пораката на песните.

Почнуваме со Блаже Конески (1921-1993), македонскиот просветител, творец на литературниот јазик, енциклопедист – едноставно, човекот за сите времиња.

Внатрешен дијалог

Ти сакаш да ме увериш                                                                                                дека сум јаден и лит                                                                                                    и дека ништо во мојот живот                                                                                        не носи знак на величие.                                                                                            Но јас сум тој што се слуша,                                                                                          од мене зависи сѐ!                                                                                                        Ти сакаш да ме понижиш сосем,                                                                                    да ми предочиш јасно                                                                                                    дека се лажам самиот                                                                                                    и дека секој мој подем                                                                                                  бил измислен.                                                                                                              Сети се – ми велиш –                                                                                                    како се витка црвец во кал.                                                                                          Но сепак сѐ зависи од мене!                                                                                      Јас сум, види, чувар на својата гордост,                                                                        и не очекувај да се помирам                                                                                          со бесмислената ништожност.

Грабеж

Да можев да те грабнам како змев
со силни вилни ветришта и мрак,
па макар колку омразен и грд
и свесен дека пак презрен ќе бидам,
но барем сиот опиен за час
од силата на таков грабеж див.

Врв

Еве на врвот се искачив. Сам.
Тука не ме следи око ничие.
И што? Јас во себе пак го шепотам
Жалосниот сон на своето величие.

Жед

А како мреам кога те гледам,
не знае никој, ниту ќе знае.
Тоа е подла жед – ќе речеш.
Тоа е потез на жедна рака
до ѕвезден предел – јас ќе речам.

Убавите жени

Убавите жени во мојот народ
тие брзо прецутувале
како цут од кајсија
како мајски јоргован.
О неправда!
Тие им припаѓале на неизбрани мажи,
нивните коси дење сплетени во прцлиња
ноќе распуштени по градите и колковите.
Нивниот постап на препелица
набрзо го сопинала унечка,
нивната младост поминувала
како мирис на липа што го одвева ветрот.
Набрзо тие седнувале на порта
со наведната глава и издадени коленици,
со нечујна издишка.
Убавите жени, несреќните жени
тие брзо прецутувале
како цут од кајсија
како мајски јоргован.

Кошмар

Што тажно да заспиваш сам
По ноќ на желби и трескот.
Јас таа тага ја знам.
И зошто тогаш сиот баран блескот
И сета веселба барана?
И зошто, повеќе од тоа, благост
Во погледот и зборот наш
За час макар дочарана?
Ах, зошто, зошто?
кога се враќаме ти пак си студна.
Разочарана
Се леди од тебе душава блудна.
Јас сум груб,
Јас сум луд
Од тој студ!
Не, нејќам јас да биде така.
Ме дави сува рака.
Јас страдам дека сум сам,
Во кошмар дека се губам —
А сакам да љубам,
Сакам да љубам!

Сон

Јас сакам да те знам
проѕирна, далечна, мила:
од коприна те ткам,
од јасна ѕвездена свила.

И ти во искреста игра
со виор и сињак, сен и светлина
минеш низ приказен крај,
ти бледо чедо месечинско
минеш низ приказен крај,
и како далечен, и како трепетен,
како радосен ѕвон
ѕуниш во мојот сон.

Јас сакам да те знам
проѕирна, далечна, мила
од коприна те ткам,
од јасна ѕвездена свила.

Скопје

Ти што ќе стоиш на Газибаба,
потомче – чуј:
одовде и јас Скопје сум го гледал,
а денот беше пролетен, од тие
кога во меко единство се плетат
свежите линии на крововите
и сека топола е – зелен водоскок.
Со поглед малце премрежен сум бил
(одошто – молчам)
но видовит и јасен.
И знај:
јас сетив дека овој повик мој
е најсмел заграб во иднината,
со твојот дух е преграб, јас би рекол,
и како остра секавица сече
век по век тој,
и вика, клика, рика:
Мисли на мене!

Разделба

Нам ни е дадено за ден да сакаме
и пак на разделба тажни да бидиме,
и пак си велиме: не заборавај ме! –
а може никогаш да не се видиме.
Пат ќе ни препречат мостој соборени,
пат ќе ни препречат градој изгорени,
пат ќе ни препречи куршумот в чело.
И пак сме можеле тажни да бидиме,
и пак си велиме: не заборавај ме! –
а може никогаш да не се видиме.