Мерц го избра новиот шеф на германската дипломатија – ветеранот Јохан Вадефул

Јохан Вадефул, ветеран конзервативец и експерт за одбранбена политика, треба да стане следниот министер за надворешни работи на Германија во клучен момент во односите на Европа со традиционалните сојузници и противници.

Неговото назначување под канцеларството на Фридрих Мерц од централно-десничарската Христијанско-демократска унија (ЦДУ) означува значаен пресврт кон безбедносно-ориентирана и трансатлантска надворешна политика – и би можело да го преобликува ставот на Берлин кон Москва и Пекинг.

Вадефул, член на Бундестагот од 2009 година и заменик-водач на парламентарната група на ЦДУ, долго време е еден од најгласните атлантисти во германската политика. Тој постојано се залага за посилна германска воена поддршка за Украина, подлабока интеграција во НАТО и покритичен став кон растечкото влијание на Кина во Европа.

Во врска со европските прашања, Мерц назначи силни гласови од неговата конзервативна Христијанско-демократска унија: Серап Гулер се приклучува на Министерството за надворешни работи како државен министер за меѓународна соработка, додека Гинтер Крихбаум, ветеран во политиката на ЕУ, ја презема улогата на државен министер за европски прашања. Крихбаум (член на Бундестагот од 2002) беше портпарол на пратеничката група на ЦДУ/ЦСУ за прашања на Европската унија.

Во светлината на тоа што претседателот на Соединетите Американски Држави, Доналд Трамп, ја доведува во прашање фундаменталната природа на трансатлантската алијанса, Вадефул е јасен во својата проценка на предизвикот.

Во интервју за германскиот весник „Франкфуртер Алгемајне“, тој ја опиша неодамнешната конфронтација на Трамп и потпретседателот Џеј Ди Венс против украинскиот претседател Володимир Зеленски во Белата куќа како „шокантна – и емоционално и интелектуално“. Вадефул предупреди дека, и покрај непредвидливоста на американската политика под водство на Трамп, не очекувал „таков пресврт на одговорноста за војната во Украина“.

Иако верува дека „Америка стои зад НАТО“, Вадефул предупреди дека некои неодамнешни акти и изјави во Вашингтон се „вознемирувачки“ и не го одразуваат односот меѓу вистинските сојузници.

Тој посочи на зголемените вредносни јазови со САД, истакнувајќи дека Германија нема да ги избрка новинарите од прес-конференции, да ги намали средствата за политички неовластените универзитети или „толку отворено да фаворизира оператор на технолошка платформа како Илон Маск преку владини активности“.

Германија, тврдеше тој, мора да се подготви за поголема стратешка независност. Вадефул нагласи: „Постојат многу причини Европа да стане суверена“.

Додека претходните германски министри за надворешни работи – вклучувајќи ја и Анален Бербок од Зелените – го балансираа економскиот прагматизам со дипломатијата базирана на вредности, се очекува Вадефул да води посилно стратешко усогласување со Вашингтон и Париз, и покрај свртувањето на Трамп од Европа. Трошоците за одбрана, енергетската безбедност и отпорноста против хибридните закани веројатно ќе станат главни приоритети.

Документите на Вадефул сугерираат дека Берлин ќе се залага за построга контрола врз кинеските инвестиции во критичните сектори и за посилна координација на ЕУ во однос на извозот на технологија и заштитата на инфраструктурата.

Тој е гласен застапник на одржувањето на воената и финансиската поддршка за Украина „колку што е потребно“ и се очекува да поддржи пошироко проширување на НАТО и проширен безбедносен отпечаток во Источна Европа.

За германската индустрија – особено за секторот за производство кој е претежно извозно ориентиран, кој има длабоки врски со Кина – назначувањето на Вадефул би можело да сигнализира пресврт од комерцијалната дипломатија кон економска политика што е на прво место во безбедноста.