Голема победа на социјалистите на изборите во Португалија

ЛИСАБОН – Португалскиот премиер Антонио Коста постигна неверојатна победа на општите избори во неделата, освојувајќи трет последователен мандат со неговата Социјалистичка партија која обезбеди апсолутно мнозинство во парламентот.

„Ова е посебна ноќ за мене“, им рече Коста на егзалтираните поддржувачи. „Португалците потврдија дека сакаат влада на Социјалистичката партија во следните четири години…сакаат стабилност, сигурност и безбедност“.

Со речиси сите гласови, социјалистите (ПС) освоија 41,7 отсто, пред централно-десничарската Социјалдемократска партија (ПСД) со 28,8 отсто.

Тоа ѝ дава на ПС најмалку 117 места во собранието со 230 места. Досега има 108 места.

Коста е на чело на малцинските администрации од 2015 година, поддржан од две екстремно левичарски партии. Сега тој треба да има мнозинство за прв пат, што ја одразува поддршката на гласачите за справувањето со пандемијата од страна на социјалистите и нејзиното економско влијание.

Сепак, радоста во седиштето на ПС беше ублажена со големиот пораст на поддршката за крајната десница, која го освои третото место.

Успехот на социјалистите ги демантираше неодамнешните анкети кои сугерираа дека изборите биле на работ на ножот по ненадејниот пораст на поддршката за ПСД.

ПС освои гласови на сметка на своите поранешни екстремно левичарски партнери кои го исфрлија Коста во октомври со блокирање на владиниот закон за буџетот за 2022 година и забрзување на предвремените избори.

Гневот на гласачите поради улогата на крајната левица во предизвикувањето на политичката криза беше клучен фактор за опаѓањето на резултатот на Левиот блок на 4,5 отсто, што е намалување од над 10 отсто во 2019 година. Гласовите за Португалската комунистичка партија речиси се преполовија на 4,4 отсто.

Тие беа прескокнати од екстремно десничарската партија Чега, која го зазеде третото место со над 7 отсто. Ќе има најмалку 12 пратеници, а досега имаше само еден.

И покрај големото водство, Коста вети дека ќе работи преку дијалог со сите други партии, освен со Чега, бидејќи се обидува да ја извлече земјата од пандемијата и да спроведе инвестиции и реформи за да го поткрепи закрепнувањето.

„Апсолутното мнозинство не е апсолутна моќ, не се работи да владееш сам“, рече тој.

На мејнстрим десната страна, резултатите беа огромно разочарување за водачот на ПСД, Руи Рио, кој го намали водството на социјалистите во анкетата на јавното мислење со бурна кампања во последните денови пред гласањето.

„Не дојдовме никаде блиску до нашите цели“, им рече Рио на приврзаниците. „Социјалистичката партија е најголемиот победник вечерва“.

Рио предложи дека ќе се повлече од функцијата лидер на партијата. „Не гледам како можам да бидам од корист, ако ПС има апсолутно мнозинство во следните четири години“, призна тој. ahead with POLITICO Pro – DISCOVER MORE!

Тој ја обвини за поразот фрактурата на десницата со појавата на Чега и новата про-бизнис партија Либерална иницијатива, која го зголеми својот глас речиси четири пати на речиси 5 проценти.

Со десетина пратеници, екстремната десница треба да биде значајна сила во португалскиот парламент за прв пат откако револуцијата во 1974 година стави крај на диктатурата во фашистички стил, основана од Антонио Оливеира Салазар во 1930-тите.

„Ова е горчливо“, им рече на новинарите лидерот на Чега, Андре Вентура. „Среќен сум со растот на Чега, но… Антонио Коста ќе остане премиер“.

Иако Чега беше еден од јасните победници на денот, резултатот на партијата е значително понизок од речиси 12 проценти што Вентура ги освои на претседателските избори пред една година.

Економистот Филипе Гарсија, шеф на консултантите Informacao de Mercados Financeiros во Порто, рече дека инвеститорите веројатно ќе го ценат новиот силен мандат на Коста, со оглед на рекордното намалување на буџетскиот дефицит од страна на владата.

„Понатаму, социјалистите нема да имаат потреба да прават компромиси [со другите партии], што гарантира стабилност и јасна линија на дејствување. Најголемиот предизвик ќе биде да се промовира потенцијалниот раст“, рече тој.

Стабилна влада би била добра навестување за пристапот на Португалија до пакетот помош од ЕУ за закрепнување од пандемијата од 16,6 милијарди евра и нејзиниот успех во канализирањето на средствата во проекти за зајакнување на економскиот раст.

Победата на Коста беше поздравена од левиот центар на друго место во Европа. Шпанскиот премиер Педро Санчез побрза да му честита на Твитер.

„Португалија уште еднаш се одлучи за социјалдемократски проект кој комбинира раст и социјална правда“, напиша тој. „Заедно ќе продолжиме да промовираме социјалистички одговор на предизвиците што ги споделуваме, во нашите земји и во Европа.

Апстиненцијата беше 42 отсто, што е за речиси 10 поени помалку од последните избори во 2019 година и покрај пандемските ограничувања. (Според агенциите)