Огромна победа на лабуристите, Британија влезе во нова ера

Конзервативците доживеаја вистински масакр: лабурстите се на пат да освојат 410 места, а партијата на премиерот Сунак само 131. Кир Стармер ќе биде новиот премиер


Новиот премиер на Велика Британија, Кир Стармер

 

Кир Стармер е на пат да извојува убедлива победа на изборите во Обединетото Кралство, враќајќи ги лабуристите на власт и ставајќи уникатен крај на 14-годишното владеење на конзервативците.

Излезната анкета од 22 часот, составена во име на трите главни радиодифузери, предвиде дека лабуристите ќе освојат 410 места, обезбедувајќи мнозинство од 170, наспроти 131 на конзервативците.

Либералдемократите се очекува да заземат 61 место, Шкотската национална партија 10, Реформа во ОК 13, Плаид Симру четири и Зелените две откако Риши Сунак ја изненади земјата пред шест недели со распишување летни избори.

Се чинеше дека резултатите потврдија дека пораката на лабуристите „време за промени“ ги погоди гласачите по години хаос и поделба под ториевците, вклучително гласањето за „Брегзит“ и неговите последици, справувањето со пандемијата на ковид и скандалот „Партигејт“.

На последните општи избори во 2019 година, конзервативците имаа мнозинство од 80, со 365 места наспроти 203 на лабуристите. СНП освои 48 места, а либдемократите имаа само 11 места.

Ако излезната анкета е точна, лабуристите обезбедија огромно одвојување од конзервативците, кои го претрпеа својот најлош настап досега.

Реформа во ОК со 13 места се чини дека сугерира оти тврдодесната партија ги притиснала конзервативните гласови низ целата земја, со Најџел Фараж фаворит за освојување на местото на Клактон во Есекс во неговиот осми обид да влезе во парламентот.

Тоа ќе претставува голем предизвик за владата на Стармер, која ќе мора да развие стратегија за тоа како да се бори против подемот на популистичката десница, тренд кој се одразува низ цела Европа.

Либерал-демократите, кои четирикратно го зголемија бројот на местата, се очекува дополнително да ги нарушат ториевците со тоа што ќе постигнат придобивки низ југозападните и окрузите во „синиот ѕид“.

Стармер би требало да биде четвртиот лабуристички лидер што ќе ги собори конзервативците по Втората светска војна, и првиот лабуристички премиер по 14 години. Рејчел Ривс ќе стане првата жена министер за финансии на Велика Британија во новата лабуристичка влада.

Излезната анкета сугерира дека лабуристите освоиле огромни делови од „црвениот ѕид“ северно од Англија и Мидлендс, преземен од ториевците во 2019 година, како и дека направиле големи пробиви против СНП во Шкотска.

Победата на Стармер е малку помала од историската победа на Тони Блер во 1997 година, во која лабуристите освоија 418 места и мнозинство од 179 места. Стармер, како Блер, се бореше со кампањата на платформа на ветувачки промени по повеќе од една деценија владеење на ториевците.

Очекуваната победа на лабуристите означува огромен пресврт за партијата, четири години откако Стармер ја презеде функцијата лидер и помалку од пет откако Џереми Корбин ја доведе партијата до катастрофален пораз, нејзиниот најлош резултат од 1930-тите.

Излезната анкета, исто така, покажува дека конзервативците претрпеа катастрофално бришење, со нивните најлоши перформанси досега, губејќи десетици места што ги освоија за прв пат во 2019 година под Борис Џонсон.

Изгледа дека гласачите ја казнија партијата за годините скандали под Џонсон, финансиската криза предизвикана од Лиз Трас и неуспехот на Сунак да ги исполни своите ветувања да ја сврти земјата.

Губењето на функцијата, исто така, следи по слабата кампања на конзервативците на Сунак, нарушена со скандал со коцкање и предвременото заминување на премиерот од церемонијата на денот Д, што доведе до тоа министрите од кабинетот да го признаат поразот уште пред денот на гласањето.

Стармер им се заблагодари на оние што гласаа за него и „ја дадоа доверба во променетата Лабуристичка партија“, додавајќи: „На сите што водеа кампања за лабуристите на овие избори, на сите што гласаа за нас и ја дадоа својата доверба во нашата променета Лабуристичка партија – ви благодарам“.

Пат Мекфејден, координатор на националните кампањи на лабуристите, рече: „Трансформацијата на Лабуристичката партија под Кеир Стармер беше извонредна. Тој ја стави земјата пред партијата и ги трансформира лабуристите од партија фокусирана на себе во партија која повторно е во служба на британската јавност.

„Водевме кампања како изменета Лабуристичка партија, подготвена да ја промени Британија. Што и да се тврдеше во текот на кампањата, Лабуристичката партија не претпоставуваше ништо за резултатот и работеше неуморно за да ја пренесе нашата порака за промени до луѓето низ целата земја.

Иднината на Британија беше на гласање на овие избори. И, ако бидеме успешни вечерва, лабуристите веднаш ќе почнат да работат со нашите први чекори за промена“.

Ако излезната анкета е точна, Сунак најверојатно ќе ја објави својата оставка како премиер во петок наутро пред Стармер да замине во Бакингемската палата за да биде официјално помазан од кралот Чарлс за негов наследник.

Се очекува Стармер да одржи краток говор на скалите на Даунинг стрит пред да започне со работа на неговите први чекори во владата. Изворите велат дека очекуваат поголемиот дел, ако не и целиот кабинет, да биде назначен до крајот на петок, а повеќе помлади министри ќе бидат потврдени во текот на викендот, а можеби и на почетокот на следната недела.

Партијата одржува митинг во Лондон во раните утрински часови во петокот – настан кој може да го повтори партискиот настан за да ја одбележи победата на Блер во Кралската фестивалска сала кратко по победата на изборите во 1997 година.

Стармер, сепак, рече дека прославите најверојатно ќе бидат краткотрајни, со само неколку недели да почнат да се донесуваат закони пред парламентот да паузира за летниот одмор.

Водачот на лабуристите рече на кампањата оваа недела дека ќе го продолжи парламентарниот мандат за да постигне повеќе пред одморот и ги предупреди своите министри во сенка дека очекува итни резултати.

Новиот премиер потоа ќе отпатува на самитот на НАТО во Вашингтон следната недела – неговата прва шанса да се позиционира како светски лидер.

Во исто време, неговите министри веќе ќе почнат да ги развиваат своите планови за домашни реформи. Анџела Рајнер, секретарот за домување и заедници во сенка, ќе започне со работа на нов нацрт на рамката на националната политика за планирање, додека Ед Милибанд веднаш ќе ја поништи де факто забраната за копнените ветерници.