Марта Кос очекува 20 меѓувладини конференции оваа година

Европската унија е заедница која за многу земји е место каде сакаат да припаѓаат, но има и многу автократски системи или земји кои би сакале Европа да пропадне и наша одговорност е тоа да не го дозволиме, рече еврокомесарката за проширување Марта Кос денес.

Во дебатата проширувањето на ЕУ на Светскиот економски форум во Давос, таа посочи на проценките дека околу 50 отсто од земјите-членки на Обединетите нации се недемократски, нагласувајќи дека тоа е факт што мора да се земе предвид кога се разговара за проширувањето.

Говорејќи зо Украина, Кос исто така изјави дека ова е првпат ЕУ да преговара со земја во војна, што таа го оцени како напорна работа што бара да се заврши два до три пати побрзо од вообичаениот процес.

Ако ја споредиме со Северна Македонија, која е кандидат, објасни Кос, ако работите се одвиваат со таа брзина, Украина ќе стане членка на ЕУ во 2045 година.

Кос рече дека процесот на пристапување во ЕУ е трансформативен процес во кој преку постепена интеграција им се овозможува на кандидатите да бидат дел од единствениот пазар.

Денеска е поинаку отколку кога Словенија и Хрватска станаа дел од ЕУ, не се зборуваше за мир и слобода, а сега во овој круг на пристапување се чини дека се враќаме на основите, на корените поради кои е формирана ЕУ, оцени Кос.

Таа предупреди дека и во ЕУ има земји членки кои не ги следат вредностите на владеењето на правото.

Кос рече дека за време на полското и данското претседателство би можеле да се случат најдобрите 20 меѓувладини конференции за отворање и затворање поглавја, доколку тоа го дозволат земјите членки.

Ако ја доведеме Украина до крајот на процесот и нема „зелено светло“ – тоа доволно зборува за нашиот кредибилитет. Сè околу нас се смени, не зборувавме за потребата од мир кога се приклучуваше Хрватска, повтори таа.

Кос рече дека процесот на проширување е процес заснован на заслуги, а не временска трка.

Внимателно следиме што се случува во земјите кандидати, дали го прават тоа што треба, ако испорачаат, тоа е добро, а ако има една добра работа што ја донесе оваа геополитичка ситуација, тоа е солидарноста. „Почнавме со владеење на правото и тоа ќе донесе инвеститори овде“, рече Кос.

Хрватскиот премиер Андреј Пленковиќ изјави дека ЕУ, користејќи го примерот на неговата земја, покажа трансформативна моќ, бидејќи во деветте години од неговата влада, Хрватска од 62 отсто од просекот на ЕУ се искачи на 78 отсто.

Верувам дека дојде време и расположението во ЕУ се смени. За време на мандатите на двајцата комесари, ниту една земја не стана членка на Унијата, а доколку помине овој институционален циклус, ќе поминат 16 години без проширување, предупреди Пленковиќ.

Тој нагласи дека пристапувањето е политички процес, но дека начинот на размислување е променет по руската агресија врз Украина.

Црногорскиот премиер Милојко Спајиќ изјави дека има тешки моменти во пристапниот процес кога треба да се спроведат тешки реформи, кои граѓаните не секогаш ги разбираат.

„Во случајот со Црна Гора, имаме 80 отсто граѓани кои се за ЕУ, а тоа ни е ветер во грб и обврска да го исполниме она што граѓаните навистина го сакаат. Се чувствуваме должни да ја исполниме таа одлука“, изјави Спајиќ. Тој го повтори планот на неговата земја да ги исполни сите обврски, да ги затвори сите поглавја и да биде подготвена за членство во ЕУ како 28 членка до крајот на 2026 година.