Британците денеска гласаат за промена откако заврши сонот за „Брегзит“

ЛОНДОН – Британците во четвртокот гласаат на парламентарните избори кои се очекува да ја доведат Лабуристичката партија на Кир Стармер на власт, соборувајќи ги конзервативците на премиерот Риши Сунак по 14 често турбулентни години.

Ова се први први општи избори за Британците надвор од Европската унија. Но, на многу начини, сонот за „Брегзит“ веќе умре.

Анкетите ја ставаат централно-левичарската партија на Стармер на патека за убедлива победа, но исто така сугерираат дека многу гласачи едноставно сакаат промени по периодот на внатрешни борби и превирања под конзервативците што доведе до пет премиери за осум години.

Ова значи дека Стармер, 61-годишен поранешен адвокат за човекови права, би можел да ја преземе функцијата со еден од најголемите списоци со задачи во британската историја, но без голема поддршка или финансиски ресурси за да се справи со тоа.

Додека архитектите на заминувањето на Британија од ЕУ размислуваат за една деценија надвор од власта, земјата што ја замислија за време на кампањата за референдумот во 2016 година изгледа подалеку од кога било.

Радикалните планови за масовно откинување на регулативите на ЕУ од статутите на Британија веќе се напуштени. Придобивките од договорите за слободна трговија (FTA) се покажаа неостварливи. Британските јавни служби, далеку од тоа да го добијат ветениот поттик, во многу случаи речиси престанаа да работат. Бројот на луѓе кои се преселуваат во Британија од странство е поголем од кога било.

„Денес, Британија може да започне ново поглавје“, им рече Стармер на гласачите во изјавата во четвртокот. „Не можеме да си дозволиме уште пет години под конзервативците. Но, промената ќе се случи само ако гласате за лабуристите“.

Сунак (44) гласаше рано со сопругата Акшата Мурти во изборната област Ричмонд во северна Англија што ја претставува во парламентот. Стармер гласаше со неговата сопруга во неговата изборна единица во северен Лондон.

Откако ги распиша изборите месеци порано од очекуваното, Сунак во последниве недели се откажа од својот повик за петта последователна победа на конзервативците, а наместо тоа се префрли на предупредување за опасностите од неприкосновената Лабуристичка партија во парламентот.

Сунак упати нов собирен повик до гласачите за денот на изборите, велејќи дека лабуристичката влада ќе ги зголеми даноците, ќе го попречи економското закрепнување и ќе ја остави Британија поранлива во време на геополитичка тензија, обвиненијата кои лабуристите ги негираат.

„Тие ќе направат трајна штета на нашата земја и нашата економија – исто како што направија минатиот пат кога беа на власт“, ​​рече Сунак во четвртокот. „Не дозволувајте да се случи тоа“.

Гласањето завршува во 22 часот кога излезната анкета ќе ја даде првата индикација за исходот. Детални официјални резултати се очекуваат во раните утрински часови во петок.

КАЗНУВАЊЕ НА ВЛАДАТА

Ако анкетите се точни, Британија ќе ги следи другите европски земји во казнувањето на нивните влади по кризата со трошоците за живот што произлезе од пандемијата Ковид-19 и руската инвазија на Украина. За разлика од Франција, се чини дека е подготвена да се движи кон централно лево, а не понатаму десно.

Лабуристите имаат водство меѓу 15 и 20 поени откако Сунак беше избран од неговите пратеници во октомври 2022 година да ја замени Лиз Трас, која поднесе оставка по 44 дена, што предизвика распаѓање на пазарот на обврзници и пад на фунтата.

Моделирањето од страна на анкетарите предвидува дека лабуристите се на пат за една од најголемите изборни победи во британската историја, со веројатно мнозинство во парламентот што ќе го надмине она што го постигнаа Тони Блер или Маргарет Тачер, иако голем број гласачи се неопределени и излезноста може да биде мала.

Ваквиот исход беше незамислив на последните избори во Британија во 2019 година, кога Борис Џонсон извојува голема победа за конзервативците, при што политичарите предвидуваа дека партијата ќе биде на власт уште најмалку 10 години.

Стармер, поранешен главен обвинител на Англија и Велс, ја презеде Лабуристичката партија од ветеранот социјалистот Џереми Корбин, откако тие го претрпеа најголемиот пораз во последните 84 години во 2019 година и ги одвлече назад во центарот.

Во исто време, конзервативците во Вестминстер експлодираа, распарчени од скандалот под Џонсон и гневот што следеше по гласањето за напуштање на Европската унија и неуспехот да ги исполни барањата на широката база на гласачи во 2019 година.

Додека Џонсон го уништи угледот на партијата за интегритет, Трас го нагриза нејзиниот долгогодишен економски кредибилитет, оставајќи го Сунак да го одржува бродот. За време на неговото време, инфлацијата се врати на целта од 41-годишниот максимум од 11,1 отсто и тој реши некои тензии за „Брегзит“, но анкетите не попуштија.

Изборната кампања на Сунак беше погодена од низа гафови. Тој го најави гласањето со дожд, неговото предвремено заминување од настанот на Денот Д во Франција ги налути ветераните, а наводите за изборно коцкање меѓу помошниците повторно го разгореа разговорот за скандал.

Неочекуваното доаѓање на Најџел Фараж да ја предводи десничарската Реформска партија, исто така, го изеде гласот на конзервативците, додека центристичките либералдемократи се предвидува дека ќе поминат добро во јужна Англија.

Стармер, исто така, би можел да има корист од закрепнувањето на лабуристите во Шкотска, откако Шкотската национална партија тргна на свој самоуништувачки пат по скандалот со финансирање.

Но, Стармер може да се соочи со тежок тест на негопвата фортуна во Даунинг Стрит.

Неговата кампања беше изградена околу ветувањето од еден збор за „Промена“, искористувајќи го гневот на состојбата на затегнатите јавни услуги и падот на животниот стандард. Но, тој ќе има неколку лостови што треба да ги повлече, при што даночното оптоварување ќе го достигне највисокото од 1949 година и нето долгот речиси еквивалентен на годишното економско производство.

Стармер постојано предупредуваше дека нема да може да поправи ништо брзо, а неговата партија им се додворуваше на меѓународните инвеститори да помогнат во решавањето на предизвиците.

Сунак тврди дека неговите 20 месеци на чело ја поставиле економијата на нагорен пат и на лабуристите не треба да им се дозволи да го загрозат тоа. (Ројтерс)