Бунтот во Србија е сѐ поголем, а рејтингот на Вучиќ не паѓа. Зошто?

И покрај речиси секојдневните масовни протести, блокади на институции, блокади на сите факултети низ Србија од 1 ноември, односно падот на настрешницата на железничката станица во Нови Сад, потоа претепувањето на студентите и опозицијата од платениците на режимот на Александар Вучиќ, истражувањата на јавното мислење кои излегуваат во јавноста покажуваат дека рејтингот на претседателот на Србија не паѓа, исто како што не се зголемува рејтингот на опозицијата, пишува „Данас“.

Соговорниците на „Данас“ имаат различни ставови за овој феномен, што е тешко да се објасни.

„Релативната стабилност во поддршката и на власта и на опозицијата, и покрај блокадите и протестите, емпириски може да се објасни на два доминантни начини. Прво, блокадите и протестите повеќе водат кон хомогенизација во двата блока отколку до радикални промени на верувањата и премини од еден во друг блок. Тоа значи дека блокот на незадоволните и оние кои ја критикуваат власта се уште посилно убедени во нивните ставови и обратно“, вели за „Данас“ Бојан Клачар, директор на Центарот за слободни избори и демократија.

Ваквото сценарио значи уште помалку разбирање и доверба од сега, па веројатно Србија е на историски ниско ниво на недоверба кон власта и опозицијата, како и кон нивните поддржувачи.

„Друга причина е што блокадите и протестите навистина доведоа до силна хомогенизација на учесниците, но не и до политичка артикулација што ќе резултира со зајакната опозиција или нејзин повисок рејтинг. За да се сменат односите меѓу партиите, потребно е општествените потреси, поточно протестите, да бидат политички артикулирани и регистрирани во работата на политичките организации. На крајот, важни причини за релативната стабилност на владата се уште два показатели од истражувањето, а тоа се довербата во претседателот, кој ја симболизира владејачката коалиција и релативно висок процент на граѓани кои сметаат дека државата се движи во вистинската насока“, заклучува Бојан Клачар.

Претседателот на Србија, Александар Вучиќ, рече дека направил истражување за тоа колкава поддршка има од граѓаните на Србија во моментов и изјави дека таа е дури 63 проценти.

„Во декември минатата година околу два милиони гласачи гласаа за власта, а 1,5 милиони за опозицијата, кога ќе се соберат сите опозициски партии. Сега прашање е дали има прелевање на гласачкото тело, од први ноември до денес. Јасно е дека власта се обидува да ги зачува тие два милиони гласачи, инаку немаше да има ниту апсење на Горан Весиќ, ниту покренување постапка… ако власта не проценеше дека од нив се очекуваше да покажат одговорност. Затоа, сѐ што прави власта е да ги задржи тие гласачи во владиниот блок. Секојдневното појавување на Вучиќ во медиумите и поддршката за младите е наменета за родителите, бабите и дедовците и постарите граѓани. Сака да им ја пренесе пораката дека се грижи за децата и младите, затоа не го оставајте сега“, изјави за „Данас“ Александар Ивковиќ, истражувач во Центарот за современа политика.

Како што додава, наративот за наводната загрозеност на државата, најавата за напад од таканаречениот надворешен фактор, има и за цел да се зачува гласачкото тело, хомогенизирање на оние кои се приемчиви на тие пораки.

„Кога станува збор за електоратот на опозицијата, може да се каже дека демонстрантите и студентите кои секојдневно се на улица припаѓаат на тие милион и пол гласачи, односно сигурно претходно не гласале за власта, а тоа не планираат да го направат и на следните избори. Гледаме дека рејтинзите не се поместуваат премногу. Од друга страна, не мора да значи дека тие не се движат, само врз основа на истражувањето кое стигна до јавноста. Јас би се сомневал во кредибилитетот на одредени студии, со оглед на тоа дека тие имаа многу грешки. Да речеме, анкетата на Фактор плус, која излезе пред неколку дена, пред изборите во 2022 година имаа анкета која на СНП ѝ даде 53 отсто, па на крајот освоија 43“, потсетува Александар Ивковиќ.

„Сосема е реално дека од овие два милиони гласачи на власта, еден дел сега е неопределен поради овие настани, но не избраа ниту една опозициска партија на која би ѝ ја префрлиле поддршката“, вели Ивковиќ.

Исто така, додава тој, опозицијата сѐ уште не испраќа јасни пораки дали ќе учествува на изборите и во кои коалиции, што им отежнува не само на поранешните гласачи на СНП туку и на опозицијата, бидејќи не знаат дали ќе повикаат на бојкот на евентуалните избори.

Според поранешниот премиер на Војводина и професор на Правниот факултет во Нови Сад, Бојан Пајтиќ, единствената причина поради која Вучиќ успева да одржи значителен рејтинг е блокадата на медиумите поради што најмалку една третина од српските граѓани немаат пристап до бесплатни електронски медиуми и не добиваат информации на Интернет.

„Доколку медиумите контролирани од режимот не формираа некаков пропагандно-мафијашки конзорциум, туку беа суштински објективни и слободни – немаше да имаат ни двоцифрена поддршка, поради речиси секојдневните афери и криминали на напредњаците. 50 отсто од граѓаните по ниту една цена не сакаат повеќе да го трпат режимот на Вучиќ. Власта што антагонизираше толку многу луѓе не може да управува со толку сложен систем како што е државата“, вели Пајтиќ во изјавата за „Данас“.