Германија: Социјалдемократите победија и ја запреа екстремистичка АфД на изборите во Бранденбург
Победата на СПД е тесна, но со неа таа го сврте надолниот тренд во германската политика
Екстремно десничарската партија Алтернатива за Германија (АфД) се чини дека за малку не успеа да обезбеди победа на изборите во германската покраина Бранденбург, според излезните анкети, три недели откако оствари историски успеси во два други региони.
Во она што беше нашироко протолкувано како референдум за федералната влада на Олаф Шолц пред општите избори следната есен, неговата Социјалдемократска партија (СПД) ја врати предноста над антиимигрантските популисти кои беа на курсот со месеци за првпат да ја искористи победата во државата.
Излезните анкети укажаа на речиси фотофиниш, при што СПД имаше анкета со 31,3 отсто наспроти 29,5 отсто на АфД, а двете партии остварија добивка од 5 до 6 поени во однос на нивниот настап минатиот пат. Новата левичарска конзервативна Алијанса Захра Вагенкнехт (БСВ), про-Кремљ партија која повика да се запре воената помош за Украина, обезбеди 12 проценти, што ја прави веројатен кандидат во новата администрација.
Со оглед на тоа што многу се сметаше дека изборите се исклучително важни, излезноста беше висока и изнесуваше 74%.
Дитмар Воидке од СПД, кој го водеше Бранденбург 11 години, ја зголеми предноста во пресрет на изборите во недела со ветување дека ќе поднесе оставка доколку АфД ја победи неговата партија, во она што се сметаше за коцкање со високи влогови врз основа на неговата популарност како „татко на дпокраината“.
АфД, која беше класифицирана како десничарска екстремистичка организација во Бранденбург од домашните разузнавачки агенции, исто така побара Шолц да поднесе оставка под истите околности.
Воидке дури и го исклучи Шолц од неговата изборна кампања – и покрај фактот што тој и неговата сопруга живеат во главниот град на државата, Потсдам – плашејќи се од негативното влијание на неговото присуство. СПД владее со државата од обединувањето во 1990 година.
Сите очи беа вперени во Бранденбург, која според населението е една од најмалите покраини во Германија, по силните резултати за АфД на почетокот на овој месец во Тирингија, каде што дојдоа на врвот со околу 33 отсто, и во Саксонија, каде што заостанаа на тесно второ место зад конзервативната ЦДУ со 27,5 отсто.
На изборниот собир на бранденбуршката СПД во „Олд пост“, ресторан во близина на државниот парламент во Потсдам, се слушаа радосни извици додека доаѓаа првичните резултати, по неколкунеделна силно напната кампања.
Излегувајќи на подот кратко по 18 часот по локално време, Воидке им рече на приврзаниците дека е претпазливо олеснет, „со оглед на почетната позиција во која се наоѓавме“.
„Рековме дека ќе успееме во оваа битка и рековме дека нашата цел на самиот почеток е да се осигураме дека нашата земја нема да добие голем кафеав печат на неа“, рече тој, во врска со бојата поврзана со екстремната десница. Но, тој ги повика членовите на СПД „да ја стават еуфоријата сопирачка“ додека не стане јасен конечниот резултат.
Говорејќи во Њујорк каде што присуствува на состаноците на ОН, Шолц кратко реагираше на изборниот резултат, велејќи дека расположението во партиските штабови каде што телефонирал со другите членови на партијата било „добро, природно“.
Некои членови на партијата се осврнаа на „огромното враќање“ на Воидке и рекоа дека тоа ќе го даде тонот пред федералните избори следната есен, истовремено со изразување на нивната фрустрација што тој и дал широко место на покраинската партија. Постои поширока загриженост дека победата на Воидке ќе се гледа како резултат на тоа што тој го исклучил – наместо пофален – Шолц.
На изборниот собир на АфД во Маркарт, северно од Потсдам, Ханс-Кристоф Берндт, нејзиниот главен кандидат, класифициран како десничарски екстремист од домашната разузнавачка служба, тврдеше дека неговата партија е „вистинскиот победник“ на вечерта.
Се чини дека партијата го обезбедува секој трет глас во државата „и покрај кампањата на агитација и клевета“ против АфД, рече тој, нарекувајќи го резултатот „консолидација на поддршката“. На каналите на Телеграм, поддржувачите зборуваа за „блиска трка“ и рекоа дека „заштитниот ѕид“ воспоставен од мејнстрим партиите кои одбија да се здружат со него, ќе биде тешко да се одржи бидејќи партијата продолжува да расте во сила.
Според излезните анкети, конзервативната ЦДУ обезбедила само 12 отсто, што е најлош резултат во историјата на покраината. Зелените, за кои се предвидуваше дека нема да ги достигнат потребните 5%, се соочуваа со чекање за да се види дали повторно ќе влезат во парламентот, а излезните анкети покажаа дека партијата има само 4,6%. Нејзината шанса да влезе во парламентот е ако имаат само еден директен мандат, а се близу до тоа во Потсдам.
ФДП, која како и Зелените партнери во сè пораспарчената тринасочна федерална влада, се чини дека доби помалку од 1 отсто. Екстремно левичарската Левица, со 3 проценти, се чинеше дека нема шанси да влезе во парламентот за прв пат од нејзиното основање во 2007 година.
Меѓутоа, имаше радост во кампот на БСВ. Многу нејзини членови се одвоија од Левица за да формираат нова партија во јануари.
Нејзиниот водечки кандидат, Роберт Крамбах, кој беше член на СПД неколку децении пред да се приклучи на БСВ, им се заблагодари на поддржувачите и рече дека е „без зборови“. „Имавме цел да добиеме двоцифрени бројки и тоа е она што го постигнавме“, рече тој. (Според агенциите)