Јапонија втурната во политички хаос по големите загуби на владејачката партија на изборите


Броење на гласовите во Токио по изборите во неделата (Фото: Ројтерс)

 

Јапонските гласачи упатија жесток прекор до долгогодишната владејачка партија во земјата на изборите во неделата, втурнувајќи ја четвртата по големина светска економија во редок период на политичка несигурност.

Јапонската Либерално-демократска партија, која владее речиси континуирано од 1955 година, го загуби своето парламентарно мнозинство во моќниот долен дом за прв пат по 15 години.

Јавниот гнев и недовербата во владата растеше поради зголемените животни трошоци, инфлацијата и големиот скандал со политичко финансирање во срцето на ЛДП, при што гласачите го изразија своето незадоволство пред гласачките кутии.

ЛДП и нејзиниот коалициски партнер Комеито обезбедија само 215 од 465 места во Претставничкиот дом, помалку од потребните 233 за да се постигне мнозинство, според јавниот радиодифузен сервис НХК.

Резултатот е голем удар за штотуку именуваниот премиер Шигеру Ишиба, чијшто коцкање да свика предвремени избори за да ја зајакне својата позиција откако ја презеде функцијата само овој месец драматично резултираше со контраефект.

Ишиба во понеделникот рече дека гласачите донеле „исклучително остра пресуда“ што неговата партија мора да ја сфати „сериозно и свечено“, но исто така посочи дека нема да се повлече од функцијата премиер.

„И јас самиот ќе се вратам на почетокот и ќе промовирам тешки внатрешни реформи во партијата и натамошни драстични реформи во однос на политичката ситуација“, рече тој.

Ишиба рече дека партијата немала на ум коалиција што треба да ја постави за да владее, но дека ќе започне со „дискутирање за секоја од политиките на партијата“.

Изборите за долниот дом на Јапонија обично се неизбежен заклучок, при што конзервативната ЛДП доминира на политичката сцена на земјата по Втората светска војна.

Сега не е јасно кој ќе управува со Јапонија, бидејќи Ишиба, поранешен министер за одбрана и политички ветеран, може да се бори да формира влада.

Пред изборите, ЛДП и нејзиниот помал коалициски партнер Комеито имаа стабилно мнозинство од 279 места, додека само ЛДП имаше 247. Во неделата, ЛДП освои само 191 пратеници – нејзин најлош резултат од 2009 година, кога партијата го претрпе најголемиот пораз и беше принудена да ја предаде контролата на опозициска партија.

За да остане на власт, ЛДП би можела да се обиде да внесе други партии во својата коалиција или да владее преку малцинска влада, при што двете опции ќе ја загрозат позицијата на Ишиба како премиер.

Главната опозициска Уставна демократска партија на Јапонија (ЦДПЈ) освои 148 места, што е значително зголемување од 98. Водачот на ЦДПЈ, Јошихико Нода, на прес-конференцијата во неделата рече: „Нашата цел беше да го скршиме мнозинството на владејачката партија и го постигнавме, што е големо достигнување“.

Пред изборите, ЛДП се соочи со пад на рејтингот и јавно незадоволство поради еден од најголемите политички скандали во земјата во последните децении. Семејствата и домаќинствата се соочуваат со зголемени финансиски оптоварувања, кои се влошени од слабиот јен, слабата економија и високата инфлација.

Скандалот со финансирањето вклучуваше милиони долари во недокументирани политички фондови, при што некои фракции во партијата беа обвинети дека им плаќале на пратениците со приходите од продажбата на собирање средства како мито, или дека не ги пријавиле правилно своите приходи.

Поранешниот премиер Фумио Кишида се обиде да ја задржи штетата со замена на неколку министри и распуштање на фракциите на ЛДП, во суштина коалиции во партијата. Но, тој се соочи со повици да поднесе оставка и во август објави дека нема да се кандидира за втор мандат.