Како НАСА избира кои кандидати ќе станат астронаути?

Според американската вселенска агенција НАСА, само 10 кандидати биле избрани за класата астронаути во 2021 година од повеќе од 12.000 апликанти. Главните две барања поставени од вселенската агенција за дури и да аплицирате за работа астронаут се да сте државјанин на САД и да имате магистерски студии по природни науки. Покрај тоа, кандидатите мора да бидат во добра форма и способни да ги поминат сите многу тешки тестови за физичка способност.

Откако НАСА ја состави првата класа астронаути во 1959 година, повеќе од 350 луѓе успеаја да го остварат својот сон и да се издигнат во вселената. Во блог пост од 2020 година, Ени Меклин, астронаут на НАСА, ги сумираше критериумите што агенцијата ги очекува од идните вселенски патници: „Бидете прилагодливи, сигурни, упорни и ориентирани кон деталите“.

За време на вселенската трка од времето на Студената војна помеѓу Америка и Советскиот Сојуз, кој ќе биде првиот што ќе отиде и ќе ја истражува вселената, војниците беа првите кандидати да станат астронаути. До денес, сите 12 астронаути кои оделе на Месечината биле бели. Меѓутоа, со текот на времето, НАСА стана поинаква средина, а за долгоочекуваната мисија „Артемис“ планирана за 2024 година, вселенската агенција има намера да слета жена и црн астронаут на Месечината.

По процесот на селекција, кандидатите за астронаути на НАСА, познати како ASCAN, минуваат низ двегодишен курс за обука за да станат целосно квалификувани астронаути. Вселенската агенција тренира астронаути во различни средини, вклучително и огромни базени и жешки пустини, за да ги тестираат нивните способности.

За да се подготват за одење во отворен простор надвор од вселенско летало, астронаутите тренираат под вода во големи затворени базени. Нуркањето во базен ја симулира микрогравитацијата, или бестежинската средина што ќе ја доживеете додека сте во вселената.

НАСА спроведува најсовремена обука за вселенска прошетка во Лабораторијата за неутрална пловност во вселенскиот центар Џонсон во Хјустон. Делумен модел на Меѓународната вселенска станица е потопен во огромниот базен – кој содржи 6,2 милиони галони вода – за астронаутите да можат да вежбаат користење инструменти во средина слична на бестежинска средина.

Истражувачката програма за намалена гравитација на НАСА започна во 1959 година, според вселенската агенција. Како дел од ова, астронаутите тренираат летајќи во авион кој маневрира за да постигне нулта гравитација, познат како „комета повраќање“.

Кога авионот изведува серија на ненадејни стрмни искачувања и остри нуркања, патниците во авионот доживуваат 25 секунди нулта гравитација додека авионот се приближува до врвот на тој бран, објаснуваат инструкторите на НАСА.

Програмата вклучуваше неколку типови авиони во текот на годините, вклучувајќи го и KC-135A, кој беше пензиониран во 2004 година. Во 2008 година, приватна компанија, Zero Gravity Corporation, започна да врши операции со нулта гравитација за вселенската агенција. Авионот служи и како пловечка лабораторија. Истражувачите на овие летови спроведуваат медицински истражувања и експерименти поврзани со болеста при движење, бидејќи маневрите на авионот слични на тобоганот често предизвикуваат гадење.

Повремено, овој авион беше претворен и во голем холивудски сет. Актерите Том Хенкс, Кевин Бејкон и Бил Пакстон снимија сцени во него за филмот Аполо 13 од 1995 година.

Од првобитниот екипаж на Меркур 7 во 1959 година, астронаутите на НАСА научија техники за преживување во случај да мора да направат итно слетување во оддалечена област. Во 1964 година, астронаутите на Аполо 11 отпатуваа во Невада и поминаа три дена во топла, сува пустина за да вежбаат преживување. Тие носеа облека направена од падобрани што ги одржуваше ладни на пустинската жештина.

Како дел од обуката за мисијата Артемис на Месечината, вселенската агенција соопшти дека ќе спроведе две теренски тренинзи во пустината Аризона – која е најслична на Месечината.

За време на вселенската трка, астронаутите тренираа на тренер со повеќе оски, кој ги вртеше во апсолутно неверојатна комбинација на вртења, до 30 вртежи во минута. Уредот наречен „гимбал“ е дизајниран да ги обучува астронаутите за дезориентирачкото возење што би го доживеале во вселенско летало кое се врти надвор од контрола низ вселената.

– Тоа беше еден од најпребирливите тестови или вежби за обука низ кои сме поминале насекаде во обуката за вселенски летови, откри астронаутот на Проектот Меркјури Џон Глен во видеото објавено од НАСА во 2016 година.

Седум астронаути од проектот Меркур и 13 жени од Меркур 13 тренираа на оваа платформа во 1960-тите, но НАСА повеќе не ја користи, бидејќи модерните вселенски летала не бараат астронаутите да го контролираат нивното вртење.

На почетокот, НАСА користеше голема машина наречена „човечка центрифуга“ за да го тестира гравитациониот стрес врз астронаутите кои требаше да одат на Месечината.

Овој уред има ротирачка рака на чиј крај има корпа во која седи човек. Додека машината се врти, астронаутите ја тестираат нивната толеранција на интензивната гравитациска сила.

– Вртејќи се на крајот од таа долга рака, се чувствував како да сум заморче на кое треба да одредам како ќе реагира човечко суштество кога ќе се искачи во вселената или кога повторно ќе влезе во атмосферата на Земјата, се сеќава Глен во своите мемоари од 2000 година.

Потенцијалните астронаути се подложени на психолошки и психијатриски скрининг со цел да се отстранат оние кои не би можеле да го издржат стресот од патувањето во вселената.

Како што се повеќе и повеќе луѓе патуваа во вселената, НАСА почна да го сфаќа менталниот напор што го имале астронаутите.

– Имавме колега задолжен за набавки кој стана опседнат со капакот на авионот. Само размислете, сè што треба да направам е да ја свртам рачката и целиот воздух ќе излезе? Беше некако страшно, рече Хенри Хартсфилд, кој стана астронаут во 1969 година.

Одењето во вселената е неверојатно стресно. Во 2016 година, во извештајот објавен од НАСА беше наведено дека за време на нивниот престој во вселената, членовите на екипажот доживуваат нарушувања на спиењето, се изложени на радијација, се негативно погодени од промените во гравитацијата и имаат напади на паника поради продолжената изолација.

Затоа членовите на екипажот на Меѓународната вселенска станица редовно разговараат со медицинскиот персонал, вклучително и психолози, преку приватни видео конференции, пренесува РТС.

Имајќи ги предвид амбициозните цели на НАСА да испрати луѓе уште подалеку во вселената – на Месечината и Марс – во не толку далечна иднина, одржувањето на менталното здравје на астронаутите ќе биде тековен предизвик.