Нема веќе „драг Александар“: Студен настап на Фон дер Лајен во Белград

Денешната посета на претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, на Белград е многу различна од претходните, според Душко Лопандиќ, потпретседател на Форумот за меѓународни односи и потпретседател на Центарот „Србија“. Тој забележува дека главната порака на претседателот на Европската комисија до Вучиќ е дека нема повеќе отстапки, нема повеќе да се верува на неговиот збор.

Соговорниците на „Данас“ исто така проценуваат дека Фон дер Лајен направила разлика од онаа не толку одамна „драг Александар“, но дека нејзината посета ќе била поуспешна и со многу повеќе ефекти. Доколку, како што велат, наместо получекори, таа направила цел чекор и ги нарекла работите со нивното вистинско име, сликата ќе била поинаква.

Важно е, велат тие, што претседателката на Европската комисија нагласила дека Европската унија се залага за слобода, а не за репресија, и дека се спротивставува на автократиите. Тоа, читано меѓу редови, е многу јасна и важна порака. Покажува дека разговорот зад затворени врати бил сериозен и дека темите што се однесуваат на слободата на изразување и собирање, притисоците врз граѓаните, граѓанските општеството и опозицијата, како и прекумерната употреба на сила од страна на полицијата, беа отворени.

Барањата беа доставени до Вучиќ и му беше даден рок од еден месец

„Студен настап на Фон дер Лајен, без пофалби, иако немаше јавни критики. На заедничката прес-конференција, претседателката на ЕК прочита што е напишано и внимаваше што ќе каже. И испорачани се барања. На Вучиќ му беше јасно кажано – направете го она што го ветивте и дојдете за еден месец за да видиме што сте направиле. Оваа посета на Урсула фон дер Лајен беше многу и драстично различна во споредба со минатогодишната посета на Белград“, оцени Лопандиќ.

Според него, ова беше посета за кризен менаџмент во земја која е во заложничка криза и во која претседателот на Србија, Вучиќ, игра улога и на киднапер и на заложник.

„Вучиќ е киднапер на европската агенда, како и на власта во Србија. Тие денес се фаќаат за сламки во ЕУ, иако се главни и одговорни за недостатокот на општествен консензус околу ЕУ, за блокадата на преговорите од 2022 година и за недобивањето средства од реформската агенда. По стоти пат, лошиот студент ветува дека ќе се поправи“, истакнува тој.

Лопандиќ, исто така, забележува дека, во суштина, ЕУ сè уште работи со него во очекување на алтернатива во Србија што треба да дојде по слободните избори.

„За волја на вистината, овој пат претседателката на ЕК јавно, би се рекло, направи разлика од она не толку одамна ‘драг Александар’, таа го направи тоа дипломатски разумно, нормално за нормална ситуација. Но, тука ништо не е нормално. Покрај тоа, во политиката на ‘нејзиниот Александар’, од крилото на нивната ЕПП, ништо не е разумно. Тоа би било сосема доволно и јасен сигнал за некоја друга политика“, вели Среќко Ѓукиќ, поранешен амбасадор, за „Данас“.

Но, како што додава, ништо во оваа земја не е како во другите нормални земји. Дури и белградските врапчиња го знаат тоа.

„Брисел исто така треба да знае. Тој не соработува со Белград од вчера, но како што рече претседателот, повеќе од дваесет години, а повеќе од половина од тоа време со Вучиќ. И замислете дека сè уште не го ‘прочитале’. Доколку госпоѓата Фон ден Лајен беше направила цел чекор, а не половина чекор, нејзината посета ќе беше успешна и ќе ја постигнеше својата цел“, вели нашиот соговорник.

Ѓукиќ, исто така, прашува дали некој навистина може да верува во поинаква медиумска слика за Србија од постојната, и одговара дека очигледно, само Урсула фон дер Лајен може.

„Замислете едно утро, се будите, а во Србија има сосема поинаква медиумска слика од екранот и другите медиуми и Александар Вучиќ во полн капацитет на власта! Тоа е илузија во која само Брисел сè уште верува“, забележува Ѓукиќ.

Во Србија, како што вели тој, ниту вучиќевците ниту антивучиќевците не веруваат во таа можност, бидејќи кулата од карти би се урнала.