Инфлацијата во Турција скокна на 83,45 отсто

Падот на вредноста на турската лира не запира, а инфлацијата – неспорно поврзана со растот на цените – официјално достигна 83,45 отсто во септември. Економистите зборуваат за хиперинфлација кога таа надминува 20 отсто – месечно, но дури и тогаш турската валута беше погодена од типичниот проблем на таквата криза: растечката разлика помеѓу „официјалните“ и „неофицијалните“ девизни цени. Бидејќи и независниот економски институт „Inflation Research Group“ проценува дека „вистинскиот“ пад на вредноста на турската лира е веќе над 186 отсто – и нема индикации дека нешто ќе се подобри.

Во септември турската централна банка дури и ја намали есконтната стапка од 13 на 12 отсто – некои странски медиуми оваа мерка ја нарекоа „монетарна хара- кири“ бидејќи турскиот претседател не сакаше да дозволи да станат повисоки и каматните стапки на кредитите.

Турскиот претседател дури најави уште поголемо намалување на есконтната стапка во пресметката дека се поевтините турски производи за извоз и се уште поволните кредити за големите компании и тогаш ќе ја кренат економијата на земјата на нозе. Економската наука не го знае случајот кога тоа се случило, пренесува СЕЕбиз.

Проблемот е што увозот стана многу скап за Турција, без разлика дали се работи за суровини или полуделови за турски фабрики, обично увезени од Далечниот Исток, чија испорака и онака е нарушена поради пандемијата. На ист начин, турската политичка елита оваа мерка ја толкува како грижа за турските граѓани кои неминовно би биле погодени од рецесија, која би била последица на борбата против инфлацијата, но граѓаните веќе се погодени од намалувањето на вредноста на парите што ги имаат во џебот и со сè поскапите, не само увезените извори на енергија туку и прехранбените производи произведени во Турција.

Инфлацијата во Турција е стар и добро познат проблем: дури во 2002 година беа направени огромни напори за воспоставување монетарни институции кои би го спречиле намалувањето на вредноста на парите, а во 2005 година, монетарната реформа ја воведе „новата турска лира „ со отстранети шест нули од старите апоени. – милион стана една „нова“ лира. Веќе би имало простор за фрлање нули: 1 турска лира, неверојатно слична на монета од 2 евра, моментално вреди 5,5 евроценти – и тоа по „официјален“ курс.