Чилеанците протестираат против договорот за експлоатација на литиум

Чилеанците излегоа на улиците во петокот за да протестираат против владиниот план да продаде договор за екстракција на литиум, што ја оживува дебатата за национализација на овој ресурс додека новиот левичарски претседател се подготвува да ја преземе функцијата, јави АФП.

Опозицијата повика на протести под транспарентот: „Да го вратиме нашиот ресурс“.

Опозициските пратеници покренаа судска постапка, отфрлена во петокот бидејќи времето на процесот истече, претходно оваа недела за да го запре процесот на наддавање за 20-годишен договор за екстракција на 400.000 тони литиум во вториот по големина светски производител на метал, кој особено се користи во батериите за електрични автомобили.

Тендерскиот процес, кој беше отворен минатиот октомври, ќе биде затворен овој месец, само два месеци пред претседателот на десниот центар Себастијан Пинера да биде заменет со левичарот Габриел Бориќ.

Во петокот вечерта во Сантијаго, учесниците на маршот извикуваа: „Пинера, сфати дека литиумот не е на продажба“.

Бориќ, најмладиот лидер на Чиле досега, беше избран минатиот месец со ветување за воспоставување држава на „социјална заштита“ и рече дека Чиле не може да ја повтори „историската грешка со приватизацијата на ресурсите“ како што е литиумот.

Бориќ предложи создавање „национална компанија за литиум“ слична на националната корпорација за бакар (Коделко) – најголемата компанија за бакар во светот формирана во 1970-тите од национализирани рударски фирми.

Ископувањето на бакар беше национализирано од владата на марксистичкиот поранешен претседател Салвадор Аљенде, соборен од диктаторот Аугусто Пиноче, кој воведе неолиберален устав, пријателски настроен кон слободниот пазар, кој сега се препишува како одговор на масовниот бунт во 2019 година против длабоката социјална нееднаквост.

„Имаме две опции: или да го оставиме литиумот во земјата или да го користиме литиумот за доброто на сите Чилеанци“, изјави претседателот Пинера на новинарите во петокот.

„Откако видовме дека производството на литиум стагнира во Чиле… и дека земји како Аргентина и Боливија се закануваат да го надминат Чиле, решивме да започнеме стратешки план за користење на литиум“, додаде тој.

Но, пратеникот Раул Сото од централно-левичарската Партија за демократија, кој во вторникот поднесе судски документи за да го запре тендерскиот процес, рече дека владата на Пинера „го става на ризик општиот интерес на нацијата“.

Владата тврди дека продажбата е потребна за да се врати Чиле на позицијата најголем производител на литиум во светот, што беше до 2016 година.

Во моментов е број два, по Австралија.

Пет компании, меѓу кои и чилеанскиот рударски гигант SQM и American Albemarle, поднеле тендери во вредност од десетици милиони долари за лиценцата, јави АФП.

Владата вели дека договорот ќе покрива не повеќе од четири отсто од познатите резерви на литиум во Чиле – тој држи 57 отсто од вкупните во свето – и инсистира дека победникот ќе мора да ги почитува строгите еколошки прописи.