ЕУ ќе ги зајакне мерките за гонење на корупцијата и за прекугранични истраги
Откако бугарскиот обвинител за влакно избегна обид за атентат во понеделникот, извршната власт на ЕУ треба оваа недела да усвои предлог за борба против малверзациите низ целиот блок преку зајакнување на антикорупциските тела, усогласување на дефинициите и казните и олеснување на прекуграничните истраги.Предлогот, кој го преводат потпретседателите на Комисијата, Вера Јурова и Маргаритис Схинас, е ставен на дневен ред за усвојување од Европската комисија оваа среда.
Додека земјите на ЕУ добро се снаоѓаат на меѓународната ранг-листа за борба против корупцијата, дефиницијата за тоа што претставува корупција – како и средствата за известување и борба против неа – многу се разликуваат од земја до земја. Според истражувањето на Евробарометар од 2022 година, 63 отсто од граѓаните во земјите на ЕУ сметаат дека корупцијата е неприфатлива. Но, тој број варира во голема мера на ниво на земја, од 78 отсто кои го сметаа за неприфатливо во Ирска наспроти само 34 отсто во Латвија и 30 отсто во Чешка.
Можеби најзагрижувачки е фактот што 53 отсто од Европејците изјавиле дека не знаат како да пријават корупција кога наишле на неа, додека 48 отсто ја навеле тешкотијата за докажување на наводите како причина за непријавување.
Предлогот на Јоурова и Схинас има за цел да ја подобри соработката за прекугранични истраги и да го олесни фаќањето криминалци преку формирање посветени антикорупциски тела во сите земји на ЕУ и усогласување на дефинициите и санкциите, вклучително и минималните казни , покажаа документите. Во исто време, европската служба за надворешна политика треба да предложи свои антикорупциски мерки кои имаат за цел да ја зајакнат способноста на блокот да санкционира трети земји поради проблеми со корупцијата.
Доколку предлозите бидат одобрени од Европскиот парламент и Советот, тие ќе ја зајакнат способноста на ЕУ да се бори против корупцијата во земјите членки и во нејзиното соседство. Но, тие не важат за самите институции на ЕУ, кои се под силна лупа по скандалот со Катаргејт. Комисијата на Урсула фон дер Лајен засега само го финализира претстојниот предлог за формирање на етичко тело кое ќе ги надгледува сите клучни институции на ЕУ – кое веќе се соочува со критики дека е премногу меко.