Грците во Тесалија зборуваат за глад, на поплавената земја ќе и требаат пет години да „раѓа“ повторно


Пред четири години, Попи Георгиу се врати во селото каде што порасна во североисточен Пелион со надеж дека ќе создаде подобар живот меѓу насадите со јаболка и костен. Студирала во Солун, но и било тешко да се снајде и решила да се врати во Пури за да работи заедно со своето семејство на планината во Тесалија која се надѕира над Егејското Море.

Но, таа иднина, заедно со многу други, е загрозена. 28-годишната девојка, која одгледува јаболка, костени, цреши и маслинки на 50 хектари земја со сопругот и родителите, тешко најде надеж откако Тесалија беше погодена од бурата Даниел на почетокот на месецот, уништувајќи го земјоделскиот регион кој е „корпата со леб“ на Грција.

Експертите велат дека невремето, кое однесе илјадници животи во Либија, нанело трајни последици. Тесалија е изворот на четвртина од грчкото земјоделско производство, при што  водечки експерт за управување со катастрофи за грчката државна телевизија изјави дека по невремето ќе бидат потребни најмалку пет години рамнината повторно да стане плодна. Се појавија грижи за недостиг од храна и за покачување на цените.

И тоа беше пред вториот временски настан, бурата Илијас, која зафати големи делови од централна Грција во средата, прекинувајќи ја струјата и поплавувајќи куќи. Владата изјави дека приспособувањето кон климатската криза стана национален приоритет.

„Беше хаос“, рече Георгиу откако поројниот дожд уште еднаш го зафати регионот. Во средата навечер, Европската база на податоци за тешки временски услови (ESWD) соопшти дека во претходните 24 часа паднал дожд во количество што било вообичаено за еден месец.Дури и пред бурата Елиас, иднината изгледаше мрачна за земјоделските заедници во Тесалија.

„Не сум оптимист, бидејќи штетата е огромна – тешко ќе се добие отштета од ваков обем“, рече Георгиу.„Но, ако не ја добиеме, ќе бидеме принудени да ги напуштиме нашите домови. Сите заедно се бориме за компензација. Овде наоколу сите живеат од земјоделството – тоа е главниот извор на работа“.

Георгиу рече дека нејзината братучетка изгубила 30 маслинки, нагласувајќи дека го користи зборот „изгубени“ во буквална смисла: тие биле целосно однесени, веројатно во морето.

Жетвата сè уште не беше започната кога ја зафати бурата Даниел, а пред да пристигне бурата Илијас оваа недела, семејството собрало само дел од илјадниците гајби со јаболка што вообичаено ги продаваат.

„Толку голем број од производите се изгубени“, рече таа. Костените сè уште не беа собрани. Тоа е многу вознемирувачка ситуација. Во регионот ќе имаме проблем со парите – тоа е единствената сигурна работа“.

Речиси еден месец од бурата Даниел, состојбата и понатаму е страшна за луѓето во селото. Мостот што го поврзува Пури со селото Загора е непрооден за автомобили, што значи дека локалните деца не можат да одат на училиште поради опасноста. Кога се испорачуваат итни резерви, вклучително и флаширана вода, селаните мораа да преминат пеш. Водата останува небезбедна во делови од Тесалија; по невремето, случаите на гастроентеритис ја зафатија областа.

Георгиу и другите во селото ги пренесуваа производите што можеа да ги соберат во нивната задруга во Загора. Со оглед на тоа што мостот сè уште е во распаѓање, таа се чувствува небезбедно: „Секогаш кога поминуваме, се чувствуваме како да си играме со нашите животи. Но, што друго можеме да направиме?”

На запад во Кардица, Томас Гкоцас, пчелар, бил во брак два дена кога удрила бурата Даниел. Славеничката атмосфера не траела долго.

„Денот по венчавката бев неверојатно вознемирен, темпо“, рече тој.И имаше зошто. Кога невремето за 48 часа испушти дожд во Тесалија колку за една година, Гкоцас загуби 300 пчелни кошници. Во неделата по првата катаклизма, тој пронашол кошница која била однесена на 7 километри одалеченост(4,3 милји). „Верувам дека другите се во морето. Голем број од нив беа исполнети со мртви пчели, а нивниот мед измешан со кал“.

Како и Георгиу, 32-годишниот Гкоцас се вратил да работи заедно со своето семејство во Кардица во последниве години, по осум години живот во Обединетото Кралство. Семејството произведува мед со генерации, а Гкоцас го прошири бизнисот, зголемувајќи го бројот на кошници на 750. Се чинеше дека работите одат добро, а семејството го извезуваше својот органски мед во Обединетото Кралство. „За жал, ова ќе не врати години наназад“, рече Гкоцас.

„Комарците зујат дење и ноќе. Мирисот е ужасен – треба да носите маска“, рече тој.

Се проценува дека повеќе од 85.000 животни се удавиле, што создава ризик од болести. Во вакви видови катастрофи, луѓето овде само се обидуваат да си помогнат едни на други.

Уништувањето на околната земја значи дека Гкоцас ќе треба да ги премести своите пчели во наредните месеци.

„Тесалија е уназадена со години. Луѓето зборуваат за гладување. Во оваа почва, мислам дека нема да можете да растете нешто како што треба три до четири години. Најдов мртви риби во почвата. Земјата е болна“.

Гкоцас проектира дека неговото производство ќе се преполови следната година. „Сè уште ги собираме остатоците. Ќе бидат потребни години за да се зголеми популацијата, но ние повторно ќе ги изградиме“.

 Танасис Цикулис (40), земјоделец од Платикампос во  префектурата Лариса сè уште не успеал да ја процени целата штета пред да  зафати бурата Елиас, но верува дека изгубил околу 70% од родот на памукот и најмалку половина од пченката. Цикулис, кој исто така одгледува пченица меѓу другите култури на 300 хектари и ги продава своите производи на локални и мултинационални производители, рече дека состојбата на земјоделството изгледа мрачна. Уништувањето ќе има негативни ефекти низ цела Грција, при што се очекува недостиг на храна и пораст на цените во земја која веќе е длабоко погодена од кризата на трошоците за живот.

„Катастрофата е огромна – јас дури и имав среќа, другите поминаа уште полошо. Ова ќе биде проблем за производителите, а потрошувачите ќе забележат пораст на цените. Ќе има сериозен недостиг од добиточна храна. Овој период од годината се потпишуваат договори за производство и големопродажните цени најверојатно ќе пораснат. Очекувам дека од оваа година ќе забележиме значителен пораст на цените на производите како фета“, рече Цикулис.

Како и другите, Цикулис немаше многу надеж дека ќе ќе се спаси со помош на владата. Луѓето во некои делови од регионот останаа економски погодени уште од невремето во 2020 година, рече тој.

„Една лоша жетва ја отежнува следната, дури и во нормални околности“, рече тој. „Но, во моментов, зборот нормално повеќе не е во нашиот речник“. (Гардијан)