Цела Европа ѝ честита на претседателката на Молдавија на победата на изборите

Најмоќните европски лидери ѝ честитаа на прозападната претседателка на Молдавија, Маја Санду, откако таа го освои вториот мандат, зацементирајќи ги аспирациите на земјата за ЕУ ​​и нанесувајќи му удар на Кремљ.

Со 98 отсто пребројани гласови во вториот круг од претседателските избори во неделата, Санду имаше 54 отсто од гласовите, пред Александр Стојаногло, политички новодојденец пријателски настроен кон Кремљ, поддржан од проруската Партија на социјалистите.

Молдавските власти објавија докази за обиди за мешање во изборниот процес пред гласањето во недела и за време на првиот круг гласање и референдумот за членство во ЕУ, кој беше добиен со мала разлика две недели претходно.

Наводите за руско или проруско мешање, вклучително и сајбер-напади на избирачки места, злоупотреба на гласачи, купување гласови и заплашување, го нагласија влогот за малата поранешна советска република која следи решителен прозападен пат под Санду, настојувајќи да влезе во ЕУ.

Шефицата на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, ѝ честиташе на Санду, велејќи: „Потребен е редок вид сила за да се надминат предизвиците со кои се соочивте на овие избори. Мило ми е што продолжувам да работам со вас кон европска иднина за Молдавија и нејзиниот народ“.

Во заедничката изјава, комисијата и првиот човек на ЕУ, Жозеп Борел, ги пофалија молдавските власти „за успешното спроведување на изборите, и покрај невиденото мешање на Русија, вклучително и со шемите за купување гласови и дезинформации“, додавајќи дека „овие хибридни обидите се обидоа да ги поткопаат демократските институции на земјата и нејзиниот пат кон ЕУ“.

Францускиот претседател Емануел Макрон рече дека демократијата триумфирала над секое мешање и маневрирање: „Франција ќе продолжи да остане на страната на Молдавија на нејзиниот европски пат“, напиша тој на X.

Германскиот канцелар Олаф Шолц го повтори ова чувство. „@sandumaiamd безбедно ја водеше Република Молдавија низ тешки времиња и ја постави земјата на европски курс. Ние стоиме на страната на Молдавија“, рече тој.

Претседателот на Украина, Володимир Зеленски, рече дека неговата земја е подготвена да го поддржи европскиот избор на Молдавија. „Молдавците направија јасен избор – избраа пат кон економски раст и социјална стабилност. Само вистинската безбедност и мирна, обединета Европа можат да му гарантираат на секој човек и на секое семејство доверба да се соочи утре со надеж и сигурност“.

Молдавија ја поднесе својата апликација за пристапување во ЕУ во март 2022 година само неколку дена откако Украина ја објави својата намера да стане членка на ЕУ, по целосната инвазија на Русија. И двете земји добија статус на кандидат за ЕУ ​​во јуни 2022 година во забрзан процес.

Во пресрет на првиот круг на гласање на претседателските избори, комисијата предложи план за раст од 1,8 милијарди евра за Молдавија, со цел да се удвои големината на молдавската економија во следните 10 години. Планот ја поврзува финансиската помош (грантови и евтини заеми) со реформите, но сепак треба да се договорат земјите-членки на ЕУ и Европскиот парламент, што е процес од пет или шест месеци.

Зигфрид Мурешан, романски европратеник кој ќе ги води разговорите за Европскиот парламент за планот за раст на Молдавија, вети дека ЕУ ќе го усвои законодавството што е можно побрзо „за да можеме да ги овозможиме потребните инвестиции потребни за да ѝ помогнеме на земјата да се модернизира и да биде подготвена за ЕУ пристапување“.

Тој го опиша резултатот како „победа за граѓаните на Република Молдавија и пораз за Руската Федерација“.

Кремљ негираше дека се мешал во гласањето. „Одлучно ги отфрламе сите обвинувања дека некако се мешаме во ова. Ние не го правиме ова“, рече портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков.

Висок руски сенатор и сојузник на претседателот Владимир Путин во понеделникот рече дека гласовите биле „донесени“ за да ѝ се помогне на Санду да победи. „Ги броите гласовите, гледате колку му недсотасуваат на ‘вистинскиот’ кандидат и го внесувате потребниот број гласови од странските избирачки места“, рече Андреј Клишас, член на Советот на Федерацијата на Русија, мислејќи на гласањето на дијаспората.

Еден од лидерите на ЕУ чие молчење беше најгласно по гласањето, беше Виктор Орбан, кој сега е претседавач со ЕУ. Унгарскиот премиер ги налути претставниците на ЕУ минатата недела кога отпатува за Грузија ден по парламентарните избори, откако ѝ ја честиташе на проруската владејачка партија победата пред официјалното објавување на конечниот резултат. Во првите 12 часа откако резултатите од изборите во Молдавија станаа јасни, Орбан веднаш не коментираше за меѓународните медиуми.

Полскиот премиер, Доналд Туск, ги упати своите честитки во порака која најверојатно укажува на друга претседателска трка во која исто така имаше обвинувања за руско мешање – САД.

„И покрај агресивното и масовно мешање на Русија во претседателските избори во Молдавија, Маја Санду најверојатно го победи фаворитот на Москва“, напиша Туск на Икс, пред да се пребројат конечните изборни резултати. „Да се ​​надеваме дека овој тренд ќе продолжи и во наредните денови и месеци во другите земји“. (Според агенциите)