Фотев: Бугарите се најпозитивни кон Македонците, неодговорни и глупи луѓе го расипуваат впечатокот

Бугарскиот профeсор и социолог Георги Фотев, во интервју за „факти.бг“, тврди дека Бугарите, откако влегле во ЕУ,  ја напуштиле „балканизацијата“ и дека над 80 отсто од нив имаат позитивни чувства кон Македонија,а обратниот впечаток се должи на тоа што пристап до медиумите имаат некои „неодговорни и глупи луѓе“. Податоците тој ги црпи од Студијата за европски вредности на ЕУ, мега проект во кој биле вклучени и ставовите на возрасната популација во Бугарија.

-Кога ги добив обработените податоци, буквално бев изненаден од промените во бугарското општество. Во Бугарија се случи де факто крај на „балканизацијата“, како што велам. Околу 80 отсто се позитивни ставовите на нашето возрасно население кон одделните земји од регионот и соседите. Позитивните вредности се највисоки во однос на Северна Македонија. Не можам да навлезам во детална и длабинска анализа на податоците овде, но сепак, не е важно кој што зборува во медиумите.

Манипулирањето со јавното мислење не е за потценување. Тешко е да се изгради довербата, но релативно лесно  да се наруши од неодговорни и глупави луѓе кои имаат привилегиран пристап до медиумите. Северна Македонија има тешки проблеми со доцниот и многу комплициран национален устав. Не треба да бидеме арогантни и менторски. Не треба да бидеме ни рамнодушни кога примитивните луѓе во нашата земја ја туркаат Бугарија назад кон балканизацијата. За жал, Северна Македонија е сè уште плен на балканизацијата. На браќата треба да им се помогне на братски начин, не со галење, туку строго, искрено и со љубов.  Проблемот не е кај огромното мнозинство на бугарски граѓани, туку во оние кои донесуваат колективно обврзувачки одлуки и кои имаат пристап до јавната дебата во општеството“, вели Фотев.

Фигуративно, тој Бугарија ја нарекува „земја на некролози“, бидејќи според негова оценка  паметните луѓе не се ценети ниту слушани, а реформаторите се мразат. Како автор на книгата „Долгата ноќ на комунизмот во Бугарија“ тој дава анализа и на остатоците и последиците од комунизмот во Бугарија.Запрашан зошто по 30 години од тој период сè уште има луѓе кои го бараат Тодор Живков и го повторуваат рефренот дека „со тато беше поинаку“, Фотев вели: 

-Прашањето е многу сериозно. Треба да влезете длабоко во феноменот. Реката не е плитка. Мојата книга „Долгата ноќ на комунизмот во Бугарија“ помина во тешка тишина, но Даниела Горчева објави дел на Фејсбук и се покажа дека не е сè изгубено во прилично матните времиња. Во оваа книга, јас ја поткрепувам тезата за имплозијата (како кај болниот од рак) на тоталитарно-комунистичкиот систем. Големите пресврти во историјата на човештвото биле експлозивни. За прв пат, радикалните промени се случија имплозивно. Беше апсолутно невозможно да се стане експлозивен, зошто тоа можеше да биде самоуништување на човештвото. Мислам дека Чесите го измислија терминот „нежна револуција“. Демократското и разумно човештво доживеа епохално олеснување. Но, за жал, не сфативме колкава е штетата на општеството нанесена од тоталитарно-комунистичкиот систем во текот на скоро половина век, и за Русија и за народите од поранешниот Советски сојуз.

Најголемата штета е на менталитетот на луѓето, на бугарското општество. Менталитетот трае долг историски период, тој не може да се смени од денес за утре.  Потребна е прониклива, одлучна и доследна работа на интелектуалната и политичката елита. Сепак, посткомунистичките елити во нашата земја исто така беа сериозно оштетени, можеби дури и потешко од остатокот од општеството. Не оправдувам никого туку ги посочувам вистинските проблеми. Ја сакам својата татковина, која има еден од најубавите јазици и има многу други неверојатни работи, но јас ја нарекувам Бугарија, да простете,  „земја на некролози“. Паметните тука не се ценат ниту слушаат. И реформаторите се мразат. Се почитуваат и прифаќаат само откако ќе ги видат на некролог.

Комунизмот е неспоредлива трагедија на европското човештво, вклучително и за  Бугарија. Комунистичкиот проект е повеќеслојна и злобна утопија. Тие постојано повторуваа дека идеалот бил чист и возвишен. Сепак, злото е скриено во комунистичкиот идеал. Јас посветив многу време на тие мрачни времиња за проникнување во тајните на оваа утопија, чиешто реализирање нанесе толку неописливо страдање на дел од човештвото.

 Демократите мора да бидат попаметниот дел од општеството. На почетокот, попаметниот дел од бугарската интелигенција беше на страната на демократијата. Но, тие методично успеаја да ја уништат -чакалите и новопромовираните светци, вели Фотев.

Околу прашањето дали продолжуваат репресиите што ги споменува во книгата,  фалсификувањето на историјата и настаните во Бугарија, Фотев одговори:

– Во ниту една друга комунистичка земја немало прогонувани до деветтата генерација како тука. Ова беше исклучително ефикасен механизам на Бугарската комунистичка партија и на тоталитарната комунистичка држава за да го држат народот во покорност. Варварски зафат. Можеби сте подготвени да го дадете својот живот за својата кауза, но за вашите верувања е монструозно да ги жртвувате своите деца и најблиски. Затоа, не сакам да слушам басни.  Ако некои ја фалсификуваат приказната и ги заменуваат настаните, ние останатите не треба само да лелекаме, вели Фотев.

Според него, човечката историја е збир на човечки глупости, а Бугарија во историјата правела само погрешни избори.

-Да ги отвориме очите. Денешните русофилски забави во Бугарија се тажен факт. Тие се антибугарски. Во својата вековна историја, Бугарија правеше само погрешни избори. Конечно, последните децении, таа го направи вистинскиот избор со тоа што стана членка на НАТО и на Европската унија. Главната цел на русофилските партии е да ја вратат земјата на беспатието. Големата руска култура е составен дел од европската култура. Таа култура е антагонистичка со руската империјална политика. Не е време за компромис со политичкото лицемерие. Сакам да ја видам Бугарија  слободна, со национална гордост и достоинство. Денес, ние сме неспоредливо посилни од кога било досега во нашата долга историја, бидејќи сме составен дел од Европската унија. Ние сме Европа Ние сме европска страна. Ние сме во Европа и Европа е кај нас, вели Фотев.