Ова се земјите со најмногу Нобеловци за литература

Стокхолм – Нобеловата награда за литература е една од 5-те Нобелови награди воспоставени од Алфред Нобел, познат хемичар, инженер и иноватор со силни интереси за литература, драма, како и за филантропска и дипломатска работа. Тој го остави најголемиот дел од своето богатство за да ги финансира Нобеловите награди.

Нобеловата награда за литература досега ја добиле 120 писатели, од кои 103 мажи, а само 18 жени ја добиле Нобеловата награда. Најмладиот лауреат бил Џозеф Рудрад Киплинг, кој во 1907 година имал само 41 година, а најстарата е Дорис Киплинг, која имала 88 години во 2007 година кога ја добила Нобеловата награда.

Престижната награда ќе биде доделена на церемонија во Стокхолм на 10 декември и изнесува речиси милион долари.

Оваа се земји со најголем број нобеловци за литература: 

Франција

Петнаесет автори од Франција ја добија Нобеловата награда за литература, што е повеќе од која било друга земја. Првиот добитник на наградата за литература беше Сали Прудом во 1901 година. Тој напиша збирка поезија, Stances et Poèmes и Le Bonheur. По овие дела, тој ги фокусирал своите дела на филозофијата и објавил неколку есеи на оваа тема. Со своите добивки, Прудом создаде уште една поетска награда што ќе ја додели Друштвото на писателите на Франција.

САД

Второто место во нобеловци за литература го делат САД и Обединетото Кралство со по 10 од секоја земја. Првиот американски писател беше признат речиси 30 години по доделувањето на Нобеловите награди. Синклер Луис, романсиер и раскажувач, ја доби наградата во 1930 година. Едно од неговите најпознати дела беше Бабит, кој ја исмева американската култура на комерцијализам. За време на неговиот говор за прифаќање, тој ја критикуваше американската книжевна сцена дека не прифаќа литература што не ја велича Америка.

Обединетото Кралство

Автор од Обединетото Кралство првпат ја доби наградата во 1907 година. Радјард Киплинг, кој ја носи титулата прв писател на англиски јазик, е роден во Индија за време на британското владеење. Неговите дела се речиси секогаш пофални кон Британската империја и оттогаш се критикувани токму поради таа причина. Неговото најпознато дело е Книгата за џунглата, популарна детска книга за момче кое го одгледале волци во џунглата.

Германија

Бројот 3 на листата е исто така споделен, меѓу Германија и Шведска. Секоја земја има по 8 нобеловци за литература. Германија го следеше Обединетото Кралство кога, во 1908 година, наградата му беше доделена на Рудолф Кристоф Еукен. Оние кои го номинираа сугерираа дека неговата работа развила утопистичка филозофија за животот. Тој беше професор по филозофија на Универзитетот во Базел во Швајцарија и ја измисли фразата „етички активизам“. Некои од неговите најпознати дела вклучуваат: Вистината на религијата и Борбата за духовна содржина на животот.

Шведска

Шведска го виде својот прв добитник на Нобеловата награда за литература годината по Германија. Во 1909 година, Селма Лагерлоф стана првата жена што ја доби наградата. Се зборуваше дека нејзината работа се карактеризира со креативност, имагинација и идеализам. Својот професионален живот го започнала како учителка која се занимавала со поезија. Таа првпат објави во 1890 година и 5 години подоцна, Селма доби финансиска поддршка од кралското семејство и Шведската академија за да ја напушти наставата и да се занимава со пишување. Нејзиното најпознато дело е Gösta Berlings Saga.

Други земји со значителен број нобеловци за литература се Италија со 6, Шпанија со 6, Полска со 4, Ирска со 4 и Русија со 4.

Критики за наградата

Како и со многу награди, Нобеловата награда за литература доби многу критики низ годините. Многу критичари сугерираат дека во игра се политички огорчености и номинации засновани на националност кои не ги земале предвид другите вредни автори за наградата. Овие предрасуди доведоа до бројни занемарени книжевни достигнувања од целиот свет.

Наградата за литература долго време се соочува со критики и дека е премногу фокусирана на европските и северноамериканските писатели на стилски тешка, лесна проза. Исто така, доминираа мажи, со само 17 жени меѓу 119-те лауреати до овогодинешната награда. Во 2022 година Нобеловата награда ја зема Ани Ерно од Франција.

Годинава тоа е  јужнокорејската авторка Хан Канг за „за нејзината интензивна поетска проза која се соочува со историските трауми и ја разоткрива кревкоста на човечкиот живот“.

Хан (53) ја доби Меѓународната Букерова награда во 2016 година за „Вегетаријанката“, вознемирувачки роман во кој одлуката на жената да престане да јаде месо има катастрофални последици.