Како Израел стана светски шампион во вакцинирањето

Израел е на пат за време на викендот да вакцинира дури 10 проценти од своето население, а Палестинците веројатно ќе чекаат со месеци

Глобалните напори за вакцинирање милијарди луѓе добиваат на интензитет, а владите ширум светот гледаат во Израел, кој напредува со амбициозен погон за инокулација.

До крајот на оваа недела се очекува 9-милионската земја да инјектира вакцини на повеќе од 10% од населението, што е далеку поголем дел од другите држави, вклучително и Велика Британија, која започна да вакцинира две недели порано.

Премиерот Бенјамин Нетанјаху им вети на Израелците дека земјата ќе биде прва што „ќе излезе“ од пандемијата доколку соработуваат.

Откако извршија операција од 24/7, здравствените провајдери ја администрираат првата доза на вакцината на „Фајзер“ со стапка од 150.000 луѓе на ден – речиси 2% од населението.

Луѓето над 60-тите години, здравствените работници, негувателите и луѓето со висок ризик се приоритетни. Локалните медиуми објавија зделки со „Фајзер“ и „Модерна“ за набавка на уште неколку милиони дози за почетокот на 2021 година, што ќе биде критично доколку ширењето продолжи да го држи темпото.

Израел има некои природни предности, бидејќи е релативно мала земја, и од аспект на географија и според бројот на жители.

Сепак, многу други земји ги имаат овие карактеристики. Првичниот успех на Израел исто така се припишува на неговиот здравствен систем, кој претходи на создавањето на државата и сега е високо дигитализиран. Секој над 18 години е должен да се регистрира во агенциите за осигурување поврзани со владата, а повикани се и медицински лица од армијата.

Во тандем, владата започна енергична кампања против антиваксерските дезинформации. Министерството за правда успешно поднесе петиција до Фејсбук да отстрани четири групи кои објавуваа „содржина дизајнирана да доведе во заблуда за вакцините против корона вирусот“.

Граѓаните, исто така, се охрабруваат да добијат вакцина од официјални лица кои спомнаа можност за „зелен пасош“, документ што ќе им овозможи на вакцинираните лица да јадат во ресторани, да патуваат слободно и да бидат ослободени од карантин. Сепак, бидејќи нема доказ дека вакцините го намалуваат пренесувањето, идејата е исполнета со скептицизам.

Дали има политичка димензија на акцијата?

Да, огромна. Нетанјаху треба да се бори на неизвесните национални избори на 23 март, а со вакцинацијата треба да даде масовен поттик за премиерот дека го враќа Израел во некоја форма на нормалност во следните три месеци – и потоа да побара признание за тоа.

На почетокот на овој месец, откако „Фајзер“ објави позитивни прелиминарни резултати, Нетанјаху рече дека работел „деноноќно“ за да постигне договор, вклучително и телефонски повици до извршниот директор на компанијата во 2 часот по полноќ.

Многу Израелци се разочарани од досегашниот одговор на нивната влада на кризата. Земјата е во трета национална блокада, со обвинувања дека властите ги расфрлаат можностите да ги одржат ниските стапки на инфекции.

Што е со Палестинците?

Милиони Палестинци кои живеат под израелска контрола на окупираниот Западен Брег и Газа не се вклучени во вакцинацијата, што доведува до обвинувања дека земјата ги избегнува моралните, хуманитарните и правните обврски.

Додека израелските доселеници кои живеат длабоко во Западниот Брег веќе се вакцинираат, Палестинците околу нив можеби ќе треба да чекаат со месеци.

Палестинските власти се надеваат дека ќе добијат некои вакцини преку партнерство предводено од СЗО, наречено Ковакс. Сепак, Џералд Рокеншауб, шеф на канцеларијата на СЗО во Ерусалим, рече дека тоа може да биде „најрано до средината на 2021 година“ пред вакцините да бидат достапни за дистрибуција на палестинските територии.

Израелските власти сугерираат дека може да обезбедат вишок вакцини за Палестинците, а палестинските власти официјално не побарале помош.

Гиша, израелска група за права, рече дека соработката меѓу палестинските власти и меѓународната заедница „не го ослободува Израел од неговата крајна одговорност кон Палестинците под окупација“.

Нееднаквоста не само што претставува остар микрокосмос на она што се случува на глобално ниво – побогатите и помоќни земји да бидат први вакцинирани – тоа исто така може да влијае и врз сопствената способност на Израел да излезе од пандемијата.

Илјадници Палестинци од Западниот Брег работат во Израел и еврејските населби, потенцијално забавувајќи го патот на земјата кон целта на имунитетот на стадото.

Дали и некои други земји напредуваат брзо?

Бахреин, земја од Заливот со население од околу 1,5 милиони жители, е на второ место, каде 3% од нејзиното население добиле вакцини. Другите мали богати држави во регионот, како Кувајт, можат наскоро да го достигнат Израел. (Гардијан)